67
در پرتوِ حديث

فقال أبو عبد اللّه عليه السلام : نعم هو حقّ ، ثمّ قال: الرزق مع النساء و العيال؛ 1 اسحاق بن عمار مى گويد: به امام صادق عليه السلام عرض كردم: آيا حديثى كه مردم روايت مى كنند ، حقيقت دارد؟ اين كه مردى به خدمت پيامبر رسيد و از نيازمندى اش به ايشان شكايت برد ، و حضرت او را به ازدواج امر كرد. آن مرد ازدواج كرد ، ولى باز از نيازمندى اش شكايت كرد ، حضرت دوباره امر به ازدواج كرد و تا سه مرتبه تكرار شد.
حضرت صادق عليه السلام فرمود: آرى ، آن حقيقت دارد. سپس فرمود: روزى با زن و فرزند مى آيد.
3 . مسعدة بن صدقة: قيل لإبى عبد اللّه عليه السلام : إنّ الناس يروون أنّ عليّا عليه السلام قال على منبر الكوفة: أيّها الناس ، إنّكم ستُدعون إلى سبّى فسبّونى ، ثمّ تُدعون إلى البراءة منّى فلا تبرّؤوا منّى.
فقال: ما أكثر ما يكذب الناس على عليّ. ثمّ قال...؛ 2
مسعدة مى گويد: به امام صادق عليه السلام عرض شد: مردم چنين روايت مى كنند كه على عليه السلام بر منبر كوفه فرمود: مردم! به زودى به دشنام به من فرا خوانده مى شويد. پس دشنامم بگوييد. سپس به تبّرى جستن از من خوانده مى شويد ، ولى تبرّى نجوييد.
امام فرمود: مردم چه فراوان بر على عليه السلام دروغ مى بندند.

امام در ادامه ، متن درست روايت را مى فرمايد كه با نقل مشهور در نهج البلاغه منافات دارد ، گر چه با نقل كتاب غارات مشابه است 3 .
4 . عبد الأعلى مولى آل سام: قلت لأبى عبد اللّه : إنّا نروى عندنا عن رسول اللّه صلى الله عليه و آله أنّه قال: إنّ اللّه تبارك و تعالى يُبغض البيتَ اللّحِمَ ، فقال: كذبوا ، إنّما قال رسول اللّه : البيت الذى يغتابون فيه الناس و يأكلون اللحوم ، و قد كان أبى لَحِما ، و لقد مات يوم مات و فى كمّ اُمّ ولده ثلاثون درهماً لِلّحم؛ 4 عبدالأعلى مى گويد: به امام صادق عليه السلام عرض كردم: روايتى نزد ماست كه رسول اللّه

1.الكافى ، ج ۵ ، ص ۳۳۰ ، ح ۴ .

2.الكافى ، ج ۲ ، ص ۲۱۹ ، ح ۱۰ .

3.نهج البلاغه ، خطبه ۵۴ ؛ الغارات ، ج ۱ ، ص ۸۵ ؛ الارشاد ، ج ۱ ، ص ۳۲۲ .

4.الكافى ، ج ۶ ، ص ۳۰۸ ، ح ۵ .


در پرتوِ حديث
66

قال: تلك شاة لسودة بنت زمعة زوج النّبى صلى الله عليه و آله ، و كانت شاة مهزولة لا يُنتفع بلحمها ، فتركوها حتّى ماتت ، فقال رسول اللّه : ما كان على أهلها إذ لم ينتفعوا بلحمها أن ينتفعوا بإهابها أن تُذكّى 1 ؟؛ على بن مغيرة مى گويد: به امام صادق عليه السلام عرض كردم: فدايت گردم! چيزى از مرده قابل استفاده است؟ فرمود: نه. گفتم: چنين به ما رسيده است كه رسول اللّه به گوسفندى مرده گذشت و گفت: چه مى شد صاحبان اين گوسفند كه از گوشت آن سود نبردند ، حد اقل از پوستش بهره مى بردند؟
حضرت فرمود: آن گوسفند براى سوده ـ دختر زمعه و همسر حضرت رسول صلى الله عليه و آله ـ بود و بسيار لاغر ، به گونه اى كه گوشتى براى استفاده نداشت ، از اين رو ، رهايش كردند تا مرد. حضرت رسول صلى الله عليه و آله فرمود: حال كه نمى توانستند از گوشتش استفاده كنند ، حداقل او را ذبح مى كردند و از پوستش سود مى بردند.

عرضه احاديث غير فقهى

افزون بر احاديث فقهى ، احاديثى با مضمون هاى مختلف بر امام صادق عليه السلام عرضه شده است ، كه به بعضى در قسمت «ترغيب امامان به عرضه» 2 اشاره كرديم ، و برخى نيز در «انگيزه هاى عرضه» مى آيد. در اينجا نمونه هاى متفاوتى را ذكر مى كنيم.
1 . أحمد بن مبارك: قال رجل لأبى عبد اللّه عليه السلام : حديث يروى: أنّ رجلاً قال لأمير المؤمنين عليه السلام : إنّى اُحبّك ، فقال له: أعدّ للفقر جلباباً. فقال: ليس هكذا ، قال: إنّما قال له: أعددت للفقر جلبابا ، يعنى يوم القيامة؛ مردى به امام صادق عليه السلام عرض كرد: روايت مى شود كه فردى به اميرالمؤمنان گفت: من تو را دوست مى دارم. حضرت فرمود: پوششى در مقابل فقر آماده كن.
امام صادق فرمود: اين گونه نگفت ، بلكه اين گونه فرمود: پوششى براى فقر و نيازت آماده ساخته اى ، يعنى براى روز قيامت.
2 . إسحاق بن عمّار: قلت لأبى عبد اللّه عليه السلام : الحديث الّذى يرويه الناس حقّ ، أنّ رجلاً أتى النبى صلى الله عليه و آله فشكا إليه الحاجة ، فأمره بالتزويج ففعل ، ثمّ أتاه فشكا إليه الحاجة فأمره بالتزويج ، حتّى أمره ثلاث مرّات؟

1.الكافى ، ج ۳ ، ص ۳۹۸ ، ح ۶ .

2.در ذيل حديث «حدثوا عن بنى اسرائيل».

  • نام منبع :
    در پرتوِ حديث
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 318546
صفحه از 410
پرینت  ارسال به