و یک روزه بنیقریظه به درخواست یهود و از سوی پیامبر برای مشورت دادن نزد آنان رفت و در باره پیشنهاد تسلیم نظر سعد بن معاذ شدن آنان، بیآنکه چیزی بگوید، با دست اشاره به گلویش کرد که به معنای قتل آنان بود و به این ترتیب، راز مسلمانان را فاش کرد.۱ خداوند این کار وی را خیانت دانسته و آن را خیانت در امانت تلقی کرده است.۲
در آیه دیگر، از دو زن یاد شده که همسر دو پیامبر بودند، و به همسرانشان خیانت کردند. هر چند در آیات مشخص نشده که این خیانت چه بوده، اما بر اساس سیاق آیات و تفاسیر صورت گرفته و گزارههای تاریخی، حداقل یکی از آن دو زن، سرّی از اسرار داخل خانه شوهرش را فاش کرده و او را به دردسر انداخته است:
ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِینَ کَفَرُوا امْرَأَتَ نُوحٍ وَ امْرَأَتَ لُوطٍ کانَتا تَحْتَ عَبْدَیْنِ مِنْ عِبادِنا صالِحَیْنِ فَخانَتاهُما؛۳
خداوند برای کافران زن نوح و زن لوط را مثل زده است که همسر دو بنده از بندگان شایسته ما بودند و به آن دو خیانت کردند.
گفته شده که همسر نوح _ علیه السلام _ نسبت جنون به او میداد، و همسر لوط اسرار داخل خانه را _ که وجود چند غریبه در آنجا بود _ فاش کرد.۴ خداوند از این عمل به خیانت یاد کرده است. در باره همسر لوط به خصوص میتوان، آیه و مفاد آن را در مورد بحث مورد توجه قرار داد؛ چه اینکه وی اسرار خانه لوط را برای مخالفانش فاش کرد و آنها به خانه او هجوم آوردند. برخی حدیث «المجالس بالامانة» را به همین آیه تفسیر کردهاند:
و افشاء الأسرار؛ لأن المجالس بالأمانة، کما یأتی و به فسّر قوله تعالی فی امرأة نوح و امرأة لوط، فخانتاهما؛۵
افشای اسرار؛ برای اینکه مجلسها امانتاند؛ همان گونه که میآید و به همین حدیث، فرموده خداوند در باره زن نوح و لوط _ که به همسرانشان خیانت کردند _ تفسیر شده است.
نیز در آیهای از افشای راز پیامبر توسط بانوان خانهاش سخن گفته شده، که مورد تهدید خداوند قرار گرفتهاند:
1.. مجمع البیان، ج۴، ص۴۵۵.
2.. «المحافظة علی الأسرار»، ص۲۷.
3.. سوره تحریم، آیه۱۰.
4.. التبیان، ج۱۰، ص۵۲.
5.. التحفة السنیة، ص۲۲.