125
فرهنگ نامه بصيرت

ب ـ گم راهى

قرآن

«و از آنان ، كسى است كه به سوى تو مى نگرد . آيا تو نابينايان را ـ هر چند نبينند ـ هدايتْ توانى كرد ؟» .

«و ما فرا سوى آنان ، سدّى و پشت سرشان ، سدّى نهاده ، پرده اى بر [چشمان] آنان ، فرو گسترده ايم . در نتيجه ، نمى بينند» .

«و دل ها و ديدگانشان را بر مى گردانيم [ . در نتيجه ، به آيات ما ايمان نمى آورند] ، چنان كه نخستين بار ، به آن ايمان نياوردند ، و آنان را رها مى كنيم تا در طغيانشان ، سرگردان بمانند» .

حديث

۱۳۷.امام باقر عليه السلام ـدر باره اين سخن خداوند متعال : «و دل ها و ديدگانشان را بر مى گردانيم» ـ : [يعنى] دل هايشان را وارونه مى سازيم ، آن سان كه پايين دل هايشان ، بالا قرار مى گيرد ، و ديدگانشان را كور مى كنيم ، چنان كه راه درست را نمى بينند .

۱۳۸.تفسير القمّى :ـ در روايت ابو جارود ، از امام باقر عليه السلام در باره آيه شريف «و ما فرا سوى آنان ، سدّى و پشت سرشان ، سدّى نهاده ، پرده اى بر [چشمان] آنان ، فرو گسترده ايم» ـ : آنها را كور كرديم «در نتيجه ، نمى بينند»راه درست را . خدا ، گوش و چشم و دل آنها را گرفت و از ديدن راه درست و هدايت ، نابينايشان كرد .
اين آيه ، در باره ابو جهل بن هشام و چند نفر از خانواده اش نازل شد . علّتش آن بود كه روزى پيامبر صلى الله عليه و آله به نماز ايستاد . ابو جهل كه سوگند ياد كرده بود اگر ايشان را در حال نماز خواندن ببيند ، مغزش را متلاشى خواهد كرد ، لذا سنگى برداشت و آمد . پيامبر صلى الله عليه و آله مشغول نماز خواندن بود . هر بار كه او سنگ را بلند مى كرد تا به ايشان بزند ، خداوند ، دست او را در هوا ، نگه مى داشت و سنگ در دستش نمى چرخيد . چون نزد دوستانش باز گشت ، سنگ از دستش افتاد . مرد ديگرى ـ كه وى نيز از گروه او بود ـ برخاست و گفت : من ، او را مى كُشم .
چون نزديك پيامبر صلى الله عليه و آله شد ، صداى قرائت [قرآن] پيامبر خدا صلى الله عليه و آله را شنيد . دچار وحشت شد و نزد دوستانش برگشت و گفت : يك چيز گوساله مانندى ، ميان من و او حائل شد كه دُمش را تكان مى داد و من ، ترسيدم كه جلوتر بروم .


فرهنگ نامه بصيرت
124

ب ـ الضَّلالَةُ

الكتاب

« وَ مِنْهُم مَّن يَنظُرُ إِلَيْكَ أَفَأَنتَ تَهْدِى الْعُمْىَ وَ لَوْ كَانُواْ لَا يُبْصِرُونَ » . ۱

« وَ جَعَلْنَا مِن بَيْنِ أَيْدِيهِمْ سَدًّا وَ مِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَأَغْشَيْنَاهُمْ فَهُمْ لَا يُبْصِرُونَ » . ۲

« وَنُقَلِّبُ أَفْئِدَتَهُمْ وَأَبْصَارَهُمْ كَمَا لَمْ يُؤْمِنُواْ بِهِ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَنَذَرُهُمْ فِى طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ » . ۳

الحديث

۱۳۷.الإمام الباقر عليه السلام ـفي قَولِهِ تَعالى «وَنُقَلِّبُ أَفْئِدَتَهُمْ وَأَبْصَارَهُمْ » ـ : نَنكُسُ قُلوبَهُم فَيَكونُ أسفَلُ قُلوبِهِم أعلاها ، ونُعمي أبصارَهُم فَلا يُبصِرونَ الهُدى . ۴

۱۳۸.تفسير القمّي :في رِوايَةِ أبِي الجارودِ عَن أبي جَعفَرٍ عليه السلام في قَولِهِ : «وَ جَعَلْنَا مِن بَيْنِ أَيْدِيهِمْ سَدًّا وَ مِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَأَغْشَيْنَاهُمْ » يَقولُ : فَأَعمَيناهُم «فَهُمْ لَا يُبْصِرُونَ » الهُدى ، أخَذَ اللّهُ سَمعَهُم وأَبصارَهُم وقُلوبَهُم فَأَعماهُم عَنِ الهُدى .
نَزَلَت في أبي جَهلِ بنِ هِشامٍ و نَفَرٍ مِن أهلِ بَيتِهِ ، وذلِكَ أنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه و آله قامَ يُصَلّي ، وقَد حَلَفَ أبو جَهلٍ لَئِن رَآهُ يُصَلّي لَيَدمَغَنَّهُ ۵ ، فَجاءَ ومَعَهُ حَجَرٌ وَالنَّبِيُّ قائِمٌ يُصَلّي ، فَجَعَلَ كُلَّما رَفَعَ الحَجَرَ لِيَرمِيَهُ أثبَتَ اللّهُ يَدَهُ إلى عُنُقِهِ ولا يَدورُ الحَجَرُ بِيَدِهِ ، فَلَمّا رَجَعَ إلى أصحابِهِ سَقَطَ الحَجَرُ مِن يَدِهِ ، ثُمَّ قامَ رَجُلٌ آخَرُ وهُوَ مِن رَهطِهِ أيضاً فَقالَ : أنَا أقتُلُهُ ، فَلَمّا دَنا مِنهُ فَجَعَلَ يَسمَعُ قِراءَةَ رَسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله فَاُرعِبَ فَرَجَعَ إلى أصحابِهِ ، فَقالَ : حالَ بَيني وبَينَهُ كَهَيئَةِ العِجلِ يَخطِرُ بِذَنَبِهِ فَخِفتُ أن أتَقَدَّمَ . ۶

1.. يونس : ۴۳ .

2.. يس : ۹ .

3.. الأنعام : ۱۱۰ .

4.. تفسير القمّي : ج ۱ ص ۲۱۳ عن أبي الجارود ، بحار الأنوار : ج ۵ ص ۱۹۷ ح ۱۲ .

5.. دَمَغَهُ : أي شجَّهُ بحيث يبلغ الدماغ فيَهلكُهُ (مجمع البحرين : ج ۱ ص ۶۱۰ «دمغ») .

6.. تفسير القمّي : ج ۲ ص ۲۱۲ عن أبي الجارود ، بحار الأنوار : ج ۱۸ ص ۵۲ ح ۶ وراجع : مجمع البيان : ج ۸ ص ۶۵۲ .

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه بصيرت
    سایر پدیدآورندگان :
    شيخي،حميد رضا (مترجم)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388
    نوبت چاپ :
    اول
    پیوند معرفی کتاب :
    /post/50785/
    لینک خرید :
    http://shop.darolhadith.ir/home/145-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A8%D8%B5%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C.html
تعداد بازدید : 62907
صفحه از 164
پرینت  ارسال به