۳۱۸۳.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :قالَ رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : ما آمَنَ بي مَن باتَ شَبْعانَ و جارُهُ جائعٌ . قالَ : و ما مِن أهلِ قريةٍ يَبِيتُ و فيهِم جائعٌ ، يَنظُرُ اللّهُ إليهِم يومَ القِيامَةِ . ^۱

۳۱۸۴.الإمامُ الصّادقُ عليه السلامـ عن آبائِهِ عليهم السلام ـ: عن أميرِ المؤمنينَ عليه السلام أنّهُ سَمِعَ النبيَ صلى الله عليه و آله يقولُ لأصحابِهِ يَوما : ما آمَن باللّهِ و اليَومِ الآخِرِ مَن باتَ شَبْعانَ و جارُهُ جائعٌ ، فقُلْنا: هَلَكْنا يا رسولَ اللّهِ ! فقالَ : مِن فَضْلِ طَعامِكُم و مِن فَضْلِ تَمْرِكُم و وَرِقِكُم و خَلَقِكُم و خِرَقِكُم ، تُطْفؤونَ بها غَضبَ الرَّبِّ . ^۲

(انظر) وسائل الشيعة : 8 / 490 باب 88 .

652

حَقُّ الجارِ

۳۱۸۵.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آلهـ في حُقوقِ الجارِ ـ: إنِ اسْتَغاثَكَ أغَثْتَهُ ، و إنِ اسْتَقْرَضَكَ أقْرَضْتَهُ ، و إنِ افْتَقَر عُدْتَ علَيهِ ، و إنْ أصابَتْهُ مُصيبَةٌ عَزَّيْتَهُ ، و إنْ أصابَهُ خَيرٌ هَنّأتَهُ ، و إنْ مَرِضَ عُدْتَهُ ، و إنْ ماتَ اتَّبَعتَ جَنازَتَهُ ، و لا تَسْتَطِلْ علَيهِ بالبِناءِ فتَحْجُبَ عَنهُ الرِّيحَ إلاّ بإذنِهِ ، و إذا اشْتَرَيتَ فاكِهَةً فأهْدِ لَهُ ، فإنْ لَم تَفْعلْ فأدْخِلْها سِرّا ، و لا تُخْرِجْ بها وُلْدَكَ تَغيظُ بها وُلْدَهُ ، و لا تُؤْذِهِ برِيحِ قِدْرِكَ إلاّ أنْ تَغرِفَ لَهُ مِنها . ^۳

۳۱۸۳.امام باقر عليه السلام :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: به من ايمان نياورده است آن كه شب را با شكم سير بخوابد و همسايه اش گرسنه باشد. فرمود: اهل هر آبادى كه شب را بگذرانند و در ميان ايشان گرسنه اى باشد ، روز قيامت خداوند به آنان نظر رحمت نمى افكند.

۳۱۸۴.امام صادق عليه السلامـ به نقل از پدرانش عليهم السلام ـفرمود : امام على عليه السلام از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله شنيد كه به اصحابش فرمود: به خدا و روز قيامت ايمان نياورده است كسى كه شب سير بخوابد و همسايه اش گرسنه باشد. عرض كرديم: اى رسول خدا! ما [كه با اين سخن] نابود شديم. پيامبر فرمود: شما با خوراك اضافى و با مازاد خرما و پولتان و لباسهاى كهنه و فرسوده تان، خشم خدا را فرو نشانيد.

652

حقّ همسايه

۳۱۸۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ درباره حقوق همسايه ـفرمود : [حقّ اوست كه] اگر از تو كمك خواست كمكش كنى، اگر از تو قرض خواست به او قرض دهى، اگر نيازمند شد نيازش را برطرف سازى، اگر مصيبتى ديد او را دلدارى دهى، اگر خير و خوبى به او رسيد به وى تبريك گويى، اگر بيمار شد به عيادتش روى، وقتى مُرد در تشييع جنازه اش شركت كنى، خانه ات را بلندتر از خانه او نسازى تا جلوى جريان هوا را بر او بگيرى مگر آن كه خودش اجازه دهد، هرگاه ميوه اى خريدى براى او تعارف بفرستى و اگر اين كار را نكردى مخفيانه ميوه را به خانه ات ببر، فرزندت را همراه ميوه بيرون مياور كه بچه او با ديدن ميوه در دست او ناراحت شود، با بوى و دود ديگت او را ناراحت نكن مگر آن كه مقدارى از غذاى آن را براى او بفرستى.

۳۱۷۹.الإمامُ الرِّضا عليه السلام :ليسَ مِنّا مَن لَمْ يأمن جارُهُ بَوائقَهُ . ^۱

(انظر) بحار الأنوار : 74 / 152 . وسائل الشيعة : 8 / 487 باب 86 .عنوان 9 «الإيذاء» .

651

تَفَقُّدُ الجارِ

۳۱۸۰.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :مَن منَعَ الماعُونَ جارَهُ مَنَعهُ اللّهُ خَيْرَهُ يَومَ القِيامَةِ ، و وَكَلَهُ إلى نَفْسِهِ ، و مَن وَكَلَهُ إلى نَفْسِهِ فما أسْوَأَ حالَهُ . ^۲

۳۱۸۱.عنه صلى الله عليه و آله :فمَا أقَرَّ بي مَن باتَ شَبْعانَ و جارُهُ المسلمُ جائعٌ . ^۳

۳۱۸۲.عنه صلى الله عليه و آله :ما آمَنَ بي مَن باتَ شَبْعانَ و جارُهُ طاوِيا ، ما آمَنَ بي مَن باتَ كاسِيا و جارُهُ عارِيا . ^۴

۳۱۷۹.امام رضا عليه السلام :از ما نيست كسى كه همسايه اش از شرّ او در امان نباشد.

651

جويا شدن از حال همسايه

۳۱۸۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس كالايى از همسايه خود دريغ دارد، خداوند، در روز رستاخيز، خير خود را از او دريغ دارد و او را به خودش وا گذارد و چه بد وضعى دارد كسى كه خداوند او را به حال خودش وا گذارد.

۳۱۸۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :به من ايمان نياورده است آن كه شب با شكم سير بخوابد و همسايه مسلمانش گرسنه باشد.

۳۱۸۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :به من ايمان نياورده است آن كه شب سير بخوابد و همسايه اش گرسنه باشد. به من ايمان نياورده است آن كه شب پوشيده بخوابد و همسايه اش برهنه باشد.