(الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ) . ^۱

الحديث :

۳۵۵۵.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :ما مِن شيءٍ يُقَرِّبُكُـم مِـن الجنَّةِ و يُباعِدُكُم مِن النّارِ إلاّ و قَـد نَهَيْتُكُم عَنه و أمَرْتُكُم بهِ . ^۲

۳۵۵۶.بحار الأنوار عن أبي اُسامةَ :كنتُ عِندَ أبي عبدِ اللّهِ عليه السلام و عِندَهُ رجُلٌ من المُغيريَّةِ ، فسَألَهُ عَن شيءٍ مِن السُّنَنِ ، فقالَ : ما مِن شيءٍ يَحتاجُ إلَيهِ وُلدُ آدمَ إلاّ و قد خَرَجَتْ فيهِ السُّنَّةُ مِن اللّهِ و مِن رسولِهِ ، و لو لا ذلكَ ما احْتَجَّ علَينا بما احْتَجَّ ، فقالَ المُغِيريُّ : و بِما احْتَجَّ ؟ فقالَ أبو عبدِ اللّهِ عليه السلام : قولُهُ : «اليَومَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ و أتْمَمْتُ عَلَيكُمْ نِعْمَتِي» . ^۳

(انظر) بحار الأنوار : 2 / 168 باب 22 .
الحدود : باب 742 .

«امروز دين شما را كامل كردم» .

حديث :

۳۵۵۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هيچ چيزى نيست كه شما را به بهشت نزديك كند و از دوزخ دور سازد، مگر اين كه شما را به آن امر و نهى كرده ام .

۳۵۵۶.بحار الأنوارـ به نقل از ابو اُسامه ـ: در خدمت امام صادق عليه السلام بودم و مردى از مغيريه نيز حضور داشت. او درباره برخى سنتها از امام سؤال كرد. امام فرمود: هيچ چيزى نيست كه انسانها به آن نياز داشته باشند مگر آن كه از سوى خدا و پيامبرش درباره آن سنتى رسيده است. اگر چنين نبود با حجّت هايى كه آورده بر ما اقامه حجّت نمى كرد . مغيرى پرسيد: خداوند با چه چيز بر ما اقامه حجّت كرده است؟ امام صادق عليه السلام فرمود: اين سخن خدا كه مى فرمايد: «امروز دين شما را برايتان كامل كردم».

۳۵۵۳.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :أ تُحِبّونَ أنْ يُكذَّبَ اللّهُ و رسولُهُ ؟! حَدِّثوا النّاسَ بما يَعْرِفونَ ، و أمْسِكوا عَمّا يُنْكِرونَ . ^۱

(انظر) النبوّة العامّة : باب 3722 .

737

صُعوبَةُ تَحَمُّلِ بَعضِ الأحاديثِ

۳۵۵۴.معاني الأخبار عن شُعيبِ الحَدّادِ :سَمِعتُ الإمامَ الصّادقَ عليه السلام يَقولُ : إنَّ حَديثَنا صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ ، لا يَحْتَمِلُهُ إلاّ مَلَكٌ مُقَرَّبٌ ، أو نَبيٌّ مُرْسَلٌ ، أو عبدٌ امْتَحنَ اللّهُ قَلبَهُ للإيمانِ، أو مَدينَةٌ حَصينَةٌ .
قالَ عَمرو : فقلتُ لشُعيبٍ : يا أبا الحسنِ ، و أيُّ شيءٍ المَدينَةُ الحَصينَةُ ؟ قالَ : فقالَ : سألتُ أبا عبدِ اللّهِ عليه السلام عَنها ، فَقالَ لي : القَلبُ المُجْتَمِعُ. ^۲

(انظر) بحار الأنوار : 2 / 182 باب 26 .

738

شُمولِيَّةُ الكِتابِ وَ السُّنَّةِ

الكتاب :

(وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا طائِرٍ يَطِيرُ بِجَناحَيْهِ إِلاَّ أُمَمٌ أَمْثالُكُمْ ما فَرَّطْنا فِي الْكِتَابِ مِنْ شَيْءٍ ثُمَّ إِلَى رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ) . ^۳

۳۵۵۳.امام على عليه السلام :آيا دوست داريد خدا و پيامبرش دروغزن شمرده شوند؟! احاديثى را كه مردم مى فهمند برايشان بگوييد و از گفتن آنچه نمى توانند بفهمند و انكار مى كنند خوددارى ورزيد. [كه در غير اين صورت ، حديث را انكار مى كنند و انكار آن به منزله دروغگو شمردن خدا و پيامبر و امام است].

737

دشوارى فهم و تحمل برخى احاديث

۳۵۵۴.معانى الأخبار ـ به نقل از عمرو بن اليسع از شعيب حدّاد ـ :از امام صادق عليه السلام شنيدم كه مى فرمود: همانا حديث ما دشوار و بسيار سنگين است و آن را جز فرشته مقرّب ، يا پيامبر مرسل ، يا بنده اى كه خداوند دلش را با ايمان آزموده و يا شهرى نفوذ ناپذير بر نمى تابد .
عمرو مى گويد: به شعيب گفتم : اى ابا الحسن ! منظور از شهر نفوذ نا پذير چيست؟ گفت: من هم از امام صادق عليه السلام همين را پرسيدم، آن حضرت فرمود : [يعنى ]دلِ مُجتمَع . ^۴

738

جامعيت قرآن و سنّت

قرآن :

«هيچ جنبنده اى در روى زمين نيست و هيچ پرنده اى با بالهاى خود در هوا نمى پرد مگر آن كه امتهايى مانند شما هستند . ما در كتاب هيچ چيز را فروگذار نكرده ايم . و سپس همه نزد پروردگارشان گرد آورده مى شوند» .