69
دانشنامه قرآن و حديث 9

«و به تحقيق ، ما انسان را از عصاره اى از گِل آفريديم . سپس او را نطفه اى در جايگاهى استوار ، قرار داديم . سپس نطفه را عَلَقه ساختيم و عَلَقه را پاره گوشت گردانيديم . سپس پاره گوشت را استخوان آفريديم . سپس استخوان ها را [با ]گوشت پوشانديم . سپس او را آفرينش ديگر ، پديدار ساختيم . پس آفرين بر خدا كه بهترينِ آفرينندگان است!» .

«شما را در شكم هاى مادرانتان ، آفرينشى پس از آفرينشى [ديگر] در تاريكى هاى سه گانه خلق مى كند . اين است پروردگار شما ، خدا . فرمان روايى ، از آنِ اوست . معبودى جز او نيست . پس چگونه [و كجا از حق] برگردانيده مى شويد ؟» .

«اى مردم ! اگر در باره برانگيخته شدن در شكّيد ، پس [بدانيد] ما شما را از خاكى آفريديم ، سپس از نطفه اى ، سپس از علقه اى ، سپس از مُضغه اى داراى خلقت كامل و [احيانا] خلقت ناقص ، تا [قدرت خود را] بر شما روشن گردانيم ، و آنچه را اراده مى كنيم ، تا مدّتى معيّن در رحِم ها قرار مى دهيم . سپس شما را به صورت كودكى بيرون مى آوريم ، سپس تا به كمال قوّت خود برسيد ـ و برخى از شما [زودرس] مى ميرد ، و برخى از شما به غايت پيرى مى رسد ، به گونه اى كه پس از دانستن ، چيزى نمى داند» .

«و خدا شما را از خاكى آفريد ، سپس از نطفه اى . سپس شما را جفت ها قرار داد و هيچ مادينه اى بار نمى گيرد و بار نمى نهد ، مگر به علم او ، و هيچ سال خورده اى عمر دراز نمى يابد و از عمرش كاسته نمى شود ، مگر آن كه در كتابى [مندرج ]است . در حقيقت ، اين كار بر خدا آسان است» .

«او كسى است كه شما را در زهدان ها هر گونه كه خواهد ، شكل مى بخشد . معبودى نيست ، جز او كه تواناى استواركار است» .

«ما انسان را در رنج آفريديم» .

حديث

۵۳.امام باقر عليه السلامـ در باره اين سخن خداوند متعال :«شما را آفريديم ، سپس صورتتان بخشيديم»ـ :«شما را آفريديم» ،[به ترتيب] از نطفه به عَلَقه و سپس مُضغه و سپس استخوان و سپس گوشت . «شما را صورت بخشيديم» ، يعنى چشم و بينى و گوش ها و دهان و دست ها و پاها ، اينها و مانند اينها را شكل بخشيد . سپس زشتى و زيبايى و بلندى و كوتاهى و مانند اينها را پديد آورد .


دانشنامه قرآن و حديث 9
68

«وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْاءِنسَانَ مِن سُلَالَةٍ مِّن طِينٍ * ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِى قَرَارٍ مَّكِينٍ * ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَكَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا ثُمَّ أَنشَأْنَاهُ خَلْقًا ءَاخَرَ فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ» . ۱

«يَخْلُقُكُمْ فِى بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ خَلْقًا مِّن بَعْدِ خَلْقٍ فِى ظُلُمَاتٍ ثَلَاثٍ ذَلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّى تُصْرَفُونَ» . ۲

«يَاأَيُّهَا النَّاسُ إِن كُنتُمْ فِى رَيْبٍ مِّنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن تُرَابٍ ثُمَّ مِن نُّطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِن مُّضْغَةٍ مُّخَلَّقَةٍ وَ غَيْرِ مُخَلَّقَةٍ لِّنُبَيِّنَ لَكُمْ وَ نُقِرُّ فِى الْأَرْحَامِ مَا نَشَاءُ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلاً ثُمَّ لِتَبْلُغُواْ أَشُدَّكُمْ وَ مِنكُم مَّن يُتَوَفَّى وَ مِنكُم مَّن يُرَدُّ إِلَى أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْلَا يَعْلَمَ مِن بَعْدِ عِلْمٍ شَيْئا» . ۳

«وَ اللَّهُ خَلَقَكُم مِّن تُرَابٍ ثُمَّ مِن نُّطْفَةٍ ثُمَّ جَعَلَكُمْ أَزْوَاجًا وَمَا تَحْمِلُ مِنْ أُنثَى وَ لَا تَضَعُ إِلَّا بِعِلْمِهِ وَ مَا يُعَمَّرُ مِن مُّعَمَّرٍ وَلَا يُنقَصُ مِنْ عُمُرِهِ إِلَّا فِى كِتَابٍ إِنَّ ذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ» . ۴

«هُوَ الَّذِى يُصَوِّرُكُمْ فِى الْأَرْحَامِ كَيْفَ يَشَاءُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ» . ۵

«لَقَدْ خَلَقْنَا الْاءِنسَانَ فِى كَبَدٍ» . ۶

الحديث

۵۳.الإمام الباقر عليه السلامـ في قَولِهِ تَعالى :«وَلَقَدْ خَلَقْنَاكُمْ ثُمَّ صَوَّرْنَاكُمْ»۷ـ :أمّا «خَلَقْنَاكُمْ» فَنُطفَةً ثُمَّ عَلَقَةً ، ثُمَّ مُضغَةً ، ثُمَّ عَظما ثُمَّ لَحما ، وأمّا «صَوَّرْنَاكُمْ» فَالعَينَ ، وَالأَنفَ وَالاُذُنَينِ ، وَالفَمَ ، وَاليَدَينِ ، وَالرِّجلَينِ ، صَوَّرَ هذا ونَحوَهُ ، ثُمَّ جَعَلَ الدَّميمَ وَالوَسيمَ وَالطَّويلَ وَالقَصيرَ وأشباهَ هذا . ۸

1.المؤمنون : ۱۲ ـ ۱۴ .

2.الزمر : ۶ .

3.الحج : ۵ .

4.فاطر : ۱۱ .

5.آل عمران : ۶ .

6.البلد : ۴ .

7.الأعراف : ۱۱ .

8.تفسير القمّي : ج ۱ ص ۲۲۴ عن أبي الجارود ، بحارالأنوار : ج ۶۰ ص ۳۶۵ ح ۶۰ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 9
    سایر پدیدآورندگان :
    مسعودي،عبدالهادي؛طباطبايي،سيد محمد کاظم؛افقي،رسول؛موسوي،سيد رسول؛شيخي،حميد رضا؛آژير،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 133970
صفحه از 611
پرینت  ارسال به