253
دانشنامه قرآن و حديث 6

و گاه، ادامه دهندگان راه پيامبرند كه «هادى» ناميده مى شوند . مقصود ما از استمرار امامت در همه اعصار ، همين است كه جامعه بشر ، هيچ گاه از راه نماى الهى ـ پيامبر باشد يا جانشين او ـ ، خالى نيست .
احاديث صحيحى كه اين معنا را تأييد كرده اند، به چند دسته تقسيم مى شوند:
دسته اوّل ، احاديثى كه دلالت دارند بر آن كه زمين از هنگامى كه آدم ابو البشر آفريده شد ، تا كنون ، از امام خالى نبوده است و تا انسانى روى آن زندگى مى كند ، امامت ادامه خواهد داشت . ۱
دسته دوم ، احاديثى كه بر ضرورت تداوم حجّت الهى در همه اعصار تأكيد دارند و تصريح مى كنند كه حجّت خدا ، قبل از مردم و همراه با مردم و پس از مردم ، بوده و خواهد بود . ۲
دسته سوم ، احاديثى كه بر ضرورت تداوم حضور عالِم و راه نماى الهى در همه اعصار ، تأكيد مى كنند . ۳
دسته چهارم ، احاديثى كه ضمن تأكيد بر ضرورت وجود امام و حجّت و عالِم الهى، به حكمت و فلسفه تشريعى و تكوينى وجود امام، اشاره مى كنند . ۴
دسته پنجم ، احاديثى كه اهل بيت پيامبر صلى الله عليه و آله را به ستارگان آسمان تشبيه كرده اند كه هميشه در آسمان هستند و هر گاه ستاره اى ناپديد شود ، ستاره اى ديگر پديدار مى گردد ۵ و بر اين اعتقادند كه اهل بيت عليهم السلام تا دامنه قيامت ، براى جهانيان ،

1.ر . ك : ص ۲۳۹ (تهى نبودن زمين از امام ، از هنگام آفرينش آدم) .

2.ر . ك : ص ۲۴۵ (وجود حجّت ، پيش از آفريده ها و با آفريده ها و پس از آنها) .

3.ر . ك : ص ۲۴۱ ح ۴۷ و ص ۲۴۳ ح ۴۹ .

4.ر . ك : ص ۲۶۱ (حكمت امامت) .

5.ر . ك : ص ۲۴۱ ح ۴۵ و ص ۳۹۵ (فصل دوم : منزلت اهل بيت عليهم السلام / اهل بيت عليهم السلام همچون ستارگان) .


دانشنامه قرآن و حديث 6
252

پژوهشى در باره استمرار امامت

از نگاه قرآن و احاديث صحيحى كه از پيامبر خدا و اهل بيت او به ما رسيده اند، بهره مند ساختن انسان در همه اعصار از راه نما، سنّت خداوند متعال است و زمين ، هيچ گاه از راه نمايى كه بتواند راه درست زندگى را به مردم نشان دهد ، خالى نبوده و نخواهد بود . قرآن كريم با صراحت مى فرمايد :
«وَ إِن مِّنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلَا فِيهَا نَذِيرٌ .۱
هيچ قومى نبوده ، مگر آن كه در ميانشان هشداردهنده اى گذشته است»
.
و نيز خطاب به خاتم پيامبران مى فرمايد :
«إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَ لِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ .۲
تو ، تنها هشدار دهنده اى و هر قومى ، راه نمايى دارد»
.
اين آيات ، به روشنى دلالت دارند ۳ كه هدايت اقوام و جوامع مختلف بشر ، سنّت قطعى الهى در نظام آفرينش است . چيزى كه هست ، راه نمايان خداوند متعال ، گاه پيامبران اويند كه مؤسّس شريعت اند و «نذير» يا «مُنذر» ناميده مى شوند

1.فاطر : آيه ۲۴ .

2.رعد : آيه ۷ .

3.همچنين آيه ۵۱ از سوره قصص ، اشاره به اين معنا دارد ، چنان كه در همين دانش نامه : ص ۲۴۰ حديث شماره ۴۴ به اين مطلب تصريح شده است .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 6
    سایر پدیدآورندگان :
    موسوي،سيد رسول؛حسيني،سيد رضا؛سبحاني نيا،محمّد تقي؛طباطبايي،سيد محمد کاظم؛برنجکار،رضا؛شيخي،حميد رضا؛خداياري،علي نقي
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 134193
صفحه از 576
پرینت  ارسال به