403
دانشنامه قرآن و حديث 5

حديث

۲۹۱.امام على عليه السلام :كفر ، بر چهار پايه بنا شده است : فسق ، غلو ، شك ، و شبهه . فسق ، بر چهار شاخه است : نافرهيختگى ، كوردلى ، غفلت ، و گردنكشى .

۲۹۲.امام على عليه السلام :هر كه خودبزرگ بين باشد ، از حق روى گردان مى شود .

۲۹۳.امام صادق عليه السلام :ريشه هاى كفر ، سه چيز است : آزمندى ، خودبزرگ بينى ، و حسادت .

10 / 4

نادانى

۲۹۴.امام صادق عليه السلامـ به مفضّل بن عمر ـ :اى مفضّل! شكّاكان ، اسباب و معانى آفرينش را نمى دانند و انديشه آنان ، از دريافت درستى و حكمتى كه آفريدگار پاك در انواع مخلوقاتش در خشكى، آب و دشت و دَمَن قرار داده ، قاصر است . از اين رو ، به واسطه قصور دانششان ، راه انكار را در پيش گرفتند و به سبب ضعف بينششان ، به عناد گراييدند تا جايى كه آفريده شدن موجودات را انكار كردند و مدّعى شدند كه به خودى خود ، آفريده شده اند ، و نه دستِ صانعى در كار است و نه نقشه اى و حكمتى از جانب تدبير كننده اى و سازنده اى . خداوند ، برتر است از آنچه مى گويند .

10 / 5

غفلت

۲۹۵.امام على عليه السلامـ در دعايى كه به نوف بِكالى آموخت ـ :معبودا! ديدگانِ بينندگان ، از طريق رازها و نهان هاى دل ها به تو رسيدند و نجواهاى [تو در ]سينه ها به گوش شنواترين گوش سپارندگانِ به تو رسيد . هيچ چيز ، مانع ديدگان آنها در رسيدن به آنچه مى خواستند ، نشد . پرده هاى غفلت ميان خود و ايشان را دريدى . پس در نورش آرميدند و با روح (/ رحمت) تو دَم زدند .


دانشنامه قرآن و حديث 5
402

الحديث

۲۹۱.الإمام عليّ عليه السلام :بُنِيَ الكُفرُ عَلى أَربَعِ دَعائِمَ: الفِسقِ ، وَالغُلُوِّ ، وَالشَّكِّ ، وَالشُّبهَةِ. وَالفِسقُ عَلى أَربَعِ شُعَبٍ: عَلَى الجَفاءِ، وَالعَمى، وَالغَفلَةِ، وَالعُتُوِّ. ۱

۲۹۲.عنه عليه السلام :مَنِ استَكبَرَ أَدبَرَ عَنِ الحَقِّ . ۲

۲۹۳.الإمام الصادق عليه السلام :أُصولُ الكُفرِ ثَلاثَةٌ: الحِرصُ ، وَالاِستِكبارُ ، وَالحَسَدُ . ۳

10 / 4

الجَهل

۲۹۴.الإمام الصادق عليه السلامـ لِلمُفَضَّلِ بنِ عُمَرَ ـ :يا مُفَضَّلُ ، إِنَّ الشُّكّاكَ جَهِلُوا الأَسبابَ وَالمَعانِيَ فِي الخِلقَةِ ، وقَصُرَت أَفهامُهُم عَن تَأَمُّلِ الصَّوابِ وَالحِكمَةِ فيما ذَرَأَ الباري جَلَّ قُدسُهُ ، وبَرَأَ مِن صُنوفِ خَلقِهِ فِي البَرِّ وَالبَحرِ وَالسَّهلِ وَالوَعرِ ، فَخَرَجوا بِقِصَرِ عُلومِهِم إِلَى الجُحودِ ، وبِضَعفِ بَصائِرِهِم إِلَى التَّكذيبِ وَالعُنودِ ، حَتّى أَنكَروا خَلقَ الأَشياءِ ، وَادَّعَوا أَنَّ كوَنَها بِالإِهمالِ ، لا صَنعَةَ فيها ولا تَقديرَ ولا حِكمَةَ مِن مُدَبِّرٍ ولا صانِعٍ ، تَعالَى اللّهُ عَمّا يَصِفونَ . ۴

10 / 5

الغَفلَة

۲۹۵.الإمام عليّ عليه السلامـ مِن دُعاءٍ عَلَّمَهُ نَوفا البِكالِيَّ ـ :إِلهي تَناهَت أَبصارُ النّاظِرينَ إِلَيكَ بِسَرائِرِ القُلوبِ ، وطالَعَت أَصغَى السّامِعينَ لَكَ نَجِيّاتُ الصُّدورِ ، فَلَم يَلقَ أَبصارَهُم رَدٌّ دونَ ما يُريدونَ ، هَتَكتَ بَينَكَ وبَينَهُم حُجُبَ الغَفلَةِ ، فَسَكَنوا في نورِكَ ، وتَنَفَّسوا بِروحِكَ . ۵

1.الكافي : ج ۲ ص ۳۹۱ ح ۱ عن سليم بن قيس الهلالي ، الخصال : ص ۲۳۲ ح ۷۴ عن الأصبغ بن نباتة ، تحف العقول : ص ۱۶۶ ، بحار الأنوار : ج ۷۲ ص ۱۱۷ ح ۱۵ .

2.الكافي : ج ۲ ص ۳۹۴ ح ۱ عن سليم بن قيس الهلالي ، الخصال : ص ۲۳۴ ح ۷۴ عن الأصبغ بن نباتة ، تحف العقول : ص ۱۶۸ وليس فيهما «عن الحقّ» ، بحار الأنوار : ج ۷۲ ص ۱۲۰ ح ۱۵ .

3.الكافي : ج ۲ ص ۲۸۹ ح ۱ ، الخصال : ص ۹۰ ح ۲۸ ، الأمالي للصدوق : ص ۵۰۵ ح ۶۹۴ كلّها عن أبي بصير ، روضة الواعظين : ص ۴۱۸ ، بحار الأنوار : ج ۷۲ ص ۱۰۴ ح ۱ .

4.بحار الأنوار : ج ۳ ص ۵۹ عن المفضّل بن عمر .

5.بحار الأنوار : ج ۹۴ ص ۹۵ ح ۱۲ نقلاً عن الكتاب العتيق الغروي عن نوف البكالي .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 5
    سایر پدیدآورندگان :
    موسوي،سيد رسول؛حسيني،سيد رضا؛سبحاني نيا،محمّد تقي؛طباطبايي،سيد محمد کاظم؛برنجکار،رضا؛شيخي،حميد رضا؛مسعودي،عبدالهادي
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 149292
صفحه از 583
پرینت  ارسال به