157
دانشنامه قرآن و حديث 4

كانون خانواده ، جايى براى شكايت ها و سرريز مشكلات حل ناشده مى گردد . ۱ امام على عليه السلام در باره اين آفت خطرناك خانواده مى فرمايد :
آفَةُ المَعاشِ سوءُ التَّدبيرِ .۲
آفت زندگى ، بى تدبيرى (سوء مديريّت) است .
و در حديث ديگرى از ايشان ـ كه به فراتر از خانواده اشاره دارد ـ آمده است :
سَبَبُ التَّدمير سوءُ التَّدبيرِ .۳
علّت ويرانى ، بى تدبيرى (سوء مديريّت) است .

5 . تنوّع طلبى

اسلام با توجّه به واقعيتِ فزونى تعداد زنان آماده ازدواج بر مردان ، چندهمسرى را با رعايت شروطى سخت (مانند: عدالت) تجويز كرده است؛ امّا اين به معناى جواز تنوّع طلبى و رفتار خودخواهانه با زن نيست . هر گاه مرد بخواهد از اين جواز شرعى و واقعيت اجتماعى، سوء استفاده كند و بى هيچ دليلى، همسرش را طلاق دهد، اين كار ، نزد خداوند متعال ، منفور است. از امام باقر عليه السلام روايت شده كه مى فرمايد :
إنَّ اللّهَ عز و جل يُبغِضُ كُلَّ مِطلاقٍ ذَوّاقٍ .۴
خداوند عز و جل از مردان پُر طلاق و تنوّع طلب در ازدواج ، نفرت دارد .
بدين سان، تنوّع طلبى يكى از آسيب هاى خطرناكى است كه نهاد خانواده را تهديد مى كند و مانع تحكيم اين نهاد مقدّس مى گردد .

1.ر . ك : همين دانش نامه : ج ۳ ص ۵۲۵ (خانواده / فصل دوم / تلاش براى تأمين نيازهاى اقتصادىِ خانواده) .

2.ر . ك : ص ۱۲۴ ح ۶۴۲ .

3.ر . ك : ص ۱۲۴ ح ۶۴۰ .

4.ر . ك : ص ۱۲۶ ح ۶۴۷ .


دانشنامه قرآن و حديث 4
156

از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله روايت شده كه مى فرمايد :
أبغَضُ العِبادِ إلَى اللّهِ عز و جل مَن ضَنَّ عَلى عِيالِهِ .۱
منفورترينِ بندگان ، نزد خداوند عز و جل ، كسى است كه به خانواده اش بخل بورزد .
نيز مى فرمايد :
شَرُّ النّاسِ الضَّيِّقُ عَلى أهلِهِ .۲
بدترينِ مردم ، كسى است كه بر خانواده اش تنگ بگيرد .

4 . بى تدبيرى

خانواده در بدو تأسيس، با جادّه اى ناهموار و گردنه هايى سخت ، رو به روست . دو جوانى كه هنوز جايگاه شغلىِ ثابتى براى خود نيافته اند، با بدهى هاى مربوط به تعهّدات مالى تحصيل و تهيّه مسكن و يا هزينه هاى تولّد و نگهدارى فرزند نيز رو به رو مى شوند . از سوى ديگر، به دليل جوانى ، زن، خواهان مصاحبت بيشتر شوهر با اوست و توقّع دارد كه شوهر، وقت بيشترى را براى با هم بودن بگذارد. خواسته ها و انتظارات پيشين خويشان ، دوستان ، همسايگان و همكاران را نيز بايد افزود. از طرفى، مسئوليت هاى دينى و اجتماعىِ هر دو سوى ازدواج نيز وجود دارد . در چنين فضايى، تنها مديريت عاقلانه و ماهرانه ، مى تواند خانواده را از اين كشاكش سنگين برهاند و با توجّه به اين كه مديريت خانواده در اسلام به مرد سپرده شده ، ۳ اين موضوع، اهمّيت ويژه اى پيدا مى كند .
اگر مرد ، فاقد مديريت لازم باشد ، خانواده، در گردابى از مشكلات حل نشدنى و گره هاى كور، فرو مى رود و در اين ميان، رضايت و ارضاى همسر فدا مى شود و

1.ر . ك : ص ۱۲۲ ح ۶۳۵ .

2.ر . ك : ص ۱۲۲ ح ۶۳۶ .

3.ر . ك : ص ۱۰۱ (خانواده / فصل دوم / تحليلى در باره عوامل تحكيم خانواده / پذيرفتن مديريت شوهر بر خانواده) .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 4
    سایر پدیدآورندگان :
    مسعودي،عبدالهادي؛موسوي،سيد رسول؛پسنديده،عباس؛مجيدي،غلام حسين؛شيخي،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 245103
صفحه از 573
پرینت  ارسال به