15
فرهنگ نامه مهماني

أكرِمِ الضَّيفَ ولَو كانَ كافِرا .۱ مهمان را گرچه كافر باشد ، گرامى بدار .
شايان ذكر است كه در ميان همه امورى كه گرامى داشت مهمان شمرده شده ، خوش رويى و ابراز مهر و محبّت نسبت به مهمان ، جايگاه ويژه اى دارد . در واقع ، بدون رعايت اين اصل ، همه تلاش هاى ميزبان براى گرامى داشت مهمان ، بى ثمر خواهد بود . لذا در روايتى از امام على عليه السلام آمده :
وَجهٌ مُستَبشِرٌ خَيرٌ مِن قَطوبٍ مُؤثِرٍ .۲چهره گشاده ، از تُرش روىِ ايثاركننده ، بهتر است .
اين سخن ، به روشنى بر اين نكته دلالت دارد كه ايثار و مقدّم داشتن ديگران بر خود ـ كه به مراتب از مهمانى ، ارزشمندتر است ـ ، اگر با خوش رويى همراه نباشد ، ارزشى ندارد ، چه رسد به مهمانى .

2 . پرهيز ميزبان از رفتارهاى غير اخلاقى

هر چند احترام كردن و بزرگداشت مهمان ، كارى بسيار شايسته است ، با اين حال ، بايد دانست همه امورى كه از نظر برخى ، گراميداشت مهمان محسوب مى شوند ، در اسلام پسنديده نيستند ؛ بلكه از نظر اسلام ، تكريم مهمان در محدوده ارزش هاى اخلاقى ، مطلوب است . براى مثال ، تلاش هايى كه گاه در تهيه امكانات پذيرايى بهتر ، با انگيزه خودنمايى و شهرت طلبى صورت مى گيرد ، از آن رو كه كارى غير اخلاقى است ، از نظر اسلام به شدّتْ نكوهيده

1.ر . ك : ح ۶۶ .

2.غرر الحكم : ج ۶ ص ۲۲۶ ح ۹۰۰۸۴ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۵۰۴ ح ۹۲۵۱ ،دانش نامه ميزان الحكمه : ج ۱ ص ۱۵۲ ح ۵۶ .


فرهنگ نامه مهماني
14

9 . كوشيدن در پذيرايى از مهمان دعوت شده؛
10 . زودتر شروع كردن غذا و ديرتر دست كشيدن از آن؛
11 . صرف غذا با مهمان؛
12 . تعارف كردن مهمان به خوردن؛
13 . بدرقه كردن مهمان تا درِ خانه .
دسته دوم ، شامل مواردى است كه ميزبان ، با ترك آنها ادب خود را به اثبات مى رساند . اين موارد ـ كه در فصل سوم آورده شده ـ ، عبارت اند از :
1 . خودنمايى و شهرت طلبى؛
2 . ناقابل شمردن امكانات پذيرايى؛
3 . تشريفات مشقّت بار؛
4 . تعارف دروغين؛
5 . به كارگرفتن مهمان؛
6 . روزه گرفتن ، بدون اجازه مهمان؛
7 . كمك كردن در رفتن مهمان .
گفتنى است كه همه اين آداب ، در حقيقت ، به دو اصل اساسى باز مى گردند :

1 . تكريم مهمان

بيشتر آدابى كه بدان اشاره شد ، در واقع ، جلوه هاى تكريم مهمان و احترام نسبت به اوست .
اين اصل ، تا آن جا از نظر پيشوايان اسلام اهميت دارد كه پيامبر صلى الله عليه و آله خطاب به امام على عليه السلام مى فرمايد :

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه مهماني
    سایر پدیدآورندگان :
    شيخي،حميد رضا (مترجم)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 108394
صفحه از 171
پرینت  ارسال به