و منها: 10 . أحاديث العقل، كلّها كذب... . ۱
و منها: 11 . الأحاديث التى يذكر فيها الخضر و حياته كلّها كذب ... . ۲
و منها: 12 . أن يكون الحديث ممّا تقوم الشواهد الصحيحة على بطلانه. ۳
و منها: 13 . مخالفة الحديث صريح القرآن. ۴
ما در اين جا بر امورى كلّى و قواعدى جهت شناخت حديث جعلى ، تأكيد مى ورزيم :
1 . مشتمل بودن بر امور خرافى كه پيامبر صلى الله عليه و آله يقينا آنها را بر زبان نمى راند .
2 . مشتمل بودن مطالبى كه حس ، آنها را تكذيب نمايد.
3 . سخيف و مورد استهزا بودن حديث.
4 . مخالفت آشكار حديث با سنّت صريح ، مانند اين كه بر فساد يا ظلم يا كار بيهوده يا مدح باطل يا ذمّ حقيقت و مانند اينها مشتمل باشد .
5 . اين كه در حديث ، ادعا شود كه پيامبر صلى الله عليه و آله كارى را در محضر عموم ، انجام داد ؛ ولى آنها آن را كتمان كردند.
6 . حديث ، مضمونى نادرست داشته باشد كه همين ، دليل بر آن است كه از پيامبر صلى الله عليه و آله صادر نشده است .
7 . سخن به مانند سخن انبيا نباشد ، چه رسد به سخن پيامبر خدا صلى الله عليه و آله .
8 . در حديث ، تاريخ هاى جزئى ، قيد شده باشد .
9 . اين كه به سخن پزشكان و درمانگران ، بيشتر شباهت داشته باشد.
10 . احاديث عقل كه همگى دروغ اند .
11 . احاديث مربوط به خضر و حوادث زندگى اش كه همگى دروغ اند .
12 . حديثى كه شواهد درستِ متعدّد بر ضدّ آن ، وجود دارد .
13 . حديثى كه با صريح قرآن ، مخالف باشد .
