131
در پرتوِ حديث

3 . ايجاز الغرائب و انجاز الرغائب.
ابوالفتوح عبدالرزاق بن على بيهقى .
نسخه خطى كتابخانه مرعشى : 128.22.3 ، اين كتاب فرهنگى است مختصر ، در باره لغات حديث . به ترتيب حروف اوّل كلمه ها در بيست و هشت كتاب و هر كتاب داراى چند باب. اين فرهنگ براساس ترتيب كتاب الغريبين نوشته هروى تنظيم شده و مؤلف مى گويد : به حد وسط ، خالى از ايجاز مخل و اطناب مملّ ، لغات را پرداختم. تاريخ استنساخ آن سال 806 ق است .
4 . ينابيع اللغة .
ابو جعفر احمد بن على بيهقى ، مشهور به جعفرك (م 445 ق).
نسخه خطى 8611.043.3؛ مؤلف پس از تأليف المحيط بلغات القرآن كتابى در لغت حديث پرداخت و چون مى خواست كتابش مورد توجه و استقبال قرار گيرد ، گفتار جوهرى در الصحاح را اصل قرار داد و تراكيب ابن فارس در معجم مقاييس اللغة را بر آن افزود و آن را به گونه اى تنظيم كرد ، كه طالبانْ سرگردان نباشند.


در پرتوِ حديث
130

9 . حسن بن عبداللّه الأصفهاني (لغدة) ۱ (327 يا 328ه )

پاسخ دهندگان به ابن قتيبة ۲

1 . محمّد بن نصر، أبوعبيد اللّه المروزي (294ه )
2 . يوسف بن عبداللّه القفصي التميمي (326ه )
3 . أبو بكر محمّد بن القاسم الأنباري (327 يا 328ه )
4 . ابن عبدون عبدالمجيد الفهري (527ه )

برخى نسخه هاى خطى كتب غريب الحديث

1 . مجمع بحار الأنوار فى غرائب التنزيل و لطائف الأخبار
جمال الدين محمّد طاهر صديقى فتنى (م 986 ق)
نسخه خطى : 3881.062.5 فرهنگ نامه اى مربوط به لغات قرآن و حديث و بر اساس ترتيب حروف اوّل كلمه ها است . مؤلف رمزهايى را براى كتاب هايى كه استفاده كرده ، قرار داده است. اين كتاب ، به شيخ على متقى هندى ، مؤلف كتاب بزرگ كنز العمال هديه شده و تأليف آن به تاريخ يازدهم رمضان 679 هجرى در كجرات هند ، به پايان رسيده است.
2 . مختصر مجمع البحرين
نسخه خطى: 615.121.2؛ مؤلف روش و ترتيب كتاب اصلى را حفظ كرده ، ولى بيشتر آيات و روايات و بعضى از خصوصيّات لغوى را حذف كرده است. نسخه تاريخ ندارد و مؤلف كتاب نامشخص است.

1. (قرن سوم ) ۱۰ . أبو بكر محمّد بن القاسم الأنباري . هر دو ، كتاب ابن قتيبة را نقد كرده اند .

2.گاه برخى مؤلفان به پاسخگويى نقدها پرداخته اند كه در اين ميان ، دفاع از ابو عبيد قاسم بن سلّام ، جايگاه ويژه اى دارد و همچنين چهار تن در مقابل نقد ابن قتيبه از او دفاع كرده اند .

  • نام منبع :
    در پرتوِ حديث
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 303324
صفحه از 410
پرینت  ارسال به