447
دانشنامه قرآن و حديث 8

اين سخن ، بدان معناست كه اُنس حقيقى با خداوند متعال ، آرامش مطلق را به همراه دارد و كسى كه با آفريدگار خود حقيقتا مأنوس باشد ، هيچ گاه در زندگى دچار دلهره و وحشت نمى گردد .

4 . ره نمودهاى اهل بيت عليهم السلام براى اُنس يافتن با خدا

با توجّه به اهمّيت اُنس با خدا و نقشى كه در سازندگى و تأمين آسايش انسان دارد ، در احاديث اهل بيت عليهم السلام سه ره نمود مهم براى مأنوس شدن با خدا و دل بستگى به او ارائه شده است :
اوّل . ياد خدا كردن ، چنان كه از امام على عليه السلام روايت شده است :
الذِّكرُ مِفتاحُ الاُنسِ .۱
يادِ خدا ، كليد اُنس است .
بنا بر اين ، انسان ، هر چه بيشتر از اين كليد گنج دل بستگى به خدا استفاده كند ، اُنس او با حضرت حق ، بيشتر مى گردد و به آرامش بيشترى دست مى يابد ، چنان كه قرآن ، تأكيد مى فرمايد :
«أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ .۲
بدانيد كه با ياد خدا، دل ها آرام مى گيرند»
.
دوم . پرهيز از مصاحبت با اهل غفلت ، كه آفت ذكر و اُنس با خداست . بدين جهت ، كسى كه مى خواهد با خدا مأنوس باشد ، بايد از معاشرت با انسان هاى غافل ، جدّا اجتناب كند ؛ چرا كه انس با خدا ، با الفت با انسان هاى غافل ، در تضاد است ، چنان كه از امام على عليه السلام روايت شده است :

1.ر . ك : ص ۴۶۰ ح ۲۸ .

2.رعد : آيه ۲۸ .


دانشنامه قرآن و حديث 8
446

همين دليل است كه «اُنس» هم مانند «اُلفت» ، ۱ از سپاهيان خِرد شمرده مى شود و انسان براى رسيدن به زندگى مطلوب ، بايد از اين ويژگىِ فطرى استفاده نمايد .

2 . جهت دهىِ اُنس به سمت امور پايدار

بى ترديد ، فرجام اُنس و دل بستگى به چيزهاى ناپايدار ، جدايى و وحشت است ، و هر چه اُنسْ شديدتر باشد ، جدايى هم وحشتناك تر و اندوه ناك تر خواهد بود ، چنان كه از سليمان عليه السلام نقل شده است :
آنَسُ شَى ءٍ الرّوحُ تَكونُ فِى الجَسَدِ وَ أوحَشُ شَى ءٍ الجَسَدُ تُنزَعُ مِنهُ الرّوحُ .۲
مأنوس ترين چيز، روح در درون تن است و وحشتناك ترين چيز، تنى است كه روح از آن كنده مى شود .
بر اين اساس ، احاديث اسلامى ، دل بستگى هاى ناپايدار انسان را به گونه اى جهت مى دهند و هدايت مى نمايند كه ضمن تأمين نيازهاى مادّى و موقّت ، جدايى از آنها خطرناك نباشد .

3 . ارزشمندترين اُنس

بهترين و پايدارترين دوستى كه انسان مى تواند با او اُنس بگيرد و به او دل بستگى پيدا كند ، خداوند متعال است ، چنان كه از پيامبر خدا روايت شده است كه مى فرمايد :
لا يَستَوحِشُ مَن كانَ اللّهُ أنيسَهُ .۳
كسى كه خداوند، مونس اوست، احساس [تنهايى و] ترس نمى كند .

1.از امام صادق عليه السلام در تبيين سپاهيان عقل و جهل آمده است : «و الاُلفة و ضِدُّها الفُرقَةُ ؛ و الفت كه ضدّ آن ، فرقت است» (دانش نامه عقايد اسلامى : ج ۱ ص ۳۴۰) .

2.الزهد ، ابن حنبل : ص ۵۲ ، الدرّ المنثور : ج ۵ ص ۶۴۹ .

3.ر . ك : ص ۴۵۰ ح ۲ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 8
    سایر پدیدآورندگان :
    مسعودي،عبدالهادي؛طباطبايي،سيد محمد کاظم؛افقي،رسول؛موسوي،سيد رسول؛شيخي،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 188918
صفحه از 545
پرینت  ارسال به