209
دانشنامه قرآن و حديث 3

۳۷.مسند ابن حنبلـ به نقل از ابو هريره ـ :ما با پيامبر خدا نشسته بوديم كه ابرى گذر كرد .
پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود : «آيا مى دانيد اين چيست؟» .
گفتيم : خدا و پيامبرش بهتر مى دانند .
فرمود : «عنان ۱ و آبكش زمين است . خداوند ، آن را به سوى مردمانى مى راند كه نه او را سپاس مى گزارند و نه او را مى خوانند . آيا مى دانيد اين كه بالاى سر شماست ، چيست؟» .
گفتيم : خدا و پيامبرش داناترند .
فرمود : «رقيع ۲ است ؛ موجى باز داشته و بامى نگه داشته شده . آيا مى دانيد كه ميان شما و آن ، چه قدر فاصله است؟» .
گفتيم : خدا و پيامبرش داناترند .
فرمود : «پانصد سال راه» و سپس فرمود : «آيا مى دانيد بالاى آن چيست؟».
گفتيم : خدا و پيامبرش بهتر مى دانند.
فرمود : «پانصد سال راه» و تا هفت آسمان را شمرد . سپس فرمود : «آيا مى دانيد بالاى آن چيست؟» .
گفتيم : خدا و پيامبرش بهتر مى دانند .
فرمود : «[بالاى آن،] عرش است» و [سپس] فرمود : «آيا مى دانيد كه ميان شما و آسمان هفتم ، چه قدر فاصله است؟» .
گفتيم : خدا و پيامبرش بهتر مى دانند .
فرمود : «پانصد سال راه» و سپس فرمود : «آيا مى دانيد اين كه زير پايتان است ، چيست؟» .
گفتيم : خدا و پيامبرش بهتر مى دانند .
فرمود : «زمين است. آيا مى دانيد زير آن چيست؟».
گفتيم : خدا و پيامبرش بهتر مى دانند.
فرمود : «زمين ديگرى است . آيا مى دانيد كه ميان آن دو ، چه قدر فاصله است؟» .
گفتيم : خدا و پيامبرش بهتر مى دانند .
فرمود : «فاصله ميان آن دو ، پانصد سال راه است» و به همين ترتيب ، هفت زمين را بر شمرد . سپس فرمود : «سوگند به خداوند ، اگر مردى را با ريسمانى به زمين هفتمِ زيرين فرو فرستيد ، [ بر خدا ] فرود مى آيد» .
ايشان سپس اين آيه را تلاوت فرمود : «اوست اوّل و آخِر و آشكار و نهان ، و او به هر چيزى داناست» .

1.عنان : ابر يا ابر آبگير ، آنچه از آسمان به نظر در آيد (لغت نامه دهخدا) .

2.رقيع ، نامى از نام هاى آسمان دنياست (ر . ك : لسان العرب : ج ۸ ص ۱۳۲ مادّه «رقع») .


دانشنامه قرآن و حديث 3
208

۳۷.مسند ابن حنبل عن أبي هريرة :بَينَما نَحنُ عِندَ رَسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله إذ مَرَّت سَحابَةٌ فَقالَ :
أتَدرونَ ما هذِهِ ؟
قالَ : قُلنا : اللّهُ ورَسولُهُ أعلَمُ !
قالَ : العَنانُ ورَوايَا الأَرضِ ، يَسوقُهُ اللّهُ إلى مَن لا يَشكُرُهُ مِن عِبادِهِ ولا يَدعونَهُ . أتَدرونَ ما هذِهِ فَوقَكُم ؟
قُلنا : اللّهُ ورَسولُهُ أعلَمُ !
قالَ : الرَّقيعُ ۱ ، مَوجٌ مَكفوفٌ ، وَسَقفٌ مَحفوظٌ . أتَدرونَ كَم بَينَكُم وَبَينَها ؟
قُلنا : اللّهُ ورسولُهُ أعلَمُ !
قالَ : مَسيرَةُ خَمسِمِئَةِ عامٍ . قالَ : أتَدرونَ مَا الَّتي فَوقَهَا ؟
قُلنا : اللّهُ ورَسولُهُ أعلَمُ !
قالَ : مَسيرَةُ خَمسِمِئَةِ عامٍ . حَتّى عَدَّ سَبعَ سَماواتٍ ، ثُمَّ قالَ : أتَدرونَ ما فَوقَ ذلِكَ ؟
قُلنا : اللّهُ ورَسولُهُ أعلَمُ !
قالَ : العَرشُ . قالَ : أتَدرونَ كَم بَينَكُم وبَينَ السَّماءِ السّابِعَةِ؟
قُلنا : اللّهُ ورَسولُهُ أعلَمُ !
قالَ : مَسيرةُ خَمسِمِئَةِ عامٍ . ثُمَّ قالَ : أتَدرونَ ما هذا تَحتَكُم ؟
قُلنا : اللّهُ ورَسولُهُ أعلَمُ !
قالَ : أرضٌ . أتَدرونَ ما تَحتَها؟
قُلنا : اللّهُ ورسولُهُ أعلَمُ !
قالَ : أرضٌ اُخرى . أتَدرونَ كَم بَينَها وبَينَها ؟
قُلنا : اللّهُ و رَسولُهُ أعلَمُ !
قالَ : مَسيرةُ خَمسِمِئَةِ عامٍ . حَتّى عَدَّ سَبعَ أرَضينَ ، ثُمَّ قالَ : وَايمُ اللّهِ ، لَو دَلَّيتُم أحَدَكُم بِحَبلٍ إلَى الأَرضِ السُّفلَى السّابِعَةِ لَهَبَطَ ۲ ، ثُمَّ قَرَأَ : «هُوَ الْأَوَّلُ وَ الاْخِرُ وَ الظَّاهِرُ وَ الْبَاطِنُ وَ هُوَ بِكُلِّ شَىْ ءٍ عَلِيمٌ »۳ . ۴

1.الرَّقيع والأرقَع: اسمان للسماء الدنيا، لأنّ الكواكب رقَعَتْها؛ سمّيت بذلك لأنّها مرقوعة بالنجوم، وقيل : سمّيت بذلك لأنّها رُقِعت بالأنوار التي فيها، وقيل: كلّ واحدة من السماوات رقيعٌ للاُخرى (لسان العرب: ج ۸ ص ۱۳۲ «رقع») .

2.هكذا في المصدر ، و في سائر المصادر : «لَهَبَطَ عَلَى اللّه » .

3.الحديد : ۳ .

4.مسند ابن حنبل: ج ۳ ص ۳۰۱ ح ۸۸۳۶، سنن الترمذي: ج ۵ ص ۴۰۳ ح ۳۳۹۸، تفسير القرطبي: ج ۱ ص ۲۵۹، تفسير الطبري: ج ۱۳ الجزء ۲۷ ص ۲۱۶ عن قتادة وكلّها نحوه، كنز العمّال: ج ۶ ص ۱۴۸ ح ۱۵۱۹۰.

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 3
    سایر پدیدآورندگان :
    مسعودي،عبدالهادي؛موسوي،سيد رسول؛پسنديده،عباس؛مجيدي،غلام حسين؛شيخي،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 196819
صفحه از 559
پرینت  ارسال به