«مگر در زمين نگشته اند تا ببينند فرجام كسانى كه پيش از آنها بوده اند ، چگونه بوده است؟ خدا زير و زِبَرشان كرد و كافران را نظاير [ همين كيفرها در پيش ]است» .
«آيا در زمين نگرديده اند تا ببينند فرجام كسانى كه پيش از آنها بودند ، چگونه بوده است؟ آنها بس نيرومندتر از ايشان بودند ، و زمين را زير و رو كردند و آن را بيش از آنچه آنها آبادش كردند ، آباد ساختند و پيامبرانشان ، دلايل آشكار برايشان آوردند . بنا بر اين ، خدا بر آن نبود كه بر ايشان ستم كند ؛ ليكن خودشان بر خود ، ستم مى كردند» .
ر . ك : نحل : آيه 36 ، يوسف : آيه 109 ، نمل : آيه 67 ـ 69 ، فاطر : آيه 44 ، روم : آيه 42 ، غافر : آيه 21ـ22 و 82 ـ 85 ، محمّد : آيه 10 .
حديث
۱۱۲.تفسير ابن كثيرـ به نقل از مالك بن دينار ـ :خداى متعال به موسى عليه السلام وحى فرمود كه : «اى موسى! دو كفش از آهن بپوش و عصايى بر گير و آن گاه ، چندان در زمين بگرد و آثار و نشانه هاى عبرت آموز را بجوى كه كفش ها پاره و عصا شكسته شود» .
۱۱۳.امام على عليه السلام :از گذشتگان شما ، نشانه هاى عبرت آموزى برايتان به يادگار مانده است تا از آنها درس بياموزيد .
۱۱۴.امام على عليه السلام :آيا در آثار بر جاى مانده از پيشينيان ، عاملى باز دارنده [ از دنياخواهى و گناه ] براى شما نيست ؟ و در پدرانِ رفته شما ، مايه بصيرت و عبرتى نبود ، اگر خِرد خود را به كار مى گرفتيد؟!
مگر نمى بينيد كه رفتگان شما باز نمى گردند و ماندگان ، باقى نمى مانند؟! مگر نمى بينيد كه مردم دنيا ، در گذشتِ شب و روز ، حالات گوناگونى دارند : [يكى ]مُرده اى است كه بر او مى گِريند و به ديگرى تسليت گفته مى شود . يكى بر بستر بيمارى افتاده و ديگرى عيادت مى كند . يكى در حال جان كَنْدن است و ديگرى در پىِ دنياست و مرگ در پى او . يكى در غفلت به سر مى برد ، در حالى كه مورد غفلت نيست؟ ماندگان به همان راهى مى روند كه رفتگان رفتند .
