نگاهی به حدیث «المجالس بالامانة» - صفحه 24

منظور از مجلس در این خبر، علاوه بر معنای رایج، هر گونه هم‌نشینی است که میان دو و یا چند نفر وجود دارد. از این رو، خبر چنین مجلس‌هایی نیز راز به شمار می‌آید. امانت، هر چند معناهای گوناگونی مانند منکر، سخن‌چینی، غیبت، راز سفارش شده به نگه‌دار، و مطلق امانت و... دارد، اما منظور از آن، هر گونه کار و اتفاق و خبری است که ممکن است برای کسی در یک جایی اتفاق بیفتد که بازگویی آن در شأن و حق آن شخص و به صلاح وی نیست و وی به افشای آن رضایت ندارد. اما برخی خبرها، در صورتی که با حقوق مهم‌تری در تعارض باشد، هر چند در مجلسی باشد، قابل گفتن و بلکه گفتنش ضروری است. جایز نبودن اخبار و کارهای مجالس علاوه بر روایت مذکور، مورد تأیید و بلکه دلالت صریح برخی از آیات قرآن کریم نیز هست.

کتابنامه

_ احیاء علوم الدین، ابو حامد محمّد غزالی، بیروت: دارالکتاب العربی، بی تا.

_ ادب المجالسة و حمد اللسان و فضل البیان و ذم العی و تعلیم الاعراب، یوسف بن عبد الله بن عبد البرّ نمری، تحقیق: سمیر حلبی، دار الصحابة للتراث، 1409ق.

_ الامالی، محمّد بن حسن طوسی، تحقیق: قسم الدراسات الاسلامیة مؤسسة بعثة، دارالثقافة، 1414ق.

_ تاریخ الاسلام، شمس الدین محمّد بن احمد ذهبی، تحقیق: عمر عبدالسلام تدمری، بیروت: دارالکتاب العربی، 1407ق.

_ تاریخ بغداد، ابوبکر احمد بن علی خطیب بغدادی، تحقیق: مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت: دارالکتب العلمیة، 1417ق.

_ التبیان، محمّد بن حسن طوسی، تحقیق: احمد قصیر العاملی، بیروت: دار احیاء التراث العربی، بی تا.

_ تحفة الأحوذی بشرح الجامع الترمذی، ابوالعلاء محمّد عبدالرحمن المبارکفوی، بیروت: دارالکتب العلمیة، 1410ق.

_ الدرّ المنثور فی التفسیر بالمأثور، عبد الرحمن بن ابی‌بکر جلال الدین سیوطی، بیروت: دارالمعرفة، بی تا.

_ دور أهل البیت فی بناء الجماعة الصالحة، سید محمّد باقر حکیم، مجمع الطباعة و النشر لمجمع العالمی لأهل البیت، 1425ق.

صفحه از 27