255
دانشنامه قرآن و حديث 9

اين حال مى بينيم كه متن مذكور ، بدان افزوده شده است! ۱

1.چنين گويد اين گنهكار روسياه ، عبّاس قمى : بعد از آن كه بِعَونِ اللّه تعالى كتاب مفاتيح الجنان را تأليف نمودم و در اقطار منتشر گشت ، به خاطرم رسيد كه در طبع دوم آن ، بر آن زياد كنم دعاى وداعى براى ماه رمضان و خطبه روز عيد فطر و زيارت جامعه ائمّة المؤمنين و دعاى «اللّهمَّ إنِّى زُرتُ هذَا الإْمامَ » ـ كه در عقب زيارات خوانده مى شود ـ و زيارات وداعى كه هر يك از ائمّه عليهم السلام را به آن وداع كنند و رقعه اى كه براى حاجت مى نويسند و دعايى كه در غيبت امام عصر ـ عجّل اللّه فرجه ـ بايد خوانده شود و آداب زيارت به نيابت ، به واسطه كثرت حاجت به اينها ؛ لكن ديدم هر گاه اين كار را كنم ، فتح بابى شود براى تصرّف در كتاب مفاتيح و بسا شود بعضى از فضولان ، بعد از اين ، در آن كتاب ، بعضى از ادعيه ديگر بيفزايند يا از آن كم كنند و به اسم مفاتيح الجنان در ميان مردم رواج دهند ، چنان كه در مفتاح الجنان مشاهده مى شود . لا جرم ، كتاب را به همان حال خود گذاشتم و اين هشت مطلب را بعد از تمام شدن مفاتيح ، ملحق به آن نمودم و به لعنت خداوند قهّار و نفرين رسول خدا و ائمّه اطهار عليهم السلام واگذار و حواله نمودم كسى را كه در مفاتيح ، تصرّف كند (مفاتيح الجنان، خوش نويس : محمّدرضا افشارى ، ناشر : پيام آزادى : ص ۹۴۵ مقدّمه بخشِ «ملحقات مفاتيح الجنان» ) .


دانشنامه قرآن و حديث 9
254

اصحاب حديث ، روايت كرده اند كه در باره اين آيه ، از عمر ، سؤال شد و او گفت: «در باره آن ، از عايشه سؤال كنيد» و عايشه در پاسخ گفت: «اين آيه در خانه خواهرم امّ سلمه نازل شده است . پس در باره آن ، از او بپرسيد كه در زمينه اين آيه ، از من آگاه تر است». ۱
بنا بر اين ، اگر صحّت رواياتى را كه بدانها اشاره شد ۲ بپذيريم، بايد بگوييم كه در ادامه رويداد كسا ، افراد ديگرى (مانند: عايشه همسر پيامبر صلى الله عليه و آله و زينب دختر اُمّ سلمه) نيز شاهد آن بوده اند و آنها نيز از پيامبر صلى الله عليه و آله همان تقاضاى امّ سلمه را داشته اند و پيامبر خدا به آنها پاسخ منفى داده است و احتمالى كه برخى از محدّثان ۳ در «تكرار چند باره اين رويداد» داده اند، امرى بعيد به نظر مى رسد.

5 . آنچه به «حديث كسا» شهرت يافته است

تا اين جا روشن شد كه حديث كسا ـ به شرحى كه گذشت ـ قطعى و غير قابل ترديد و بيانگر يكى از مهم ترين ويژگى هاى اهل بيت پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ، يعنى ويژگى طهارت و عصمت آنهاست؛ ليكن در اين اواخر، متنى به عنوان «حديث كسا» ، در ميان شيعيان ، شايع گرديده كه پايه و اساسى ندارد. نخستين محدّث معروفى كه بى اساس بودن اين متن را اعلان كرده ، مرحوم محدّث قمى (صاحب مفاتيح الجنان) ـ رضوان اللّه تعالى عليه ـ است و شگفت انگيز، اين كه ايشان اجازه نمى داد كسى بر مفاتيح الجنان ، نكته اى بيفزايد و به انجام دهنده اين كار ، نفرين فرستاده است؛ ۴ ولى با

1.الفصول المختارة : ص ۵۳ ـ ۵۴ .

2.ر . ك : ص ۲۴۵ (اهل بيت عليهم السلام / فصل يكم / همسران پيامبر صلى الله عليه و آله و مصداق «اهل بيت» / عايشه) .

3.ر.ك: ذخائر العقبى : ص ۵۷ ، الصواعق المحرقة : ص ۱۴۴ ، ينابيع المودّة : ج ۱ ص ۳۲۳ ، اهل بيت در آيه تطهير : ص ۵۱ .

4.خلاصة الأقوال ، ص ۱۰۰ ، الرقم ۴۸ ؛ الرجال لابن داود ، ص ۱۴۰ ، الرقم ۱۰۷۳ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 9
    سایر پدیدآورندگان :
    مسعودي،عبدالهادي؛طباطبايي،سيد محمد کاظم؛افقي،رسول؛موسوي،سيد رسول؛شيخي،حميد رضا؛آژير،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 135602
صفحه از 611
پرینت  ارسال به