ارزش حیاتى آب

^{امام رضا(ع)-}

سُئِل الرضا(ع)، عَن طَعمِ الخُبزِ والماء، فقال: طَعمُ الماء طعمُ الحَیاةِ، و طعمُ الخُبزِ طعمُ العیش.

_{الحیاة ۳/۲۲۸.}

از مزه نان و آب از امام سوال شد. امام فرمود: مزه آب، مزه زندگى است و مزه نان مزه زیستن.

در این کلام که نگرشى اصولى و ژرف به مسائل حیات انسانى افکنده است، از مزه آب و نان سخن رفته و طعم آب، طعم حیات و زندگى و طعم نان، طعم زندگى شمرده شده است. این که مزه آب، مزه زندگى است، و زندگى بر آب استوار است تردیدى ندارد، زیرا آب عنصر اصلى تشکیل حیات و شرط ضرورى تداوم آن است. بیشترین بخش بدنه موجودات، به ویژه گیاهان و گونه‏ هاى حیوانى، و انسان آب است.

مزه نان، مزه زندگى است نیز اصلى تردیدناپذیر است؛ زیرا انسان بدون غذا نمى ‏تواند زندگى کند، و نان به عنوان ماده غذایى، و سَمبل غذاها، داراى چنین نقشى است.

امروزه ارزش حیاتى آبهاى شیرین نیک روشن شده است و حتى صاحب نظران مسائل اقتصادى و اجتماعى گفته‏اند که درگیرى ‏ها و ستیزها در قرن ۲۱ بر سر همین آبهاى شیرین خواهد بود.

درباره این کالاى حیاتى، موضوع مهم، چگونگى مصرف انسان‏هاست. اگر مصرفها - به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک - منطقى و درست باشد، امکان پاسخ گویى به نیازهاى انسانى وجود دارد، و گرنه مشکلات جدّى پیش روى انسان‏هاست. حتى در مورد آبهاى کشاورزى، نیز باید به این اصل حیاتى توجه شود، و از ذرّه ذره آبها درست و بهینه، بهره بردارى کنند، و آبیارى ‏هاى فنى و علمى (قطره‏اى و بارانى) جایگزین آبیارى ‏هاى سنتى و غرقابى گردد، تا نیازها تأمین شود. این حکمت رضوى به صورت چارچوبى کلى مى ‏تواند سیاستگذارى منطقى بهره بردارى درست از آب را تضمین کند، و راهگشاى انسان‏ها باشد، و به انسان‏ها یادآور شود که هر قطره آبى را که هرز دهید بخشى از یک حیات کلى را نابود کرده‏اید.

در جامعه ما که مذهبى است، و به ویژه در شهر ما که همسایگان امام(ع) هستیم، رعایت اصل صرفه جویى در مصرف آب موجب رضایت خالق و خلق است، و نشر گفتار امامان(ع) تأثیرى ژرف در راه و رفتار مردم دارد، و مى ‏تواند بخشى از مشکل کم آبى را حل کند.