پيشه و شغل ،
ـ زبان ،
ـ زادگاه ،
ـ نژاد .
اينك ، به عنوان نمونه ، به بررسى و شرح اجمالى مورد اوّل مى پردازيم.
مخالفت با قرآن
اين قاعده و اصل ، در روايات متعدّدى مطرح شده است. گاه بدين صورت كه هرچه را كه مخالف قرآن است ، كنار بگذاريد و گاه بدين عنوان كه آنچه را با قرآن موافق است ، بپذيريد .
پرسش مهم در اين جا اين است كه : منظور از مخالفت و موافقت چيست؟ چه نوع مخالفت و موافقتى ، معيار سنجش است؟ آيا مراد از مخالفت ، تباين مفهومى است يا شامل مخالفت به عموم و خصوص من وجه هم مى شود؟ نسبت به موافقت نيز همين پرسش ها مطرح است.
از سوى ديگر ، اصوليان ، روايت عرض بر قرآن را دو قسم كرده اند : دسته اى كه به صورت ابتدايى ، مسئله عرض بر قرآن و سنجش با آن را مطرح مى كند و دسته ديگر كه اين قاعده و ضابطه را براى موارد تعارض ، مطرح مى سازد. آيا مضمون اين دو دسته ، دو پيام دارد يا نه؟
اينها پرسش هايى است كه بايد در اين حوزه پاسخ داده شود. به نظر مى رسد كه مطالب قابل طرح را در ضمن سه مسئله بايد ارائه كرد : دسته بندى روايات عرض حديث بر قرآن ؛ بررسى مفاد روايات عرض حديث بر قرآن ؛ نمونه هايى از عرض حديث بر قرآن .
الف . دسته بندى روايات عرض حديث بر قرآن
آية اللّه سيّد ابو القاسم خويى ۱ و شهيد سيّد محمّدباقر صدر ، ۲ روايات عرض را دو قسم
