243
دانشنامه قرآن و حديث 4

۷۳.امام باقر عليه السلامـ در باره اين سخن خداوند عز و جل كه :«و شاعران را گم راهان ، دنباله روى مى كنند»ـ :آيا هرگز ديده اى كه شاعرى پيرو داشته باشد؟ [ مقصود از «شاعران» در اين آيه ]جماعتى هستند كه براى غير دين خدا فقه آموختند ۱ و در نتيجه ، هم خود ، گم راه شدند و هم ديگران را گم راه كردند .

3 / 5

مُستكبران

قرآن

«و گفتند : پروردگارا! همانا ما از سَروران و بزرگانمان فرمان برديم و آنها ما را گم راه ساختند. پروردگارا! آنان را دو چندان ، عذاب ده و لعنتشان كن ، لعنتى بزرگ» .

«و اين ، [ قوم ] عاد بودند كه آيات پروردگارشان را انكار كردند ، و فرستادگانش را نافرمانى نمودند ، و به دنبال فرمان هر زورگوى ستيزه جويى رفتند» .

«و كسانى كه كافر شدند ، گفتند : نه به اين قرآن و نه به آن [ توراتى ] كه پيش از آن است ، هرگز ايمان نخواهيم آورد. و اى كاش بيدادگران را ، هنگامى كه در پيشگاه پروردگارشان بازداشت شده اند ، مى ديدى كه [ چگونه ] برخى از آنان با برخى [ ديگر ، جدل و ] گفتگو مى كنند . كسانى كه زيردست بوده اند ، به كسانى كه [ رياست و ] برترى داشته اند ، مى گويند : اگر شما نبوديد ، قطعا ما مؤمن بوديم . كسانى كه [رياست و] برترى داشته اند ، به كسانى كه زيردست بوده اند ، مى گويند : مگر ما بوديم كه شما را از هدايت ـ پس از آن كه به سوى شما آمد ـ باز داشتيم؟ [ نه ؛ ] بلكه خودتان گناهكار بوديد . و كسانى كه زيردست بوده اند ، به كسانى كه برترى داشته اند ، مى گويند : [ نه ؛ ] بلكه نيرنگ شب و روز [ شما بود ] ، آن گاه كه ما را وادار مى كرديد كه به خدا كافر شويم و براى او همتايانى قرار دهيم . و هنگامى كه عذاب را ببينند ، پشيمانى خود را آشكار مى كنند ، و در گردن هاى كسانى كه كافر شده اند ، غُل ها مى نهيم . آيا جز به سزاى آنچه انجام مى دادند ، مى رسند؟» .

حديث

۷۴.امام صادق عليه السلام :پيامبر خدا فرمود : «فقيهان ، نمايندگان مورد اعتماد پيامبران اند ، تا زمانى كه وارد دنيا نشوند» .
گفته شد : اى پيامبر خدا! وارد شدن آنها به دنيا ، به چيست؟
فرمود : «به پيروى از سلطان. هر گاه چنين كردند ، از آنان بر دينتان بترسيد» .

1.يعنى دين و احكام آن را از روى هواى نفْس و براى اغراض غير خدايى فرا گرفته است . (م)


دانشنامه قرآن و حديث 4
242

۷۳.الإمام الباقر عليه السلامـ في قَولِ اللّهِ عز و جل :«وَ الشُّعَرَاءُ يَتَّبِعُهُمُ الْغَاوُونَ»۱ـ :هَل رَأَيتَ شاعِرا يَتَّبِعُهُ أحَدٌ؟ إنَّما هُم قَومٌ تَفَقَّهوا لِغَيرِ الدّينِ ، فَضَلّوا وأضَلّوا . ۲

3 / 5

المُستَكبِرونَ

الكتاب

«وَ قَالُواْ رَبَّنَا إِنَّا أَطَعْنَا سَادَتَنَا وَ كُبَرَاءَنَا فَأَضَلُّونَا السَّبِيلاَ * رَبَّنَا ءَاتِهِمْ ضِعْفَيْنِ مِنَ الْعَذَابِ وَ الْعَنْهُمْ لَعْنًا كَبِيرًا» . ۳

«وَ تِلْكَ عَادٌ جَحَدُواْ بِايَاتِ رَبِّهِمْ وَ عَصَوْاْ رُسُلَهُ وَ اتَّبَعُواْ أَمْرَ كُلِّ جَبَّارٍ عَنِيدٍ» . ۴

«وَ قَالَ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَن نُّؤْمِنَ بِهَذَا الْقُرْءَانِ وَ لَا بِالَّذِى بَيْنَ يَدَيْهِ وَ لَوْ تَرَى إِذِ الظَّالِمُونَ مَوْقُوفُونَ عِندَ رَبِّهِمْ يَرْجِعُ بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ الْقَوْلَ يَقُولُ الَّذِينَ اسْتُضْعِفُواْ لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُواْ لَوْلَا أَنتُمْ لَكُنَّا مُؤْمِنِينَ * قَالَ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُواْ لِلَّذِينَ اسْتُضْعِفُواْ أَنَحْنُ صَدَدْنَاكُمْ عَنِ الْهُدَى بَعْدَ إِذْ جَاءَكُم بَلْ كُنتُم مُّجْرِمِينَ * وَ قَالَ الَّذِينَ اسْتُضْعِفُواْ لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُواْ بَلْ مَكْرُ الَّيْلِ وَ النَّهَارِ إِذْ تَأْمُرُونَنَا أَن نَّكْفُرَ بِاللَّهِ وَ نَجْعَلَ لَهُ أَندَادًا وَ أَسَرُّواْ النَّدَامَةَ لَمَّا رَأَوُاْ الْعَذَابَ وَ جَعَلْنَا الْأَغْلَالَ فِى أَعْنَاقِ الَّذِينَ كَفَرُواْ هَلْ يُجْزَوْنَ إِلَّا مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ» . ۵

الحديث

۷۴.الإمام الصادق عليه السلام :قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : الفُقَهاءُ اُمَناءُ الرُّسُلِ ما لَم يَدخُلوا فِي الدُّنيا .
قيلَ يا رَسولَ اللّهِ : وما دُخولُهُم فِي الدُّنيا ؟
قالَ : اِتِّباعُ السُّلطانِ ، فَإِذا فَعَلوا ذلِكَ فَاحذَروهُم عَلى دينِكُم . ۶

1.. الشعراء: ۲۲۴.

2.. معاني الأخبار: ص ۳۸۵ ح ۱۹ عن حمّاد بن عثمان ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۰۸ ح ۹ .

3.. الأحزاب: ۶۷ و ۶۸.

4.. هود: ۵۹.

5.. سبأ: ۳۱ ـ ۳۳.

6.. الكافي : ج ۱ ص ۴۶ ح ۵ عن السكوني ، منية المريد : ص ۱۳۸ ، النوادر للراوندي : ص ۱۵۶ ح ۲۲۶ ، جامع الأحاديث للقمّي : ص ۱۰۴ كلاهما عن الإمام الكاظم عن آبائه عليهم السلام عنه صلى الله عليه و آله ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۳۶ ح ۳۸ ؛ الفردوس : ج ۳ ص ۷۵ ح ۴۴۱۹ نحوه ، كنز العمّال : ج ۱۰ ص ۱۸۳ ح ۲۸۹۵۳ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 4
    سایر پدیدآورندگان :
    مسعودي،عبدالهادي؛موسوي،سيد رسول؛پسنديده،عباس؛مجيدي،غلام حسين؛شيخي،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 228217
صفحه از 573
پرینت  ارسال به