65
دانشنامه قرآن و حديث 4

« و من پس از خويشتن ، از بستگانم بيمناكم و زنم نازاست . پس ، از جانب خود ، ولى [ و جانشينى ]به من ببخش كه از من و از خاندان يعقوب ، ارث ببرد و او را ـ اى پروردگار من ـ پسنديده گردان » .

« آن جا [ بود كه ] زكريّا ، پروردگارش را خواند و گفت : اى پروردگار من ! از جانب خود ، فرزندى پاك به من ببخش ، كه تو شنونده دعايى . پس فرشتگان به او كه در محراب ، به نماز ايستاده بود ، ندا دادند كه : خدا تو را به يحيى كه تصديق كننده كلمه خدا ( عيسى ) و مهتر و خويشتندار و پيامبرى از شايستگان است ، مژده مى دهد » .

« پس چون مژده دهنده آمد ، آن [ پيراهن ] را بر صورت او (يعقوب) انداخت و او بينا شد . گفت : آيا به شما نگفتم كه بى شك ، من از [ عنايت ] خداوند ، چيزهايى مى دانم كه شما نمى دانيد؟ گفتند : اى پدر ! براى گناهان ما آمرزش بخواه كه به راستى ، ما خطاكار بوديم . گفت : به زودى ، از پروردگارم براى شما آمرزش مى خواهم ، كه به راستى ، او آمرزگارى مهربان است » .

حديث

۵۹۱.امام صادق عليه السلام :چون آدم عليه السلام ، كعبه را طواف كرد و به ملتزم ۱ رسيد ، جبرئيل عليه السلام به او گفت : «اى آدم ! در اين مكان ، به گناهان خود در پيشگاه پروردگارت اعتراف كن» .
آدم عليه السلام ايستاد و گفت : «خداوندا! هر كارگرى ، مزدى دارد و من نيز كار كرده ام . مزد من چيست؟» .
خداوند عز و جل به او وحى فرمود كه: «اى آدم ! گناهت را بخشيدم» .
آدم عليه السلام گفت : «خداوندا ! و فرزندانم و ذرّيه ام ؟» .
خداوند عز و جل به او وحى فرمود كه : «اى آدم ! هر يك از ذرّيه تو كه بدين مكان بيايد و بر گناهان خويش اعتراف نمايد و چنان كه تو توبه كردى ، توبه كند و سپس آمرزش بطلبد ، او را نيز مى آمرزم» .

۵۹۲.امام باقر عليه السلام :آدم عليه السلام ـ كه درودهاى خداوند بر او باد ـ چون كعبه را ساخت و گردِ آن طواف كرد ، گفت : «بار خدايا ! هر كارگرى مزدى دارد . بار خدايا ! من هم كار كرده ام» .
به او گفته شد : بخواه ، اى آدم !
گفت : «بار خدايا ! گناه مرا بيامرز» .
به او گفته شد : آمرزيده شدى ، اى آدم !
گفت : «و فرزندان مرا كه پس از من مى آيند [ نيز بيامرز ]» .
به او گفته شد : اى آدم ! هر يك از ايشان كه در اين مكان ، همانند تو ، به گناهش اعتراف كند ، او را نيز مى آمرزم .

1.ملتزم ، در پشت كعبه است . آن را ملتزم گفته اند ؛ چون مردم ، آن را بغل مى كنند و به سينه خود مى چسبانند . التزام ، به معناى بغل كردن و در آغوش كشيدن است (مجمع البحرين : ج ۳ ص ۱۶۳مادّه «لزم») .


دانشنامه قرآن و حديث 4
64

«وَ إِنِّى خِفْتُ الْمَوَالِىَ مِن وَرَاءِى وَ كَانَتِ امْرَأَتِى عَاقِرًا فَهَبْ لِى مِن لَّدُنكَ وَلِيًّا * يَرِثُنِى وَ يَرِثُ مِنْ ءَالِ يَعْقُوبَ وَ اجْعَلْهُ رَبِّ رَضِيًّا» . ۱

«هُنَالِكَ دَعَا زَكَرِيَّا رَبَّهُ قَالَ رَبِّ هَبْ لِى مِن لَّدُنكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاءِ * فَنَادَتْهُ الْمَلَئِكَةُ وَهُوَ قَائِمٌ يُصَلِّى فِى الْمِحْرَابِ أَنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكَ بِيَحْيَى مُصَدِّقَاً بِكَلِمَةٍ مِّنَ اللَّهِ وَسَيِّدًا وَحَصُورًا وَنَبِيًّا مِّنَ الصَّالِحِينَ» . ۲

«فَلَمَّا أَن جَاءَ الْبَشِيرُ أَلْقَاهُ عَلَى وَجْهِهِ فَارْتَدَّ بَصِيرًا قَالَ أَلَمْ أَقُل لَّكُمْ إِنِّى أَعْلَمُ مِنَ اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ * قَالُواْ يَاأَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا كُنَّا خَاطِئينَ * قَالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّى إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ» . ۳

الحديث

۵۹۱.الإمام الصادق عليه السلام :لَمّا طافَ آدَمُ بِالبَيتِ وَانتَهى إلَى المُلتَزَمِ ۴ ، قالَ لَهُ جَبرَئيلُ عليه السلام : يا آدَمُ ، أقِرَّ لِرَبِّكَ بِذُنوبِكَ في هذَا المَكانِ . فَوَقَفَ آدَمُ عليه السلام فَقالَ : يا رَبِّ ، إنَّ لِكُلِّ عامِلٍ أجرا ، وقَد عَمِلتُ فَما أجري ؟ فَأَوحَى اللّهُ ـ عز و جل ـ إلَيهِ : يا آدَمُ ، قَد غَفَرتُ ذَنبَكَ ، قالَ : يا رَبِّ ولِوُلدي و لِذُرِّيَّتي .
فَأَوحَى اللّهُ ـ عز و جل ـ إلَيهِ : يا آدَمُ مَن جاءَ مِن ذُرِّيَّتِكَ إلى هذَا المَكانِ ، وأقَرَّ بِذُنوبِهِ وتابَ كَما تُبتَ ثُمَّ استَغفَرَ غَفَرتُ لَهُ . ۵

۵۹۲.الإمام الباقر عليه السلام :إنَّ آدَمَ ـ صَلَواتُ اللّهِ عَلَيهِ ـ لَمّا بَنَى الكَعبَةَ وطافَ بِها قالَ : اللّهُمَّ إنَّ لِكُلِّ عامِلٍ أجرا ، اللّهُمَّ وإنّي قَد عَمِلتُ . فَقيلَ لَهُ : سَل يا آدَمُ ، فَقالَ : اللّهُمَّ اغفِر لي ذَنبي . فَقيلَ لَهُ : قَد غُفِرَ لَكَ يا آدَمُ ، فَقالَ : ولِذُرِّيَّتي مِن بَعدي . فَقيلَ لَهُ : يا آدَمُ ، مَن باءَ ۶ مِنهُم بِذَنبِهِ هاهُنا كَما بُؤتَ ، غَفَرتُ لَهُ . ۷

1.مريم : ۵ و ۶ .

2.آل عمران : ۳۸ و ۳۹ .

3.يوسف : ۹۶ ـ ۹۸ .

4.المُلتَزَمُ : دَبرُ الكَعبَةِ ، سمّي لأنّ الناس يعتنقونه أي يضمّونه إلى صدورهم ، والالتزام : الاعتناق (مجمع البحرين : ج ۳ ص ۱۶۳ «لزم») .

5.الكافي : ج ۴ ص ۱۹۴ ح ۳ عن معاوية بن عمار وجميل بن صالح ، قصص الأنبياء للراوندي : ص ۴۷ ح ۱۴ عن جميل بن صالح نحوه ، بحار الأنوار : ج ۹۹ ص ۲۰۳ ح ۱۳ وراجع : تفسير العياشي : ج ۱ ص ۳۱ ح ۷ والاُصول الستّة عشر : ص ۱۵۵ .

6.بؤت بذنبي : أقررت واعترفت (مجمع البحرين : ج ۱ ص ۲۰۱ «بوأ») .

7.قصص الأنبياء للراوندي : ص ۴۷ ح ۱۳ عن محمّد بن مسلم ، بحار الأنوار : ج ۱۱ ص ۱۷۹ ح ۲۸ وراجع : علل الشرائع : ص ۴۰۷ ح ۲ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 4
    سایر پدیدآورندگان :
    مسعودي،عبدالهادي؛موسوي،سيد رسول؛پسنديده،عباس؛مجيدي،غلام حسين؛شيخي،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 247270
صفحه از 573
پرینت  ارسال به