را فراهم ساخته اند . تتبع گسترده و گذر از منابع واسطه ، مى تواند افزون بر ره نمون شدن به منابع اوّليه (متقدّم و دست اوّل) ، بسيارى از : تصحيف و تحريف ها ، نقل معناهاى نادرست ، تقطيع هاى نسنجيده و زياده و نقصان هاى كاتبان و شارحان را نيز نشان دهد و ما را به متنى پيراسته از آسيب هاى نقل و فهم حديث برساند .
مراجعه پيگير به همه منابعِ در دسترس و حتّى نسخه هاى خطّى ، گاه ، ما را به مستفيض بودن حديث و تعدّد اسناد آن ، مطمئن مى سازد و از اين ره گذر ، حديثى مستند و استوار را در كنار احاديث ديگرى از اين دست ، مى نشانَد .
6 . موضوع بندى درختى
هر مَدخَل ۱ از چنين دانش نامه اى، براى اين كه كارآيى لازم را داشته باشد ، بايد علاوه بر جامعيت نسبى ، به صورت درختى موضوع بندى شود ، بدين معنا كه احاديث ذيل يك مَدخل (مربوط به يك موضوع) ، دسته بندى شوند و دسته هاى مختلف ، بر اساس يك سير منطقى و منظّم، از كلّى به جزئى، در كنار هم قرار گيرند .
چينش صحيح و منطقىِ احاديثِ مربوط به يك موضوع ، علاوه بر تسهيل دستيابى به متون اسلامى ، زمينه را براى فهم دقيق معانى آنها آماده مى سازد .
7 . ارزيابى و جمع بندى
ويژگى هايى كه بدانها اشاره شد ، زمينه ارزيابى سند ، متن و محتواى حديث را تا حدود زيادى فراهم مى سازند. اكنون ، كارشناسان حديث مى توانند با نقد و بررسى احاديث مربوط به هر موضوع ، در باره ميزان صحّت و سقم آنها، اظهار نظر كنند و جمع بندى خود را از ديدگاه اسلام در آن موضوع ، ارائه نمايند ؛ امّا براى بهره بردارى