353
دانشنامه قرآن و حديث 5

8 / 3

نامحسوس است

۲۳۱.امام على عليه السلام :هيچ لامسه اى او را لمس نمى كند و هيچ حسّى احساسش نمى كند .

۲۳۲.الكافىـ به نقل از على بن عُقبه ـ :از امير مؤمنان عليه السلام سؤال شد : به چه پروردگارت را شناختى؟
فرمود : «به آنچه او خود ، خويشتن را به من شناسانْد» .
گفته شد : چگونه خودش را به تو شناساند؟
فرمود : «هيچ صورتى همانند او نيست . با حواس ، ادراك نمى شود و با مردم ، سنجيده نمى گردد» .

۲۳۳.امام صادق عليه السلامـ در تنزيه خداوند پاك و والا ـ :منزّه است آن كه جز خودِ او ، هيچ كس نمى داند كه او چگونه است . چيزى همانندش نيست و او شنوا و بيناست . محدود و محسوس و ملموس نيست . ديدگان و حواس ، او را درك نمى كنند و هيچ چيز بر او احاطه نمى يابد . نه جسم است و نه صورت . نه ترسيم مى شود و نه اندازه مى پذيرد .

۲۳۴.امام صادق عليه السلامـ پيوسته مى فرمود ـ :ستايش ، خداوندى را كه نه به حس درمى آيد و نه لمس و نه دستمالى مى شود ، و با هيچ يك از حواس پنجگانه دريافت نمى گردد ، و در وهم نمى گنجد ، و زبان ها از وصفش عاجزند . هر چيزى كه حواس ، دركش كنند يا با دست ها لمس شوند ، آن چيز ، مخلوق است .


دانشنامه قرآن و حديث 5
352

8 / 3

لا تَحُسُّهُ الحَواسُّ

۲۳۱.الإمام عليّ عليه السلام :لا تَلمِسُهُ لامِسَةٌ ، ولا تَحُسُّهُ حاسَّةٌ . ۱

۲۳۲.الكافي عن عليّ بن عُقبة :سُئِلَ أميرُ المُؤمِنينَ عليه السلام : بِمَ عَرَفتَ رَبَّكَ ؟
قالَ : بِما عَرَّفَني نَفسَهُ .
قيلَ : وكَيفَ عَرَّفَكَ نَفسَهُ ؟
قالَ : لا يُشبِهُهُ صورَةٌ ، ولا يُحَسُّ بِالحَواسِّ ، ولا يُقاسُ بِالنّاسِ . ۲

۲۳۳.الإمام الصادق عليه السلامـ في تَنزيهِهِ سُبحانَهُ وتَعالى ـ :سُبحانَ مَن لا يَعلَمُ أحَدٌ كَيفَ هُوَ إِلّا هُوَ ، لَيسَ كَمِثلِهِ شَيءٌ وهُوَ السَميعُ البَصيرُ ، لا يُحَدُّ ولا يُحَسُّ ولا يُجَسُّ ۳ ، ولا تُدرِكُهُ الأَبصارُ ولَا الحَواسُّ ، ولا يُحيطُ بِهِ شَيءٌ ، ولا جِسمٌ ولا صورَةٌ ولا تَخطيطٌ ۴
ولا تَحديدٌ . ۵

۲۳۴.عنه عليه السلامـ كانَ يَقولُ ـ :الحَمدُ للّهِِ الَّذي لا يُحَسُّ ولا يُجَسُّ ولا يُمَسُّ ، ولا يُدرَكُ بِالحَواسِّ الخَمسِ ، ولا يَقَعُ عَلَيهِ الوَهمُ ، ولا تَصِفُهُ الأَلسُنُ ، وكُلُّ شيءٍ حَسَّتهُ الحَواسُّ أَو لَمَسَتهُ الأَيدي فَهُوَ مَخلوقٌ . ۶

1.الكافي : ج ۱ ص ۱۴۲ ح ۷ ، التوحيد : ص ۳۳ ح ۱ كلاهما عن الحارث الأعور ، بحار الأنوار : ج ۴ ص ۲۶۶ ح ۱۴ .

2.الكافي : ج ۱ ص ۸۵ ح ۲ ، التوحيد : ص ۲۸۵ ح ۲ ، المحاسن : ج ۱ ص ۳۷۳ ح ۸۱۸ وفيه «بالقياس» بدل «بالناس» وراجع : التوحيد : ص ۸۰ ح ۳۵ .

3.الجسّ : هو اللمس باليد (لسان العرب : ج ۶ ص ۳۸ «جسس») .

4.في كنز الفوائد : «ولا هو جسم ولا صورة ، ولا بذي تخطيط ولا تحديد» .

5.الكافي : ج ۱ ص ۱۰۴ ح ۱ ، التوحيد : ص ۹۸ ح ۴ وفيه «ولا يُمسّ» بعد «ولا يُجسّ» وكلاهما عن عليّ بن أبي حمزة ، كنزالفوائد : ج ۲ ص ۴۱ ، بحار الأنوار : ج ۳ ص ۲۹۰ ح ۵ .

6.التوحيد : ص ۷۵ ح ۲۹ وص ۵۹ ح ۱۷ كلاهما عن عبداللّه بن جرير العبدي ، بحار الأنوار : ج ۳ ص ۳۰۰ ح ۳۱ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 5
    سایر پدیدآورندگان :
    موسوي،سيد رسول؛حسيني،سيد رضا؛سبحاني نيا،محمّد تقي؛طباطبايي،سيد محمد کاظم؛برنجکار،رضا؛شيخي،حميد رضا؛مسعودي،عبدالهادي
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 159876
صفحه از 583
پرینت  ارسال به