حديث

۱۲۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در اندرز ايشان به ابن مسعود ـ :اى پسر مسعود! به ياد آور نسل هايى را كه رفتند و شاهان مقتدرى را كه نابود شدند . خداوند مى فرمايد : «و [ به ياد آور ]عاد و ثمود و اصحاب رَس و بسيارى از نسل ها را كه در اين فاصله ها رفتند» .

۱۲۳.امام على عليه السلام :از مشاهده مرگ و نابودى نسل هاى پيش از خود ، درس عبرت بياموزيد : بندهايشان از هم گسسته است و چشم و گوش هايشان از بين رفته و افتخارات و عزّتشان از ميان رفته و شادى ها و داشته هايشان رَخت بر بسته است .
بودن در كنار فرزندان ، به فراق تبديل شده و مصاحبت با همسران ، به جدايى بدل شده است . ديگر نه فخرى مى فروشند ، نه زاد و وَلَدى مى كنند ، نه ديد و بازديدى مى نمايند و نه به گفتگو مى پردازند .

۱۲۴.امام على عليه السلام :سفارش مى كنم شما را ـ اى بندگان خدا ـ به پروامندى از خدايى كه بر شما جامه ها پوشانيد ، و اسباب معاش و زندگى را از هر جهت ، فراهم كرد . اگر كسى براى ماندگارى [ در اين دنيا ] راهى مى يافت يا براى دور كردن مرگ ، چاره اى مى جست ، هر آينه آن كس سليمان بن داوود عليه السلام بود كه پادشاهى بر جن و انس ، به همراه مقام نبوّت و آن منزلت بزرگ به او داده شده بود ؛ امّا او نيز چون روزى اش را به تمامى دريافت كرد و پيمانه عمرش به سر آمد ، تيرهاى مرگ از كمان هاى نابودى ، او را نشانه رفتند و خانه ها از او خالى شدند و كاشانه ها بى صاحب مانْدند و گروهى ديگر ، آنها را به ارث بردند .
راستى كه براى شما در نسل هاى گذشته ، درس عبرتى است . كجايند عمالقه ^۱ و
فرزندان عمالقه؟! كجايند فرعون ها ^۲ و فرزندان فرعون ها؟! كجايند مردمان شهرهاى رَس؛ ^۳ آنان كه پيامبران را كُشتند و راه و رسم فرستادگان الهى را از بين بردند و شيوه هاى ستمگران را زنده كردند؟! كجايند آنان كه لشكرها به راه انداختند و هزاران تن را شكست دادند و اردوگاه ها بر پا كردند و شهرها ساختند؟!

1.عمالقه ، قومى از عرب بائده و از فرزندان عمليق بن لاوَذ بن اِرَم بن سام بن نوح بودند . آنان ، امّتى بودند بزرگ با قامتى دراز و تنومند . از اين قوم اند اهل عمّان ، بحرين ، حجاز ، ملوك عراق و جزيره ، جبابره شام و فراعنه مصر (لغت نامه دهخدا) .

2.فرعون ، نامى است كه بر پادشاهان مصر اطلاق شده است. فراعنه مصر ، ۲۶ سلسله بوده اند و تاريخشان تقريبا سه هزار سال مى شود (لغت نامه دهخدا) .

3.رَس ، سرزمين طايفه اى از قوم ثمود بوده است . به روايتى ، رس ، قريه اى بوده در يمامه به نام فلج . روايت است كه اين مردم ، پيامبرشان را تكذيب كردند و او را در چاهى دفن كردند تا از دنيا رفت .

دانشنامه قرآن و حديث 3

118

الحديث

۱۲۲.رسول اللّه صلى الله عليه و آلهـ في مَوعِظَتِهِ لِابنِ مَسعودٍ ـ :يَابنَ مَسعودٍ ! اُذكُرِ القُرونَ الماضِيَةَ ، وَالمُلوكَ الجَبابِرَةَ الَّذينَ مَضَوا ، فَإِنَّ اللّهَ يَقولُ : « وَ عَادًا وَ ثَمُودَاْ وَ أَصْحَابَ الرَّسِّ وَ قُرُونَاً بَيْنَ ذَلِكَ كَثِيرًا »^۱
. ^۲

۱۲۳.الإمام عليّ عليه السلام :اِعتَبِروا بِما قَد رَأَيتُم مِن مَصارِعِ القُرونِ قَبلَكُم ؛ قَد تَزايَلَت أوصالُهُم ، وزالَت أبصارُهُم وأسماعُهُم ، وذَهَبَ شَرَفُهُم وعِزُّهُم ، وَانقَطَعَ سُرورُهُم ونَعيمُهُم ، فَبُدِّلوا بِقُربِ الأَولادِ فَقدَها ، وبِصُحبَةِ الأَزواجِ مُفارَقَتَها ، لا يَتَفاخَرونَ ، ولا يَتَناسَلونَ ، ولا يَتَزاوَرونَ ، ولا يَتَحاوَرونَ . ^۳

۱۲۴.عنه عليه السلام :اُوصيكُم ـ عِبادَ اللّهِ ـ بِتَقوَى اللّهِ الَّذي ألبَسَكُمُ الرِّياشَ ^۴ ، وأسبَغَ ^۵ عَلَيكُمُ المَعاشَ ، فَلَو أنَّ أحَدا يَجِدُ إلَى البَقاءِ سُلَّما ، أو لِدَفعِ المَوتِ سَبيلاً ، لَكانَ ذلِكَ سُلَيمانُ بنُ داودَ عليه السلام ؛ الَّذي سُخِّرَ لَهُ مُلكُ الجِنِّ وَالإِنسِ مَعَ النُّبُوِّةِ وعَظيمِ الزُّلفَةِ ^۶ ، فَلَمَّا استَوفى طُعمَتَهُ ، وَاستَكمَلَ مُدَّتَهُ ، رَمَتهُ قِسِيُّ الفَناءِ بِنِبالِ المَوتِ ، وأصبَحَتِ الدِّيارُ مِنهُ خالِيةً ، وَالمَساكِنُ مُعَطَّلَةً ، ووَرِثَها قَومٌ آخَرونَ ؟!
وإنَّ لَكُم فِي القُرونِ السّالِفَةِ لَعِبرَةً ، أينَ العَمالِقَةُ وأبناءُ العَمالِقَةِ ؟! أينَ الفَراعِنَةُ وأبناءُ الفَراعِنَةِ ! أينَ أصحابُ مَدائِنِ الرَّس ^۷ ؛ الَّذينَ قَتَلُوا النَّبِيّينَ ، وأطفَؤوا سُنَنَ المُرسَلينَ ، وأحيَوا سُنَنَ الجَبّارينَ ؟! أينَ الَّذينَ ساروا بِالجُيوشِ ، وهَزَموا بالاُلوفِ ، وعَسكَرُوا العَساكِرَ ، ومَدَّنُوا المَدائِنَ ؟ ! ^۸

1.الفرقان : ۳۸ .

2.مكارم الأخلاق : ج ۲ ص ۳۵۴ ح ۲۶۶۰ عن عبد اللّه بن مسعود ، بحار الأنوار : ج ۷۷ ص ۱۰۴ ح ۱ .

3.نهج البلاغة : الخطبة ۱۶۱ .

4.الرِّياش : ما ظهر من اللباس . ويقع الرِّياش (أيضا) على الخِصب والمعاشِ والمال المستفاد (النهاية : ج ۲ ص ۲۸۸ «ريش»).

5.أسبَغَ اللّه ُ عليه النعمة: أي أتَمَّها (الصحاح : ج ۴ ص ۱۳۲۱ «سبغ»).

6.الزُّلفَة والزُّلفى : القُربَة والمنزلة (الصحاح : ج ۴ ص ۱۳۷۰ «زلف»).

7.الرَّسّ : ديار لطائفة من ثمود ، ويروى أنّ الرَّسّ قرية باليمامة يقال لها فلج، ويروى أنّهم كذّبوا نبيّهم ورسّوه في البئر ؛ أي دسّوه فيها حتّى مات (تاج العروس : ج ۸ ص ۳۰۶ «رسس»).

8.نهج البلاغة : الخطبة ۱۸۲ عن نوف البكالي ، بحار الأنوار : ج ۳۴ ص ۱۲۶ ح ۹۵۳ .

نام منبع :

دانشنامه قرآن و حديث 3

پدیدآورنده :

محمد محمدی ری شهری (پديدآورنده)

سایر پدیدآورندگان :

مسعودي،عبدالهادي؛موسوي،سيد رسول؛پسنديده،عباس؛مجيدي،غلام حسين؛شيخي،حميد رضا

تعداد جلد :

16

ناشر :

دارالحدیث

محل نشر :

قم

تاریخ انتشار :

1390

نوبت چاپ :

اول

احادیث موضوعی

نتیجه جستجو برای « »