شناخت افراد نسبت به حقایق تفاوت دارد و هر کس بسته به توان عقلی و شرایط، از زاویهای جداگانهای به حقیقت مینگرد، همگان باید در برابر آنچه تشخیص میدهند و میفهمند تسلیم باشند.
بر این اساس، پیشوایان بزرگوار اسلام با توجه به تفاوت سطح فکری افراد، نوعی نسبیت را در اخلاق بهرسمیت شناختهاند. البته این نسبیت، تزلزلی در ارزشهای اخلاقی پدید نمیآورد؛ چرا که هماهنگی میان یافتههای تمامی مراتب و درجات عقل، اصولی بنیادین و همگانی همچون قاعده طلایی «هر چه را برای خود میپسندی، برای دیگران نیز بپسند» را برای اخلاق پدید آورده است تا در عین پذیرش تنوع در سلایق و احترام به عقاید گوناگون، امکان پایهگذاری اخلاقی جهانی را فراهم سازد.
کتابنامه
_ اخلاق خدایان، عبدالکریم سروش، تهران: طرح نو، ۱۳۸۴ش.
_ اسلام و نیازهای زمان، مرتضی مطهری، تهران: صدرا، ۱۳۸۹ش.
_ اصول الفقه، محمد رضا مظفر، قم: مؤسسه انتشارات اسلامی جامعه مدرسین، بیتا.
_ اصول فلسفه و روش رئالیسم، محمد حسین طباطبایی، با مقدمه و پاورقی مرتضی مطهری، تهران: صدرا، ۱۳۷۷ش.
_ اوصاف پارسایان، عبدالکریم سروش، تهران: مؤسّسه فرهنگی صراط، چاپ ششم، ۱۳۷۸ش.
_ ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، محمد تقی جعفری، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۶۸ش.
_ تسنیم (تفسیر قرآن کریم)، عبدالله جوادی آملی، قم: مرکز نشر اسراء، 1382ش.
_ تفرج صنع، عبدالکریم سروش، تهران: انتشارات سروش، ۱۳۷۰ش.
_ تفسیر العیاشی، محمد بن مسعود عیاشی، تحقیق: سید هاشم رسولی محلاتی، تهران: انتشارات علمیه اسلامیه، بیتا.
_ حکمت و معیشت (دفتر دوم)، عبدالکریم سروش، تهران: مؤسسه فرهنگی صراط، چاپ اول، ۱۳۷۶ش.
_ سرگذشت اندیشهها، آلفرد نورث وایتهد، ترجمه: عبدالرحیم گواهی همراه با نقد و بررسی از استاد محمد تقی جعفری، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۶ش.
_ فلسفة اخلاق، محمدتقی مصباح یزدی، تهران: اطلاعات، 1377.