113
دانشنامه قرآن و حديث 2

4 / 12

دعا كردن پشت سر

۱۶۷.امام زين العابدين عليه السلام :فرشتگان ، هر گاه بشنوند كه مؤمن براى برادر مؤمنش پشت سرِ او دعا مى كند يا از او به نيكى ياد مى كند ، مى گويند : نيكو برادرى براى برادرت هستى . در غيابش براى او دعاى خير مى كنى و از وى ، به نيكى ياد مى نمايى . خداوند عز و جل ، دوچندانِ آنچه براى او خواستى ، به تو عطا نمود و دوچندانِ آنچه او را ستودى ، تو را ستود ، و تو را بر او برترى است.
و هر گاه بشنوند كه برادرش را به بدى ياد مى كند و او را نفرين مى نمايد ، مى گويند : بد برادرى براى برادرت هستى! اى آن كه گناهانت و عيب هايت [از جانب خداوند،] پرده پوشى شده! از اين رفتارت دست بردار ، خود را باش، و خدايى را كه در باره تو عيب پوشى كرده است ، سپاس گوى و بدان كه خداوند عز و جل به بنده اش از تو داناتر است.

۱۶۸.الكافىـ به نقل از ابراهيم بن هاشم ـ :عبد اللّه بن جندب را در موقفِ [عرفات ]ديدم و وقوفى نيكوتر از وقوف او نديدم . پيوسته ، دو دستش به سوى آسمان، بلند و اشك هايش بر گونه هايش روان بود ، به طورى كه به زمين مى ريخت . وقتى مردم [از عرفات] باز گشتند ، به او گفتم : اى ابو محمّد! هرگز وقوفى بهتر از وقوف تو نديده ام.
گفت : به خدا سوگند كه من ، جز براى برادرانم دعا نكردم ؛ زيرا ابو الحسن موسى [كاظم] عليه السلام به من خبر داد كه هر كس براى برادرش ، پشت سرِ او دعا كند ، از عرش ندا مى آيد : «و براى تو باد ، صد هزار برابر [آنچه براى برادرت دعا و درخواست كردى]!» . از اين رو، من خوش نداشتم كه يكصد هزار دعاى تضمين شده را به خاطر يك دعا كه نمى دانم مستجاب مى شود يا نه ، رها كنم .

ر . ك : ص 108 (ايثار / درآمد / انواع ايثار / ايثار در دعا) .


دانشنامه قرآن و حديث 2
112

4 / 12

الدُّعاءُ بِظَهرِ الغَيبِ

۱۶۷.الإمام زين العابدين عليه السلام :إنَّ المَلائِكَةَ إذا سَمِعُوا المُؤمِنَ يَدعو لِأَخيهِ المُؤمِنِ بِظَهرِ الغَيبِ أو يَذكُرُهُ بِخَيرٍ قالوا : نِعمَ الأَخُ أنتَ لِأَخيكَ ؛ تَدعو لَهُ بِالخَيرِ وهُوَ غائِبٌ عَنكَ ، وتَذكُرُهُ بِخَيرٍ ، قَد أعطاكَ اللّهُ عز و جل مِثلَي ما سَأَلتَ لَهُ ، وأثنى عَلَيكَ مِثلَي ما أثنَيتَ عَلَيهِ ، ولَكَ الفَضلُ عَلَيهِ .
وإذا سَمِعوهُ يَذكُرُ أخاهُ بِسوءٍ ويَدعو عَلَيهِ ، قالوا لَهُ : بِئسَ الأَخُ أنتَ لِأَخيكَ ، كُفَّ أيُّهَا المَسَتَّرُ عَلى ذُنوبِهِ وعَورَتِهِ ، وَاربَع عَلى نَفسِكَ ۱ ، وَاحمَدِ اللّهَ الَّذي سَتَرَ عَلَيكَ ، وَاعلَم أنَّ اللّهَ عز و جل أعلَمُ بِعَبدِهِ مِنكَ . ۲

۱۶۸.الكافي عن إبراهيم بن هاشم :رَأَيتُ عَبدَاللّهِ بنَ جُندَبٍ فِي المَوقِف ، فَلَم أرَ مَوقِفا كانَ أحسَنَ مِن مَوقِفِهِ ؛ ما زالَ مادّا يَدَيهِ إلَى السَّماءِ ودُموعُهُ تَسيلُ عَلى خَدَّيهِ حَتّى تَبلُغَ الأَرضَ ، فَلَمّا صَدَرَ ۳ النّاسُ قُلتُ لَهُ : يا أبا مُحَمَّد ، ما رَأَيتُ مَوقِفا قَطُّ أحسَنَ مِن مَوقِفِكَ !
قالَ : وَاللّهِ ما دَعَوتُ إلّا لِاءِخواني ؛ وذلِكَ أنَّ أبَا الحَسَنِ موسى عليه السلام أخبَرَني أنَّ مَن دَعا لِأَخيهِ بِظَهرِ الغَيبِ نودِيَ مِنَ العَرشِ : «ولَكَ مِئَةُ ألفِ ضِعفٍ» ، فَكَرِهتُ أن أدَعَ مِئَةَ ألفٍ مَضمونَةً لِواحِدَةٍ لا أدري تُستَجابُ أم لا . ۴

راجع : موسوعة معارف الكتاب والسنّة : ج 1 ص 103 (الإيثار / المدخل / أنواع الإثيار / الإيثار في الدعاء) .

1.اِربَعْ على نفسك : أي ارْفُق بنفسكَ وكُفَّ (الصحاح : ج ۳ ص ۱۲۱۲ «ربع») .

2.الكافي : ج ۲ ص ۵۰۸ ح ۷ عن ثوير وراجع: بحار الأنوار : ج ۹۳ ص ۳۸۷ ـ ۳۹۲ ح ۱۹ ـ ۲۶ .

3.الصَّدَر : الانصراف (المصباح المنير : ص ۳۳۵ «صدر»).

4.الكافي : ج ۲ ص ۵۰۸ ح ۶ ، تهذيب الأحكام : ج ۵ ص ۱۸۴ ح ۶۱۵ ، الأمالي للصدوق : ص ۵۴۰ ح ۷۲۳ ، فلاح السائل : ص ۱۱۱ ح ۵۲ ، روضة الواعظين : ص ۳۵۹ ، بحار الأنوار : ج ۹۳ ص ۳۸۴ ح ۸ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 2
    سایر پدیدآورندگان :
    موسوي،سيد رسول؛حسيني،سيد رضا؛مسعودي،عبدالهادي؛ديلمي،احمد؛محسني نيا،محمّد رضا؛وهّابي،محمّد رضا؛شيخي،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 200899
صفحه از 592
پرینت  ارسال به