پژوهشى در باره نماز چاشتگاه

بر پايه حديث «الصَّلاةُ خَيرُ مَوضوعٍ» ، مى توانيم افزون بر نمازهاى واجب و مستحبّى و نوافل روزانه و رواتب ، براى ذكر خدا و پاداش بُردن ، در مكان ها و زمان هايى كه شارع مقدّس ، ما را از آن نهى نكرده است ، نماز بخوانيم . شرط اساسى در صحّت و جواز اين نمازها ، مانند هر عبادت ديگرى ، آن است كه تنها كلّيت آن را به شارع ، منسوب بداريم و خصوصيات زمانى و مكانىِ آنها را به شارع ، نسبت ندهيم كه در اين صورت ، تعريف «بدعت» ^۱ بر آن ، صدق خواهد كرد . نتيجه اين سخن ، آن است كه به هنگام بر آمدن خورشيد (چاشتگاه / ضُحى) ، مانند زمان هاى ديگر ، مى توان نماز قضا و يا مستحبّى خواند ؛ ولى اگر بخواهيم نماز در اين زمان (هنگام چاشت) را عبادتى رسمى و اعلام شده از سوى شارع مقدّس اسلام بدانيم و آن را از زمره نمازهاى فرائض و يا رواتب بشماريم ، نيازمند دليل و رواياتى مقبول هستيم ؛ رواياتى كه مُجمل و يا مبتلا به مُعارض نباشند .

رواياتِ نماز چاشت

روايات در باره اين موضوع را مى توان به دو دسته كلّى ، تقسيم نمود : دسته اوّل ،