«وَ مِنْ ءَايَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُم مِّنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْكُنُواْ إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُم مَّوَدَّةً وَ رَحْمَةً .^۱
و از نشانه هاى [عظمت] او ، اين كه از [ نوع ] خودتان ، همسرانى براى شما آفريد تا بدانها آرام گيريد، و ميانتان دوستى و رحمت نهاد» .
بدين ترتيب ، با ارزش معنوى قائل شدن براى پيوند زناشويى ، به اين نهاد ، تقدّس بخشيده شده است .
پس هر چه موجب تقويت محبّت و قداست خانواده شود ، اين نهاد مقدّس را تحكيم مى بخشد ، و هر چه از محبّت و قداست خانواده بكاهد ، موجب سستى و فروپاشىِ خانواده مى شود .
نخستين گام در جهت تحكيم نهاد خانواده ، رعايت آدابى است كه براى تشكيل خانواده در اسلام ، مقرّر شده است . ^۲ افزون بر اين ، در احاديث پيامبر صلى الله عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام ، ره نمودهاى بسيار ارزنده اى براى تقويت محبّت و قداست خانواده ارائه شده است كه مهم ترين آنها را به سه دسته مى توان تقسيم كرد :
الف ـ وظايف مشترك مرد و زن ؛
ب ـ وظايف خاصّ مرد ؛
ج ـ وظايف خاصّ زن .

الف ـ مهم ترين وظايف مشترك مرد و زن

1 . اظهار محبّت

يكى از آداب مهمّ معاشرت در اسلام ، ^۳ اظهار محبّت متقابل به يكديگر است . از

بلكه پيوند خانوادگى بدون محبّت و دوستى ، فاقد معناى حقيقى است ، همان گونه كه امام على عليه السلام مى فرمايد :
صَديقُكَ أخوكَ لِأبيكَ وَ اُمِّكَ ، وَ ليسَ كُلُّ أخٍ لَكَ مِن أبيكَ وَ اُمِّكَ صَديقُكَ!^۱
دوستت برادر تنى توست ، حال آن كه هر برادر تنى تو ، دوست تو نيست!
همچنين باورهاى دينى و اعتقاد به قداست خانواده، در پيوند خانوادگى ، نقشى سازنده و تعيين كننده دارند ؛ زيرا زندگى و دوستى با كسانى كه از باورهاى دينى برخوردار نيستند و تقدّس معنوى خانواده را باور ندارند و تنها به ظواهر مادّى مى انديشند ، قابل اعتماد نيست . از امام على عليه السلام روايت شده است كه مى فرمايد :
وُدُّ أبناءِ الدُّنيا يَنقَطِعُ ، لِانقِطاعِ أسْبابِهِ .^۲
دوستىِ فرزندان (وابستگانِ) دنيا گسسته مى شود ؛ زيرا عوامل آن ، گسستنى است .
ايشان همچنين مى فرمايد :
وُدُّ أبناءِ الآخِرَةِ يَدُومُ ، لِدَوامِ سَبَبِهِ .^۳
دوستىِ فرزندان (وابستگانِ) آخرت ، پايدار مى شود ؛ زيرا عامل آن ، پايدار است .
امام على عليه السلام تعبير زيباى ديگرى نيز دارند :
مَوَدَّةُ ذَوِى الدِّينِ بَطيئَةُ الاِنقِطاعِ ، دائِمَةُ الثَّباتِ وَ البَقاءِ .^۴
دوستىِ دينداران ، دير گسل است و ثبات و دوام آن ، هميشگى است .
مدبّر حكيم جهان ، به منظور شكل گرفتن نهاد خانواده ، به طور طبيعى ، دو همسر را با رشته محبّت ، به هم پيوند داده است ، چنان كه مى فرمايد :