۵۸۹.تفسير الثعلبى :در كتاب ها ديده ام كه چون پيامبر خدا صلى الله عليه و آله آهنگ هجرت كرد ، على بن ابى طالب عليه السلام را در مكّه به جانشينى خود نهاد تا قرض هاى ايشان را ادا كند و امانت هايى را كه نزد او بود ، به صاحبانشان بازگرداند . پيامبر صلى الله عليه و آله شبى كه به غار رفت ـ در حالى كه خانه را محاصره كرده بودند ـ ، به على عليه السلام دستور داد در بستر او بيارَمد و به او فرمود : «بُردِ حضرمىِ سبز مرا بر دوش افكن و به جاى من بخواب، كه به خواست خداوند متعال، آسيبى از ايشان به تو نمى رسد» . على عليه السلام نيز چنين كرد .
پس خداوند متعال به جبرئيل و ميكائيل وحى كرد كه : «من ميان شما دو نفر، برادرى بر قرار كردم و عُمر يكى از شما را بيش از ديگرى قرار دادم . كدام يك از شما زندگى را بر مى گزيند؟» . هر دو زندگى را برگزيدند . خداوند متعال به آن دو، وحى كرد كه : «آيا شما همچون على بن ابى طالب نيستيد؟! من ميان او و محمّد ، برادرى بر قرار كردم و على در بستر محمّد آرميد و خود را فداى او كرد و زندگى او را بر خود ترجيح داد؟! به زمين فرود آييد و او را از دشمنش حفظ كنيد» .
آن دو، فرود آمدند و جبرئيل ، در كنار سر پيامبر و ميكائيل ، در كنار دو پاى ايشان ايستاد . جبرئيل ندا مى داد : «خوشا ، خوشا ، اى على بن ابى طالب! چه كسى همچون توست كه خداوند عز و جل [با او] به فرشتگان مباهات كند؟!» و خداوند به پيامبرش كه در راه مدينه بود ، اين آيه را در شأن على عليه السلام نازل فرمود : «و از ميان مردم، كسى است كه براى طلب خشنودى خدا جان خويش را فدا مى فروشد» .
6 / 2
فروتنى اهل بيت عليهم السّلام
۵۹۰.المعجم الكبيرـ به نقل از عبد اللّه بن عمر ـ :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : «فرشته اى از آسمان بر من نازل شد كه نه پيش از من بر پيامبرى نازل شده بود و نه پس از من بر كسى نازل خواهد شد . او اسرافيل بود كه جبرئيل را همراه خود داشت . گفت : درود بر تو، اى محمّد! و سپس ادامه داد : من فرستاده پروردگارت به سوى تو هستم . او به من دستور داده كه تو را اگر مى خواهى ، به عنوان پيامبرى بنده، و اگر مايلى ، به عنوان پيامبرى پادشاه برگزينم . من به جبرئيل نگريستم . جبرئيل به من اشاره كرد كه فروتنى كن» .
اين جا بود كه پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود : «ترجيح مى دهم پيامبرى بنده باشم» .
