۲۸۸۷.الإمامُ الحسينُ عليه السلام :الجِهادُ على أرْبَعَةِ أوْجُهٍ : فجِهادانِ فَرْضٌ ، و جِهادٌ سُنّةٌ لا يُقامُ إلاّ مَع فَرْضٍ ، و جِهادٌ سُنّةٌ ، فأمّا أحَدُ الفَرْضَينِ فجِهادُ الرّجُلِ نفْسَهُ ......... . ^۱

593

الحَثُّ عَلى جِهادِ النَّفسِ

۲۸۸۸.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :المُجاهِدُ مَن جَاهَدَ نَفْسَهُ في اللّهِ . ^۲

۲۸۸۹.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :جِهادُ النَّفْسِ مَهْرُ الجَنّةِ . ^۳

۲۸۹۰.عنه عليه السلام :جِهادُ الهوى ثَمَنُ الجَنّةِ . ^۴

۲۸۹۱.عنه عليه السلام :أوَّلُ ما تُنْكِرونَ مِن الجِهادِ جِهادُ أنفُسِكُم ، آخِرُ ما تَفْقِدونَ مُجاهَدَةُ أهْوائكُم و طاعَةُ اُولي الأمرِ مِنكُم . ^۵

۲۸۹۲.عنه عليه السلام :إنَّ المُجاهِدَ نَفسَهُ على طاعةِ اللّهِ و عَن مَعاصيهِ عندَ اللّهِ سبحانَهُ بمَنْزِلَةِ بَرٍّ شَهيدٍ . ^۶

۲۸۹۳.عنه عليه السلام :مُجاهَدةُ النَّفْسِ شِيمَةُ النُّبَلاءِ . ^۷

۲۸۸۷.امام حسين عليه السلام :جهاد بر چهار گونه است : دو جهادْ واجب است ، و [سوم] جهاد مستحبّى است كه بدان اقدام نشود مگر در كنار واجب، و [چهارم] جهاد مستحب [مطلق ]است. يكى از دو جهاد واجب، جهاد انسان با نفس خويش است ......... .

593

تشويق به جهاد با نفس

۲۸۸۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مجاهد كسى است كه به خاطر خدا با نفْس خود مبارزه كند.

۲۸۸۹.امام على عليه السلام :جهاد با نفس كابين بهشت است.

۲۸۹۰.امام على عليه السلام :مبارزه با هوس، بهاى بهشت است.

۲۸۹۱.امام على عليه السلام :نخستين جهادى كه آن را كنار مى نهيد، جهاد با نفْسهايتان است و آخرين چيزى كه از دست مى دهيد، مبارزه كردن با خواهشهايتان و اطاعت از فرمانروايانتان است.

۲۸۹۲.امام على عليه السلام :كسى كه در راه فرمانبرى از خدا، و دورى از نافرمانى او، با نفْس خويش مبارزه كند، نزد خداوند سبحان منزلت نيكو كارِ شهيد را دارد.

۲۸۹۳.امام على عليه السلام :مبارزه كردن با نفْس، خصلت بزرگ منشان است.

592

أنواعُ الجِهادِ

الكتاب:

يا أَيُّهَا النَّبِيُّ جَاهِدِ الْكُفّارَ وَ الْمُنافِقِينَ وَ اغْلُظْ عَلَيْهِمْ وَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصِيرُ» . ^۱

وَ مَنْ جَاهَدَ فَإِنَّما يُجَاهِدُ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللّهَ لَغَنِيٌّ عَنِ الْعالَمِينَ» . ^۲

وَ الَّذِينَ جَاهَدُوا فِينا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَ إِنَّ اللّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ» . ^۳

فَلا تُطِعِ الْكَافِرِينَ وَ جَاهِدْهُمْ بِهِ جِهَادا كَبِيرا ^۴ » . ^۵

الحديث:

۲۸۸۵.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :أفْضَلُ الجِهادِ مَن أصْبَحَ لا يَهُمُّ بظُلمِ أحَدٍ . ^۶

۲۸۸۶.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :جِهادُ المَرأةِ حُسْنُ التَّبَعُّلِ . ^۷

592

انواع جهاد

قرآن :

«اى پيامبر! با كافران و منافقان جهاد كن و بر آنها سخت بگير و جايگاهشان دوزخ است و بد سرانجامى است».

«هر كس جهاد كند جز اين نيست كه براى خود جهاد كرده است. به يقين خداوند از جهانيان ، بى نياز است».

«كسانى را كه در راه ما جهاد كنند به راههاى خويش هدايت مى كنيم و خدا با نيكوكاران است».

«از كافران اطاعت مكن و به حكم خدا با آنها جهاد كن، جهادى بزرگ». ^۸

حديث :

۲۸۸۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :برترين جهاد آن است كه انسان روز خود را آغاز كند در حالى كه در انديشه ستم كردن به احدى نباشد.

۲۸۸۶.امام على عليه السلام :جهاد زن اين است كه خوب شوهردارى كند.