373
دانشنامه قرآن و حديث 6

6 / 5

پيش گامى در تدبير

۲۱۸.امام على عليه السلام :سزاوارترينِ مردم به اين كار (پيشوايى) ، كسى است كه در آن ، تواناتر و به فرمان خدا در باره آن ، داناتر باشد. اگر آشوبگرى آشوب به پا كرد ، از او بخواهد تا به حق باز گردد و اگر سر باز زد ، با او بجنگد.

۲۱۹.امام على عليه السلامـ در نامه اى به معاويه ـ :سزاوارترينِ مردم به زمامدارىِ اين امّت، در گذشته و اكنون، كسى است كه به پيامبر خدا نزديك تر باشد... و در به دوش كشيدنِ بار مسئوليتى كه امّت بر دوش او مى نهد ، تواناتر باشد.

۲۲۰.امام على عليه السلام :هر كه با كفايت تر باشد ، شايسته حكومت است.

۲۲۱.امام رضا عليه السلامـ در وصف امام ـ :در رهبرى، توانا و به سياست، داناست.

6 / 6

و اين چند شرط

قرآن

«و چون شكيبايى كردند و به آيات ما يقين داشتند ، برخى از ايشان را پيشوايانى قرار داديم كه به فرمان ما، [مردم را] هدايت مى كردند» .


دانشنامه قرآن و حديث 6
372

6 / 5

التَّقَدُّمُ فِي التَّدبيرِ

۲۱۸.الإمام عليّ عليه السلام :أحَقُّ النّاسِ بِهذَا الأَمرِ أقواهُم عَلَيهِ ، وأعلَمُهُم بِأمرِ اللّهِ فيهِ ، فَإِن شَغَبَ ۱ شاغِبٌ استُعتِبَ ، فَإِن أبى قوتِلَ. ۲

۲۱۹.عنه عليه السلامـ في كِتابٍ لَهُ إلى مُعاوِيَةَ ـ :أولَى النّاسِ بِأَمرِ هذِهِ الاُمَّةِ قَديما وحَديثا أقرَبُها مِن رَسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله . . . وأشَدُّها بِما تَحمِلُهُ الرَّعِيَّةُ مِن اُمورِهَا اضطِلاعا ۳ . ۴

۲۲۰.عنه عليه السلام :مَن أحسَنَ الكِفايَةَ ۵ استَحَقَّ الوِلايَةَ. ۶

۲۲۱.الإمام الرضا عليه السلامـ في صِفَةِ الإِمامِ ـ :مُضطَلِعٌ بِالإِمامَةِ ، عالِمٌ بِالسِّياسَةِ. ۷

6 / 6

تِلكَ الخِصالِ

الكتاب

«وَ جَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُواْ وَ كَانُواْ بِايَاتِنَا يُوقِنُونَ» . ۸

1.الشَّغَبُ : تهييج الشرّ (الصحاح : ج ۱ ص ۱۵۷ «شغب») .

2.نهج البلاغة : الخطبة ۱۷۳ .

3.اضطَلَعَ : افتَعَلَ مِنَ الضَّلاعَة ؛ وهي القوّة ، يُقال : اضطَلَعَ بِحِملِه : أي قَوِيَ عليه ونَهَضَ به (النهاية : ج ۳ ص ۹۷ «ضلع») .

4.وقعة صفّين : ص ۱۵۰ عن أبي الودّاك ، بحار الأنوار : ج ۳۲ ص ۴۲۹ ح ۳۸۷ ؛ شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد : ج ۳ ص ۲۱۰ .

5.كَفى يَكفي كِفايَةً : إذا قام بالأمر (لسان العرب : ج ۱۵ ص ۲۲۵ «كفى») .

6.غرر الحكم : ج ۵ ص ۳۴۹ ح ۸۶۹۲ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۴۳۹ ح ۷۶۲۱ .

7.الكافي : ج ۱ ص ۲۰۲ ح ۱ ، كمال الدين : ص ۶۸۰ ح ۳۱ ، عيون أخبار الرضا عليه السلام : ج ۱ ص ۲۲۱ ح ۱ ، معاني الأخبار : ص ۱۰۰ ح ۲ وفيه «بالأمانة» بدل «بالإمامة» ، الاحتجاج : ج۲ ص ۴۴۵ ح ۳۱۰ كلّها عن عبد العزيز بن مسلم، بحار الأنوار : ج ۲۵ ص ۱۲۶ ح ۴ .

8.السجدة : ۲۴ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 6
    سایر پدیدآورندگان :
    موسوي،سيد رسول؛حسيني،سيد رضا؛سبحاني نيا،محمّد تقي؛طباطبايي،سيد محمد کاظم؛برنجکار،رضا؛شيخي،حميد رضا؛خداياري،علي نقي
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 120978
صفحه از 576
پرینت  ارسال به