509
دانشنامه قرآن و حديث 11

۵۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :در طلب دانش و سنّت و قرآن ، بشتابيد و آنها را از راستگو بگيريد، پيش از آن كه بعد از من ، مردمانى از امّتم ظاهر شوند كه شما را به پايه گذاردن بدعت و گم راهى ، فرا خوانند .

4 / 4

پيروى كوركورانه

قرآن

«خداوند ، [چيزهاى ممنوعى از قبيل] بَحيره و سائبه و وَصيله و حام ۱ را قرار نداده است ؛ ولى كسانى كه كفر مى ورزند ، بر خدا دروغ مى بندند ، و بيشترشان تعقّل نمى كنند. و چون به آنان گفته شود: «به سوى آنچه خدا نازل كرده و به سوى پيامبر بياييد» ، مى گويند: «آنچه پدران خود را بر آن يافته ايم ، ما را بس است». آيا هر چند پدرانشان چيزى نمى دانسته و هدايت نيافته بودند؟ ! ».

حديث

۵۳.امام زين العابدين عليه السلام :اگر ديديد كه كسى ظاهر الصلاح است و در گفتارش ، دَم از بى اعتنايى به دنيا و پارسايى مى زند و در حركات و رفتارهايش ، اظهار فروتنى مى كند، مراقب باشيد كه فريبتان ندهد... تا آن كه ببينيد آيا با هواى نفس خويش است و در جهت خلاف خِردش ، يا با خِرد خويش است و بر خلاف هوسش؟ و اين كه علاقه او به رياست هاى پوچ يا بى اعتنايى اش نسبت به آنها چگونه است؟ چرا كه در ميان مردمان ، كسانى هستند كه دنيا و آخرت را در يافته اند . دنيا را براى دنيا رها مى كنند و برآن اند كه لذّت رياست هاى پوچ و دروغين ، بهتر از لذّت دارايى ها و نعمت هاى حلال گشته است . بنا بر اين ، براى رسيدن به رياست هاى پوچ ، از همه آنها دست مى شويند، تا جايى كه «چون به او گفته شود: «از خدا بترس !» نخوت ، وى را به گناه مى كشانَد . پس جهنّم براى او بس است ؛ و چه بازگشتگاهى است ! » .
چنين كسانى ، كوركورانه ، پيش مى روند . نخستين گامِ باطل ، آنان را به اوج زيانكارى مى كشانَد، و در پى جُستن چيزى كه نمى توانند آن را به دست آورند، پروردگارشان ، آنان را در طغيانشان فرو مى بَرَد. پس آنچه را خدا حرام كرده است ، حلال مى شمارند و آنچه را حلال شمرده ، حرام مى دارند . هر گاه رياستى كه به خاطر آن خود را به رنج و فلاكت افكنده اند، سالم بمانَد ، ديگر باكى ندارند كه دينشان را از دست بدهند. اينان ، كسانى هستند كه خداوند ، بر ايشان خشم گرفته و لعنتشان كرده و عذابى خوار كننده ، برايشان آماده ساخته است ؛ امّا مردِ به تمام معنا مرد ، نيكوْمرد ، آن كسى است كه هواى نفس خويش را پيرو فرمان خداوند ، قرار داده است.

ر . ك : ص 521 ح 68 .

1.بَحيره، به مادّه شترى مى گفته اند كه پنج بار زاييده بود و پنجمين آنها ، مادّه بود. گوش اين حيوان را مى شكافتند و او را رها مى كردند. «سائبه» به مادّه شترى گفته مى شده كه دوازده شكم زاييده بود و او را آزاد مى كردند. «وصيله» به گوسفندى مى گفته اند كه هفت شكم مى زاييده است و به روايتى ، به گوسفندى مى گفته اند كه دوقلو مى زاييده است . «حام» به حيوان نرى گفته مى شده كه از آن براى آبستن كردن حيوانات مادّه ، استفاده مى شده است و ده بار كه از آن استفاده مى كردند ، رهايش مى نمودند .


دانشنامه قرآن و حديث 11
508

۵۲.عنه صلى الله عليه و آله :تَسارَعوا في طَلَبِ العِلمِ وَالسُّنَّةِ وَالقُرآنِ ، وَاقتَبِسوها مِن صادِقٍ ، قَبلَ أن يَخرُجَ أقوامٌ مِن اُمَّتي مِن بَعدي يَدعونَكُم إلى تَأسيسِ البِدعَةِ وَالضَّلالَةِ . ۱

4 / 4

التَّبَعِيَّةُ العَمياءُ

الكتاب

«مَا جَعَلَ اللَّهُ مِن بَحِيرَةٍ وَلَا سَائِبَةٍ وَلَا وَصِيلَةٍ وَلَا حَامٍ وَ لَكِنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَأَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ * وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ تَعَالَوْاْ إِلَى مَا أَنزَلَ اللَّهُ وَإِلَى الرَّسُولِ قَالُواْ حَسْبُنَا مَا وَجَدْنَا عَلَيْهِ ءَابَآءَنَا أَوَ لَوْ كَانَ ءَابَاؤُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ شَيْئا وَلَا يَهْتَدُونَ » . ۲

الحديث

۵۳.الإمام زين العابدين عليه السلام :إذا رَأَيتُمُ الرَّجُلَ قَد حَسُنَ سَمتُهُ ۳ وهَديُهُ ، وتَماوَتَ في مَنطِقِهِ وتَخاضَعَ في حَرَكاتِهِ ، فَرُوَيدا لا يَغُرَّنَّكُم ... حَتّى تَنظُروا أمَعَ هَواهُ يَكونُ عَلى عَقلِهِ؟ أو يَكونُ مَعَ عَقلِهِ عَلى هَواهُ؟ وكَيفَ مَحَبَّتُهُ لِلرِّئاساتِ الباطِلَةِ وزُهدُهُ فيها؟ فَإِنَّ فِي النّاسِ مَن خَسِرَ الدُّنيا وَالآخِرَةَ ، يَترُكُ الدُّنيا لِلدُّنيا، ويَرى أنَّ لَذَّةَ الرِّئاسَةِ الباطِلَةِ أفضَلُ مِن لَذَّةِ الأَموالِ وَالنِّعَمِ المُباحَةِ المُحَلَّلَةِ ، فَيَترُكُ ذلِكَ أجمَعَ طَلَبا لِلرِّئاسَهِ الباطِلَةِ . حَتّى «إِذَا قِيلَ لَهُ اتَّقِ اللَّهَ أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ بِالْاءِثْمِ فَحَسْبُهُ جَهَنَّمُ وَلَبِئْسَ الْمِهَادُ »۴ .
فَهُوَ يَخبِطُ خَبطَ ۵
عَشواءَ ، يَقودُهُ أوَّلُ باطِلٍ إلى أبعَدَ غاياتِ الخَسارَةِ ، ويُمِدُّهُ رَبُّهُ بَعدَ طَلَبِهِ لِما لا يَقدِرُ عَلَيهِ في طُغيانِهِ ، فَهُوَ يُحِلُّ ما حَرَّمَ اللّهُ ، ويُحَرِّمُ ما أحَلَّ اللّهُ ، لا يُبالي ما فاتَ مِن دينِهِ إذا سَلِمَت لَهُ رِئاسَتُهُ الَّتي قَد شَقِيَ مِن أجلِها ، فَاُولئِكَ الَّذينَ غَضِبَ اللّهُ عَلَيهِم ولَعَنَهُم وأعَدَّ لَهُم عَذابا مُهينا، ولكِنَّ الرَّجُلَ كُلَّ الرَّجُلِ ، نِعمَ الرَّجُلُ ، هُوَ الَّذي جَعَلَ هَواهُ تَبَعا لِأَمرِ اللّهِ . ۶

راجع : ص 520 ح 68 .

1.الفردوس : ج ۲ ص ۴۵ ح ۲۲۶۱ عن الإمام عليّ عليه السلام .

2.المائدة : ۱۰۳ و ۱۰۴ .

3.السَّمتُ : حسن النحو في مذهب الدين (تاج العروس : ج ۳ ص ۷۳ «سمت») .

4.البقرة : ۲۰۶ .

5.خَبَطَهُ خَبْطَ عَشواء : ركبه على غير بصيرة (القاموس المحيط : ج ۴ ص ۳۶۲ «العشا») .

6.الاحتجاج : ج ۲ ص ۱۵۹ ح ۱۹۲ عن الإمام العسكري عن الإمام الرضا عليهماالسلام، تنبيه الخواطر : ج ۲ ص ۹۹، التفسير المنسوب إلى الإمام العسكري عليه السلام : ص ۵۳ ح ۲۷، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۸۴ ح ۱۰ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 11
    سایر پدیدآورندگان :
    مسعودي،عبدالهادي؛برنجکار،رضا؛خوش نصيب،مرتضي؛موسوي،رسول؛افقي،رسول؛طباطبايي،محمود؛وهّابي،محمّد رضا؛شيخي،حميد رضا؛آژير،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 334080
صفحه از 586
پرینت  ارسال به