227
حديث پژوهي جلد سوم

طرد روايات مخالف اجماع و ضرورت ؛
ـ نفى تلازم بين عدم درك و بطلان ؛
ـ توقّف و تعبّد در موارد مجمل و مجهول ؛
ـ طرد تفسير به رأى و بيان ملاك ؛
ـ قاعده «الشى ء بالشى ء يذكر» ؛
ـ توجّه به رسالت دين و ارتباط علم و دين ؛
ـ توجّه به دستاوردهاى علوم بشرى در بيان معارف ؛
ـ كوشش در طرد وهميات و انحرافات از دين ؛
ـ نقد روش شناسى هاى نادرست .
منبع نويسنده اين مقاله ـ كه در سه قسمت چاپ شده ـ ، تعليقه هاى علّامه شعرانى بر شرح اُصول الكافى است و غرض وى ، استخراج اصول و قواعد فهم ، در حوزه احاديث اعتقادى است.
به سخن ديگر ، حوزه اين مقاله ، از دو جهتْ محدود است : يكى آن كه از آثار علّامه شعرانى ، فقط تعليقه هاى وى را بر شرح اُصول كافى ملّا صالح ، منظور كرده و ديگر آن كه وجهه همّت وى ، نشان دادن قواعد فهم احاديث اعتقادى است.
دو . «پژوهش هاى حديثى در آثار علّامه شعرانى» ، نادعلى عاشورى تلوكى ، چاپ شده در كتاب فرازنه ناشناخته ، ص 51 ـ 98 .
نويسنده ، به مباحث حديث پژوهى علّامه شعرانى ، بر اساس تعليقه بر الوافى و تعليقه بر شرح ملّا صالح مازندرانى پرداخته است. البته اشاره مى كند كه از حواشى ايشان بر كتب تفسيرى و كلامى نيز استفاده شده است . عناوينى كه در اين مقاله به چشم مى خورند ، از اين قرارند :
ـ جايگاه قرآن و حديث ؛
ـ حجّيت سنّت ؛


حديث پژوهي جلد سوم
226

تدوين شده كه برخى به چاپ رسيده و برخى در دست چاپ اند ، و جهت پرهيز از تكرار ، تنها به سازماندهى انديشه هاى حديثى وى در اين مقال مى پردازيم و توضيحات و نمونه ها را به مقالات ياد شده ، ارجاع مى دهيم و اگر خود نيز بر نكته اى دست يافته ، در لابه لاى آن مى گنجانيم . از اين رو ، نخست ، گزارشى اجمالى از مقالات و نوشته هاى پيشين در باره انديشه هاى حديثى علّامه ارائه مى گردد و سپس اين انديشه ها ، ساماندهى مى شود .

1 . مرور منابع پيشين

در باره انديشه هاى حديثى علّامه شعرانى ـ تا آن جا كه نگارنده جستجو كرده ـ ، تاكنون شش مقاله نوشته شده كه چهار مورد آن ، نشر يافته و دو مقاله ديگر ، در دست نشر است. گزارش اين مقالات ، به ترتيب زمان نشر و نيز زمان دستيابى ، از اين قرار است :
يك . «روش فهم احاديث اعتقادى در آثار علّامه شعرانى» ، سعيد رحيميان ، كيهان انديشه ، شماره 46 ، 47 و 49 .
نويسنده در اين مقاله ، هفده اصل را در منظومه فكرى علّامه شعرانى ، جهت درك احاديث برشمرده و با ذكر نمونه ها به شرح آن پرداخته است :
ـ ديد عقلى نسبت به آيات و احاديث اصول دين ؛
ـ اعتقاد به باطن احاديث و محكم و متشابه آنها ؛
ـ تكيه بر حجّيت ظواهر ؛
ـ تفكيك اصطلاحات احاديث از اصطلاحات علوم ؛
ـ دقّت در وجه صدور روايت ؛
ـ عدم توجّه به سند در روايات اصول دين ؛
ـ دقّت در كيفيت جمع روايات ؛
ـ طرد روايات مخالف قرآن ؛

  • نام منبع :
    حديث پژوهي جلد سوم
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 268695
صفحه از 399
پرینت  ارسال به