269
دانشنامه قرآن و حديث 6

۷۶.امام على عليه السلامـ در باره خوارج، آن گاه كه شنيد كه فرياد مى زنند : «لا حُكمَ إلّا للّه » ـ :سخن درستى است ؛ امّا باطلى با آن، قصد (اراده) مى شود. آرى، حكميت، تنها از آنِ خداست؛ ولى اينان مى گويند : فرمان روايى ، تنها از آنِ خداست. در حالى كه مردم را ناگزير ، فرمان روايى بايد ـ نيك باشد يا بد ـ تا در سايه حكومت او ، مؤمنْ [آزادانه ]كار كند و كافر هم بهره مند گردد ـ و خداوند، با وجود حكومت، هر كس را به اجلِ مقدّر مى رساند ـ و به واسطه او ، فَى ء مسلمانان جمع آورى مى شود و با دشمن، جنگيده مى شود و راه ها امن مى گردند و حقّ ناتوان ، از زورمند، ستانده مى شود، و نيكوكار مى آسايد و [مردم] از تبهكار، در امان مى مانند.

۷۷.شعب الإيمانـ به نقل از ليث ـ :امام على عليه السلام فرمود: «مردم را اصلاح نمى كند ، مگر فرمان روا؛ نيكوكار باشد يا بدكار».
مردم گفتند: اى امير مؤمنان! نيكوكار، آرى [چنين كند]؛ امّا بدكار ، چگونه؟!
فرمود: «به وسيله بدكار، خداوند، راه ها را امن مى گرداند و با او ، با دشمن جهاد مى كند و به وسيله او ، فَى ء را جمع آورى مى كند، حدود [الهى] با او، برپا مى شوند، و با وى، حجّ خانه خدا برقرار مى ماند و مسلمان با آسودگى، خداوند را عبادت مى كند ، تا آن گاه كه اجلش فرا رسد».

۷۸.امام على عليه السلام :مردم را جز وجود رهبرى نيكوكار يا بدكار ، اصلاح نمى كند. اگر نيكوكار باشد ، هم به سود حاكم است و هم رعيّت، و اگر بدكار باشد، در حكومت او ، مؤمن به عبادت پروردگارش مى پردازد و غير مؤمن هم ، كار خويش را مى كند ، تا آن گاه كه اجلش فرا رسد.


دانشنامه قرآن و حديث 6
268

۷۶.عنه عليه السلامـ فِي الخَوارِجِ لَمّا سَمِعَ قَولَهُم : لا حُكمَ إلّا للّهِِ ـ :كَلِمَةُ حَقٍّ يُرادُ بِها باطِلٌ ! نَعَم ، إنَّهُ لا حُكمَ إلّا للّهِِ ، وَلكِنَّ هؤُلاءِ يَقولونَ : لا إمرَةَ إلّا للّهِِ ! وإنَّهُ لابُدَّ لِلنّاسِ مِن أميرٍ ؛ بَرٍّ أو فاجِرٍ ، يَعمَلُ في إمرَتِهِ المُؤمِنُ ، وَيَستَمتِعُ فيهَا الكافِرُ ، ويُبَلِّغُ اللّهُ فيهَا الأَجَلَ ، ويُجمَعُ بِهِ الفَيءُ ، ويُقاتَلُ بِهِ العَدُوُّ ، وتَأمَنُ بِهِ السُّبُلُ ، ويُؤخَذُ بِهِ لِلضَّعيفِ مِنَ القَوِيِّ ؛ حَتّى يَستَريحَ بَرٌّ ، ويُستَراحَ مِن فاجِرٍ. ۱

۷۷.شعب الإيمان عن ليث عن الإمام عليّ عليه السلام :لا يُصلِحُ النّاسَ إلّا أميرٌ ؛ بَرٌّ أو فاجِرٌ .
قالوا : يا أَميرَ المُؤمِنينَ ، هذَا البَرُّ فَكَيفَ بِالفاجِرِ؟!
قالَ : إنَّ الفاجِرَ يُؤمِنِ اللّهُ عز و جل بِهِ السُّبُلَ ، ويُجاهِدُ بِهِ العَدُوَّ ، ويُجبى بِهِ الفَيءُ ، وتُقامُ بِهِ الحُدودُ ، ويُحَجُّ بِهِ البَيتُ ، ويَعبُدُ اللّهَ فيهِ المُسلِمُ آمِنا حَتّى يَأتِيَهُ أجَلُهُ. ۲

۷۸.الإمام عليّ عليه السلام :إنَّ النّاسَ لا يُصلِحُهُم إلّا إمامٌ ؛ بَرٌّ أو فاجِرٌ ، فَإِن كانَ بَرّا فَلِلرّاعي وَالرَّعِيَّةِ ، وإن كانَ فاجِرا عَبَدَ المُؤمِنُ رَبَّهُ فيها ، وعَمِلَ فيهَا الفاجِرُ إلى أجَلِهِ. ۳

1.نهج البلاغة : الخطبة ۴۰ ، بحار الأنوار : ج ۳۳ ص ۳۵۸ ح ۵۹۳ ؛ السنن الكبرى : ج ۸ ص ۳۱۹ ح ۱۶۷۶۴ ، المصنّف لابن أبي شيبة : ج ۸ ص ۷۳۵ ح ۲۷كلاهما عن عاصم بن ضمرة نحوه وليس فيهما ذيله من «ويجمع به الفيء».

2.شعب الإيمان : ج ۶ ص ۶۵ ح ۷۵۰۸ ، كنز العمّال : ج ۵ ص ۷۵۱ ح ۱۴۲۸۶ .

3.الغارات : ج ۲ ص ۶۳۷ عن الحارث بن سليمان ، بحار الأنوار : ج ۳۴ ص ۱۹ ح ۹۰۱ ؛ المصنّف لابن أبي شيبة : ج ۸ ص ۶۱۴ ح ۱۴۶ عن المخارق بن سليم ، كنز العمّال : ج ۵ ص ۷۸۰ ح ۱۴۳۶۸ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 6
    سایر پدیدآورندگان :
    موسوي،سيد رسول؛حسيني،سيد رضا؛سبحاني نيا،محمّد تقي؛طباطبايي،سيد محمد کاظم؛برنجکار،رضا؛شيخي،حميد رضا؛خداياري،علي نقي
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 137099
صفحه از 576
پرینت  ارسال به