261
دانشنامه قرآن و حديث 5

۱۲۰.امام صادق عليه السلامـ به مفضّل بن عمر ـ :اى مفضّل! نخستين دليل و برهان بر وجود آفريدگارِ بسيار پاك ، فراهم آوردن اين جهان و تركيب اجزاى آن و نظم بخشيدن دقيق به آنهاست . هر گاه با انديشه ات در اين جهان تأمّل كنى و با خِرَدت آن را وارسى نمايى ، آن را همچون خانه اى مى يابى كه همه آنچه بندگان او بدان نياز دارند ، در آن فراهم آمده است . آسمان ، مانند سقف [آن خانه ]برافراشته شده و زمين ، چون فرش ، گسترده شده است و ستارگان ، چونان چراغ ، چيده شده اند و گوهرها همچون گنجينه اندوخته شده اند و هر چيزى در آن ، براى كارى آماده شده است ، و انسان مانند مالك اين خانه است و همه آنچه در اين خانه است ، در اختيار او نهاده شده است . انواع گياهان براى مقاصد او آماده گشته اند و انواع حيوانات ، در راه مصالح و منافع او به كار گرفته شده اند . پس ، اين همه ، آشكارا دلالت بر آن دارد كه جهان ، با نقشه و حكمت و سازمان و هماهنگى آفريده شده است ، و آفريننده آنها يكى است و هموست كه اجزاى اين عالم را تركيب و نظم بخشيده است .

۱۲۱.امام صادق عليه السلام :به جانم سوگند ، اگر [مردم] در اين پديده هاى شكوهمند مى انديشيدند ، بى گمان در تركيبِ آشكار و تدبيرِ ظريف و نمايان و پديد آمدن اشيا ـ كه نبوده اند ـ و تبديل و تحوّل آنها از طبيعتى به طبيعتى و شكلى به شكلى ديگر ، نشانه اى مى ديدند كه آنها را به وجود سازنده ، ره نمون مى شد ؛ زيرا هيچ يك از اين پديده ها ، از اثر تدبير و تركيب كه نشان مى دهد آن را آفريدگارى مدبّر است ، و از تأليفى مدبّرانه كه به خداى يگانه و حكيم ره نمون مى شود ، خالى نيست .

۱۲۲.امام رضا عليه السلام :از طريق صفات خداوند عز و جل به او راه برده مى شود ، او از ره گذر نام هايش درك مى گردد ، و به وسيله آفريدگانش به وجود او پى برده مى شود .


دانشنامه قرآن و حديث 5
260

۱۲۰.عنه عليه السلامـ لِلمُفَضَّلِ بنِ عُمَرَ ـ :يا مُفَضَّلُ ، أَوَّلُ العِبَرِ وَالأَدِلَّةِ عَلَى الباري ـ جَلَّ قُدسُهُ ـ تَهيِئَةُ هذَا العالَمِ ، وتَأليفُ أَجزائِهِ ونَظمُها عَلى ما هِيَ عَلَيهِ ؛ فَإِنَّكَ إِذا تَأَمَّلتَ العالَمَ بِفِكرِكَ ومَيَّزتَهُ بِعَقلِكَ وَجَدتَهُ كَالبَيتِ المَبنِيِّ ، المُعَدِّ فيهِ جَميعُ ما يَحتاجُ إِلَيهِ عِبادُهُ ، فَالسَّماءُ مَرفوعَةٌ كَالسَّقفِ ، وَالأَرضُ مَمدودَةٌ كَالبِساطِ ، وَالنُّجومُ مَنضودَةٌ كَالمَصابيحِ ، وَالجَواهِرُ مَخزونَةٌ كَالذَّخائِرِ ، وكُلُّ شَيءٍ فيها لِشَأنِهِ مُعَدٌّ ، وَالإِنسانُ كَالمُمَلَّكِ ذلِكَ البَيتَ ، وَالمُخَوَّلِ جَميعَ ما فيهِ ، وضُروبُ النَّباتِ مُهَيَّأَةٌ لِمَآرِبِهِ ، وصُنوفُ الحَيَوانِ مَصروفَةٌ في مَصالِحِهِ ومَنافِعِهِ ، فَفي هذا دَلالةٌ واضِحَةٌ عَلى أنَّ العالَمَ مَخلوقٌ بِتَقديرٍ وحِكمَةٍ ، ونِظامٍ ومُلاءَمَةٍ ، وأنَّ الخالِقَ لَهُ واحِدٌ ، وهُوَ الَّذي أَلَّفَهُ ونَظَمَهُ بَعضا إِلى بَعضٍ . ۱

۱۲۱.عنه عليه السلام :ولَعَمري لَو تَفَكَّروا في هذِهِ الأُمورِ العِظامِ لَعايَنوا مِن أَمرِ التَّركيبِ البَيِّنِ ، ولُطفِ التَّدبيرِ الظّاهِرِ ، ووُجودِ الأَشياءِ مَخلوقَةً بَعدَ أن لَم تَكُن ، ثُمَّ تَحَوُّلِها مِن طَبيعَةٍ إِلى طَبيعَةٍ ، وصَنيعَةٍ بَعدَ صَنيعَةٍ ، ما يَدُلُّهُم ذلِكَ عَلَى الصَّانِعِ ؛ فَإِنَّهُ لا يَخلو شَيءٌ مِنها مِن أن يَكونَ فيهِ أَثرُ تَدبيرٍ وتَركيبٍ يَدُلُّ عَلى أنَّ لَهُ خالِقا مُدَبِّرا ، وتَأليفٍ بِتَدبيرٍ يَهدي إِلى واحِدٍ حَكيمٍ . ۲

۱۲۲.الإمام الرضا عليه السلام :يُدَلُّ عَلَى اللّهِ عز و جل بِصِفاتِهِ، ويُدرَكُ بِأَسمائِهِ، ويُستَدَلُّ عَلَيهِ بِخَلقِهِ. ۳

1.بحار الأنوار : ج ۳ ص ۶۱ نقلاً عن توحيد المفضّل .

2.بحار الأنوار : ج ۳ ص ۱۵۳ نقلاً عن رسالة الاهليلجة .

3.التوحيد : ص ۴۳۷ ح ۱ ، عيون أخبار الرضا عليه السلام : ج ۱ ص ۱۷۵ ح ۱ كلاهما عن الحسن بن محمّد النوفلي .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 5
    سایر پدیدآورندگان :
    موسوي،سيد رسول؛حسيني،سيد رضا؛سبحاني نيا،محمّد تقي؛طباطبايي،سيد محمد کاظم؛برنجکار،رضا؛شيخي،حميد رضا؛مسعودي،عبدالهادي
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 149642
صفحه از 583
پرینت  ارسال به