169
دانشنامه قرآن و حديث 5

۴۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر نوزادى ، با سرشت خدايى زاده مى شود تا آن گاه كه به زبانش آن را بيان كند ، و چون زبانش آن را بيان كند ، آن گاه است كه يا سپاس گزار است و يا ناسپاس .

۴۶.مسند ابن حنبلـ به نقل از اسود بن سريع ـ :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در جنگ حنين ، گردانى را اعزام كرد و آنها با مشركان جنگيدند و فرزندان آنها را نيز كشتند . چون برگشتند ، پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : «چرا كودكان را كشتيد؟» . گفتند : اى پيامبر خدا! آنها فرزندان مشركان بودند .
فرمود : «مگر بهترين هاى شما ، جز فرزندان كسانى هستند كه مشرك بودند؟! سوگند به آن كه جان محمّد در دست اوست ، هيچ شخصى به دنيا نمى آيد ، مگر آن كه بر سرشت الهى است ، تا آن گاه كه زبانش آن را آشكار كند» .

۴۷.امام على عليه السلام :بار الها! تو دل ها را بر ارادت به خودت آفريدى و خردها را بر شناخت خود سرشتى . پس دل ها از ترس تو بى قرارى مى كنند و قلب ها فرياد عشق [به تو ]برمى آورند و خردها گنجايش ثناى تو را ندارند و كلمات از بيان خوبى هاى تو قاصرند و زبان ها از شمارش نعمت هايت ، الكن اند . هر گاه در راه هاى جستجو از اوصافت قدم نهند ، عجز از رسيدن به وصف تو ، آنان را متحيّر و خيره مى گردانَد و از مرزى كه برايشان نهاده اى ، نمى توانند فراتر بروند ؛ زيرا آنان را نرسد كه از آنچه فرمانشان داده اى ، تجاوز كنند .


دانشنامه قرآن و حديث 5
168

۴۵.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :كُلُّ مَولودٍ يُولَدُ عَلَى الفِطرَةِ حَتّى يُعرِبَ ۱ عَنهُ لِسانُهُ ، فإِذا أعرَبَ عَنهُ لِسانُهُ إِمّا شاكِرا وإِمّا كَفورا . ۲

۴۶.مسند ابن حنبل عن الأسود بن سريع :إِنَّ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله بَعَثَ سَرِيَّةً يَومَ حُنَينَ فَقاتَلُوا المُشرِكينَ ، فَأَفضى بِهِمُ القَتلُ إِلَى الذُّرِّيَّةِ ، فَلَمّا جاؤوا قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : ما حَمَلَكُم عَلى قَتلِ الذُّرِّيَّةِ ؟
فَقالوا : يا رَسولَ اللّهِ ، إِنَّما كانوا أَولادَ المُشرِكينَ .
قال : أوَ هَل خِيارُكُم إِلّا أَولادُ المُشرِكينَ ؟! وَالَّذي نَفسُ مُحَمَّدٍ بِيَدِهِ ما مِن نَسَمَةٍ تولَدُ إِلّا عَلَى الفِطرَةِ حَتّى يُعرِبَ عَنها لِسانُها . ۳

۴۷.الإمام عليّ عليه السلام :اللّهُمَّ خَلَقتَ القُلوبَ عَلى إِرادَتِكَ ، وفَطَرتَ العُقولَ عَلى مَعرِفَتِكَ ، فَتَمَلمَلَتِ ۴ الأَفئِدَةُ مِن مَخافَتِكَ ، وصَرَخَتِ القُلوبُ بِالوَلَهِ ، وتَقاصَرَ وُسعُ قَدرِ العُقولِ عَنِ الثَّناءِ عَلَيكَ ، وَانقَطَعَتِ الأَلفاظُ عَن مِقدارِ مَحاسِنِكِ ، وكَلَّتِ الأَلسُنُ عَن إِحصاءِ نِعَمِكَ ، فَإِذا وَلَجَت بِطُرُقِ البَحثِ عَن نَعتِكَ بَهَرَتها حَيرَةُ العَجزِ عَن إِدراكِ وَصفِكَ ، فَهِيَ تَرَدَّدُ فِي التَّقصيرِ عَن مُجاوَزَةِ ما حَدَّدتَ لَها ؛ إِذ لَيسَ لَها أن تَتَجاوَزَ ما أَمَرتَها . ۵

1.أعْرَبَ الرَّجُلُ عن نَفْسِه ، إذا بَيَّنَ وأوضَحَ. (معجم مقاييس اللغة : ج ۴ ص ۲۹۹ «عرب») . والظّاهِر أنّ الإعراب في هذا المَوضِع كناية عن تمييز الحقّ والباطل .

2.مسند ابن حنبل : ج ۵ ص ۱۲۹ ح ۱۴۸۱۱ عن جابر بن عبد اللّه ، المصنّف لعبد الرزّاق : ج ۵ ص ۲۰۳ ح ۹۳۸۶ وليس فيه ذيله من «فإذا أعرب» .

3.مسند ابن حنبل : ج ۵ ص ۳۰۳ ح ۱۵۵۸۸ ، السنن الكبرى : ج ۹ ص ۲۱۹ ح ۱۸۳۳۴ ، المستدرك على الصحيحين : ج ۲ ص ۱۳۴ ح ۲۵۶۶ وفيه «يوم خيبر» بدل «يوم حنين» ، المصنّف لعبد الرزّاق : ج ۱۱ ص ۱۲۲ ح ۲۰۰۹۰ نحوه .

4.تَمَلْمَل : تقلّبَ (القاموس المحيط : ج ۴ ص ۵۲ «ملل») .

5.مهج الدعوات : ص ۱۵۴ ، بحار الأنوار : ج ۹۵ ص ۴۰۳ ح ۳۴ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 5
    سایر پدیدآورندگان :
    موسوي،سيد رسول؛حسيني،سيد رضا؛سبحاني نيا،محمّد تقي؛طباطبايي،سيد محمد کاظم؛برنجکار،رضا؛شيخي،حميد رضا؛مسعودي،عبدالهادي
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 148504
صفحه از 583
پرینت  ارسال به