217
حديث پژوهي جلد سوم

ذيل صفحات ترجمه دارد كه به واقع ، شرح برخى از فقرات دعاست .
اين ترجمه ، در قطع رقعى و در 27 صفحه ، با مقدّمه و متن عربى ، به چاپ رسيده است و مرحوم احمد خوشنويس ، آن را خطّاطى كرده است.

9 . ترجمه و شرح فارسى «صحيفه سجاديه»

اين ترجمه و شرح ، نخستين بار در سال 1346 شمسى از سوى انتشارات اسلامى ، به چاپ رسيده است. علّامه شعرانى ، نخستْ مقدّمه اى در باره دعا و اهميت آن و نيز دعاى ملحون و غير مأثور دارد و آن گاه به ترجمه و شرح پرداخته است. ترجمه ها بالاى صفحه و توضيحات ، با شماره در پاورقى ها جاى دارد. در پايان صحيفه نيز دعاهاى روزهاى هفته و مناجات خمس عشر امام سجاد عليه السلام را ترجمه كرده است. در پاورقى ها ـ كه حكم شرح دارد ـ به مطالب مختلف پرداخته است و مطالبى از اين قبيل را آورده اند : انواع استخاره ؛ ۱ عدم تحريف قرآن ؛ ۲ تغيير در ضماير ادعيه ؛ ۳ حلّ برخى دشوارى ها در دعا ، مانند دعا براى سپاه بنى اميه . ۴
وى از شرح سيّد عليخان كبير ، بسيار نقل مى كند و گاه نيز آن را به نقد مى كشد. ۵
ترجمه ، روان و نزديك به متن است و ترجمه آزاد نيست ؛ چنان كه به صورت تحت اللفظى و نامفهوم هم نيست .

10 . تصحيح «جامع الرواة»

مرحوم آية اللّه بروجردى ، در نوشته اى كه در انتهاى جلد اوّل جامع الروات به چاپ رسيده ، پس از معرفى كتاب و جايگاه آن ، در پايان نوشته مى فرمايد :

1.ترجمه و شرح صحيفه سجاديه ، ص ۱۲۰ .

2.همان ، ص ۱۳۶ .

3.همان ، ص ۱۴۰ .

4.همان ، ص ۱۰۲ .

5.مانند : ص ۳۱ ، ۳۴ ، ۳۷ ، ۴۲ و... .


حديث پژوهي جلد سوم
216

توفيقْ رفيق نشده و فرصتْ دست نداده است ؛ ولكن بدين اميد كه لعلّ اللّه يحدث بعد ذلك امرا. ۱
اين شرح ، به زبان فارسى و در 99 صفحه ، تنظيم شده است . ۲

8 . ترجمه و شرح دعاى عرفه

علّامه شعرانى ، دعاى عرفه را به فارسى ترجمه كرده و در آغاز كتاب فيض الدموع ميرزا محمّد ابراهيم نوّاب ، به عنوان ضميمه ، در سال 1345 ش/ 1386 ق ، به چاپ رسيده است.
ايشان ابتدا مقدّمه اى نگاشته و در باره دعاى عرفه ، توضيحاتى مى دهد و آن را از «موارث بزرگ اهل بيت و افتخار شيعه» مى داند . ۳ سپس به اختلاف نُسَخ دعا در اقبال و بلد الأمين اشاره مى كند و آن را امرى طبيعى مى داند ؛ چون «مركز عنايت رُوات به حفظ الفاظ حديث ، به اندازه عنايت به حفظ قرآن نبوده است و عبارت يك حديث در روايات مختلفى كه از آن شده ، مختلف آمده است و همه آن اختلافات در دعا ، صحيح است». ۴
سپس مى نويسد : «من در اين ترجمه ، متابعت يك نسخه اقبال كردم كه به نظرم بهتر آمد و چند جمله در اوّل دعا را ـ كه در بعضى نسخ آن ديده شد و در نسخ ديگر نبود ـ ترجمه نكردم ؛ چون آن فصاحت را كه در ساير قرائن ديدم ، در آن نديدم و احتمال دادم كه بعضى راويان ، به سبب نسيان در آن ، تحريفى كرده اند ؛ امّا زيادتى آخر دعا را ـ كه در نسخ اقبال موجود است و در بلد الأمين نيست ـ بالتمام آورده ام و ترجمه كرده ام و نظر خود را در ذيل آن باز نموده ام». ۵
ايشان سپس شرح حالى از ميرزا محمّد ابراهيم نوّاب مى آورد. متن عربى دعاها در صفحه راست و ترجمه در صفحه روبه رو قرار دارد. علّامه شعرانى ، پاورقى هايى نيز در

1.هزار و يك كلمه ، ج ۴ ، ص ۱۶۷ ـ ۱۶۸ .

2.همان ، ص ۱۶۷ ـ ۲۶۵ .

3.فيض الدموع ، ص ۲ .

4.همان جا .

  • نام منبع :
    حديث پژوهي جلد سوم
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 256587
صفحه از 399
پرینت  ارسال به