691

مَن يَجوزُ حَبسُهُ

۳۳۸۹.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :يَجِبُ على الإمامِ أنْ يَحْبِسَ الفُسّاقَ مِن العُلَماءِ ، و الجُهّالَ مِن الأطِبّاءِ ، و المَفالِيسَ مِن الأكْرِياءِ . ^۱

۳۳۹۰.عنه عليه السلام :إذا ارْتَدَّتِ المَرأةُ عنِ الإسلامِ لَم تُقْتَلْ ، و لكنْ تُحْبَسُ أبدا . ^۲

۳۳۹۱.الكافي :إنّ أميرَ المؤمنينَ عليه السلام كانَ لا يَرى الحَبْسَ إلاّ في ثلاثٍ : رجُلٌ أكلَ مالَ اليَتيمِ، أو غَصَبهُ ، أو رجُلٌ اؤتُمِنَ على أمانَةٍ فَذَهبَ بِها . ^۳

۳۳۹۲.دعائم الإسلام عَن عَليٍ عليه السلام أنّه اسْتَدرَكَ على ابنِ هَرْمَةَ خِيانَةً ـ و كانَ على سُوقِ الأهوازِ ـ فكَتبَ إلى رِفاعَةَ :إذا قَرَأتَ كِتابي فَنَحِّ ابنَ هَرْمَةَ عنِ السُّوقِ ، و أوْقِفْهُ للنّاسِ و اسْجُنْهُ و نادِ علَيهِ ، و اكتُبْ إلى أهلِ عَمَلِكَ تُعْلِمهُم رَأيي فيه ، و لا تَأخُذْكَ فيهِ غَفلَةٌ و لا تَفريطٌ فتَهْلِكَ عندَ اللّهِ و أعزِلَكَ أخْبَثَ عَزْلَةٍ ، و اُعيذُكَ باللّهِ مِن ذلكَ .
فإذا كانَ يَومُ الجُمُعةِ فأخْرِجْهُ مِن السِّجنِ و اضْرِبْهُ خَمسةً و ثلاثينَ سَوْطا ، و طُفْ بهِ في الأسْواقِ ، فمَنْ أتى علَيهِ بشاهِدٍ فحَلِّفْهُ مَع شاهِدِهِ ، و ادْفَعْ إلَيهِ مِن مَكْسَبِهِ ما شَهِدَ بهِ علَيهِ ، و مُرْ بهِ إلى السِّجنِ مُهانا مَقْبوحا مَنْبوحا ، و احزِمْ رِجلَيهِ بحِزامٍ و أخْرِجْهُ وَقتَ الصّلاةِ ، و لا تَحُلْ بَيْنَهُ و بينَ مَن يَأتيهِ بمَطْعَمٍ أو مَشْرَبٍ أو مَلْبَسٍ أو مَفْرَشٍ .
و لا تَدَعْ أحَدا يَدخُلُ إلَيهِ مِمّنْ يُلَقِّنُهُ اللَّدَدَ ، و يُرَجّيهِ الخُلوص، فإنْ صَحَّ عندكَ أنَّ أحَدا لَقّنَهُ ما يَضُرُّ بهِ مُسلما فاضْرِبْهُ بالدَّرّةِ فاحْبِسهُ حتّى يَتوبَ .
و مُرْ بإخْراجِ أهلِ السِّجن فِي اللَّيلِ إلى صَحْنِ السِّجْنِ لِيتَفرَّجوا غيرَ ابنِ هَرْمَةَ ، إلاّ أنْ تَخافَ مَوتَهُ فتُخرِجَهُ مَع أهلِ السِّجنِ إلى الصَّحْنِ .
فإن رأيتَ بهِ طاقةً أوِ اسْتِطاعَةً فاضْرِبْهُ بَعدَ ثلاثينَ يَوما خَمسَةً و ثَلاثينَ سَوْطا بَعد الخَمسةِ و الثَّلاثينَ الاُولى .
و اكتُبْ إليَّ بما فَعلْتَ في السُّوقِ و منِ اخْتَرْتَ بعد الخائنِ ، و اقْطَعْ عنِ الخائنِ رِزْقَهُ . ^۴

691

كسانى كه بازداشت آنها جايز است

۳۳۸۹.امام على عليه السلام :بر امام واجب است كه عالمان فاسق و پزشكان نادان و كرايه كنندگان بى چيز و ورشكسته را بازداشت كند.

۳۳۹۰.امام على عليه السلام :هرگاه زن از اسلام برگردد كشته نمى شود، بلكه به حبس ابد محكوم مى گردد.

۳۳۹۱.الكافى:امير المؤمنين عليه السلام جز سه كس را سزاوار بازداشت نمى دانست: مردى كه مال يتيم را خورده باشد، يا آن را غصب كرده باشد، يا كسى كه امانتى بدو سپرده شده و او آن را از بين برده باشد.

۳۳۹۲.دعائم الإسلام:امام على عليه السلام خبردار شد كه ابن هَرْمه ـ مسؤول بازار اهواز ـ خيانتى كرده است؛ پس به رِفاعه (فرماندار اهواز) نوشت: چون اين نامه مرا خواندى، ابن هرمه را از [مسؤوليت ]بازار كنار بگذار و او را بازداشت و زندانى كن و موضوع را به اطلاع مردم برسان. به همكاران خود نيز بنويس و نظر مرا به آگاهى آنها برسان. مبادا درباره او غفلت و كوتاهى كنى كه بدين سبب نزد خداوند عزّ و جلّ هلاك خواهى شد و من نيز تو را به بدترين وجه بر كنار خواهم كرد. از اين كار به خدا پناه بر!
روز جمعه كه شد، وى را از زندان بيرون آور و سى و پنج تازيانه به او بزن و در بازارها بچرخانش. اگر كسى عليه او گواهى آورد، در كنار گواهش او را نيز سوگند بده، و مقدارى را كه مدّعى است، از درآمد ابن هرمه به وى بپرداز و دستور بده تا او را خوار و دست بسته مجددا به زندان برند و پاهايش را با ريسمان ببند، ولى هنگام نماز آزادش گذار، چنانچه كسى براى او ظرف غذا يا آب يا لباس و يا فرشى آورد بگذار به او برساند و مانع مشو.
به كسانى كه ممكن است دشمنى و كينه توزى را به وى تلقين كنند و يا به نجات و خلاصى، اميدوارش سازند، اجازه ملاقات با او را نده. اگر بر تو ثابت شد كه كسى انديشه آسيب زدن به مسلمانى را در ذهن او افكنده است، آن كس را تازيانه بزن و زندانيش كن تا توبه كند.
دستور بده زندانيان را، بجز ابن هرمه، براى گردش به حياط زندان بياورند و اگر بيم آن داشتى كه ابن هرمه تلف شود او را نيز با ديگر زندانيان به حياط زندان بياور.
اگر ديدى تحمل يا توانايى دارد سى روز بعد نيز او را دوباره سى و پنج تازيانه بزن.
براى من بنويس كه با بازار چه كردى و به جاى اين خائن چه كسى را انتخاب نمودى. حقوق اين خيانتكار را نيز قطع كن.