۱۰۵.علل الشرائعـ به نقل از ابو بصير ـ :از امام صادق عليه السلام در باره اين سخن خداوند عز و جل : «و پيوسته در اختلاف اند . مگر كسانى كه پروردگار تو به آنان رحم كرده و براى همين ، آنان را آفريد» پرسيدم .
امام عليه السلام فرمود : «آنان را آفريد تا كارهايى را انجام دهند كه به سبب آنها سزامند رحمت او شوند و او برايشان رحمت آوَرَد» .
۱۰۶.الاحتجاجـ از پرسش هاى زنديقى كه از امام صادق عليه السلام در باره مسائل بسيارى پرسيد ـ :گفت : پس [خداوند ، ]مخلوقات را براى رحمت آفريد ، يا براى عذاب؟
امام عليه السلام فرمود : «آنها را براى رحمت آفريد ؛ ولى پيش از آن كه آنان را بيافريند ، مى دانست كه گروهى از ايشان ، به واسطه كردارهاى بد خود و انكار خداوند ، به عذاب او گرفتار خواهند آمد» .
۱۰۷.علل الشرائعـ به نقل از محمّد بن عماره ـ :از امام صادق عليه السلام پرسيدم و گفتم : چرا خداوند ، مخلوقات (انسان ها / جن و اِنس) را آفريد ؟
فرمود : «خداوند ـ تبارك و تعالى ـ ، آفريدگانش را بيهوده نيافريده و آنان را سرِ خود ، رها نكرده است ؛ بلكه آنها را آفريده تا قدرت خويش را نشان دهد ، و آنان را به طاعت خود ، مكلّف نمايد تا بدان وسيله ، سزامند خشنودى او شوند ، و آنان را نيافريده تا از ايشان ، سودى برد ، يا به واسطه آنها زيانى را از خويش دور سازد ؛ بلكه آنها را آفريده تا به ايشان ، سود رساند و به نعمت جاويدان برساند» . ۱
۱۰۸.الاحتجاجـ از پرسش هاى زنديقى كه از امام صادق عليه السلام در باره مسائل بسيارى پرسيد ـ :گفت : پس خداوند براى چه خلايق را آفريد ، در حالى كه به آنها نياز نداشت و از آفريدن آنها ناگزير نبود و بازيچه كردن ما نيز شايسته او نيست؟
امام عليه السلام فرمود : «آنها را آفريد تا حكمت خويش را نشان دهد و علم خود را به كار بَرَد و تدبير خويش را روان سازد» .
زنديق پرسيد : چرا به همين دنيا بسنده نكرد و آن را سراى پاداش و بازداشتگاه كيفرش قرار نداد [و به آخرت ، حواله داد] ؟
فرمود : «اين سرا ، سراى آزمايش و بازار [كسب] ثواب و جايگاه به دست آوردن رحمت است . از گزندها آكنده شده و از خواهش ها پُر گشته است تا [خداوند] در اين سرا ، بندگانش را به فرمانبرى بيازمايد . بنا بر اين ، سراى كردار ، نمى تواند سراى پاداش باشد» .
