۲۰۸۶.عنه عليه السلامـ و قد خَرجَ للاسْتِسْقاءِ ـ: إنّ اللّهَ يَبتَلي عِبادَهُ عندَ الأعمالِ السَّيِّئةِ بنَقْصِ الثَّمَراتِ و حَبْسِ البَرَكاتِ و إغْلاقِ خَزائنِ الخَيراتِ ، لِيَتوبَ تائبٌ و يُقْلِعَ مُقْلِعٌ و يَتَذكَّرَ مُتَذكِّرٌ و يَزْدَجرَ مُزْدَجِرٌ . ^۱

۲۰۸۷.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :المؤمنُ لا يَمْضي علَيهِ أربَعونَ لَيلةً إلاّ عَرَضَ لهُ أمرٌ يُحزِنُهُ يُذَكَّرُ بهِ . ^۲

۲۰۸۸.عنه عليه السلام :إذا أرادَ اللّهُ عزّ و جلّ بعبدٍ خيرا فأذْنبَ ذَنبا تَبِعَهُ بنِقمَةٍ و يُذكِّرُهُ الاسْتِغفارَ ، و إذا أرادَ اللّهُ عزّ و جلّ بعبدٍ شَرّا فأذْنبَ ذَنبا تَبِعَهُ بنِعمَةٍ لِيُنْسِيَهُ الاسْتِغفارَ و يَتَمادى بهِ ، و هُو قولُ اللّهِ عزّ و جلّ : «سنَسْتدرِجُهُم من حيثُ لا يعلمونَ»^۳ بالنِّعَمِ عند المَعاصي . ^۴

۲۰۸۹.عنه عليه السلام :ما منِ مؤمنٍ إلاّ و هُو يُذَكَّرُ في كُلِّ أربَعينَ يَوما ببلاءٍ ، إمّا في مالِهِ أو في ولدِهِ أو في نَفسِهِ فيؤجَرُ علَيهِ ، أو هَمٍّ لا يَدري مِن أينَ هُو . ^۵

۲۰۸۶.امام على عليه السلامـ هنگام بيرون رفتن براى طلب باران ـفرمود : هرگاه بندگان خدا گناه و بد كردارى كنند خداوند آنان را به كاهش محصولات و بازداشت بركات و بستن دَرِ گنجينه هاى خير مبتلا مى سازد تا توبه گر توبه كند و گنهكار دل از گناه بركند و پند گيرنده پند پذيرد و نهى شده [از گناه ]باز ايستد.

۲۰۸۷.امام صادق عليه السلام :مؤمن چهل شب بر او نمى گذرد جز آن كه پيشامدى برايش شود كه غمگينش سازد و بدان وسيله متنبّه گردد.

۲۰۸۸.امام صادق عليه السلام :هرگاه خداوند خير بنده اى را بخواهد و از او گناهى سر زند، در پى آن گناه به مصيبتى گرفتارش مى سازد تا او را به ياد استغفار كردن اندازد. و هرگاه خداوند بدى بنده اى را خواهد و از او گناهى سر زند، در پى آن بدو نعمتى مى بخشد تا آمرزش خواهى را از ياد ببرد و آن گناه را ادامه دهد. اين است فرموده خداوند عزّ و جلّ كه: «از جايى كه خود نمى دانند بتدريج آنان را فرو مى گيريم» يعنى با نعمت دادن به هنگام گناه.

۲۰۸۹.امام صادق عليه السلام :هيچ مؤمنى نيست مگر آن كه هر چهل روز يك بار ، به وسيله بلايى متنبّه مى شود. اين بلا يا به مال او مى رسد ، يا به فرزندش يا به خودش ؛ كه پاداش آن را مى بيند ، و يا اندوهى به او مى رسد كه نمى داند از كجاست.

۲۰۸۳.عنه عليه السلام :إنّ للّهِ عزّ و جلّ عِبادا في الأرضِ مِن خالِصِ عِبادِهِ ، ما يَنزِلُ منَ السّماءِ تُحْفَةٌ إلى الأرضِ إلاّ صَرَفَها عنهُم إلى غيرِهِم ، و لا بَلِيّةٌ إلاّ صَرَفَها إلَيهِم . ^۱

411

البَلاءُ وَ التَّذكيرُ

الكتاب:

وَ لَقَدْ أَخَذْنَا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِينَ وَ نَقْصٍ مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ» . ^۲

أَ وَ لا يَرَوْنَ أَنَّهُمْ يُفْتَنُونَ فِي كُلِّ عَامٍ مَرَّةً أَوْ مَرَّتَيْنِ ثُمَّ لا يَتُوبُونَ وَ لا هُمْ يَذَّكَّرُونَ» . ^۳

وَ لَنُذِيقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذَابِ الْأَدْنى دُونَ الْعَذابِ الْأَكْبَرِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ» . ^۴

الحديث:

۲۰۸۴.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :لَولا ثلاثةٌ في ابنِ آدمَ ما طَأْطَأ رأسَهُ شَيءٌ : المَرضُ ، و المَوتُ ، و الفَقرُ ، و كلُّهنَّ فيهِ ، و إنّه لَمَعهُنَّ لَوثّابٌ! ^۵

۲۰۸۵.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :إذا رَأيتَ اللّهَ سُبحانَهُ يُتابِعُ علَيكَ البلاءَ فقَد أيْقَظَكَ ، إذا رَأيتَ اللّهَ سُبحانَهُ يُتابِعُ علَيكَ النِّعَمَ مَعَ المَعاصي فَهُوَ اسْتِدراجٌ لكَ . ^۶

۲۰۸۳.امام صادق عليه السلام :خداوند عزّ و جلّ بر روى زمين بندگانى دارد ناب و خالص كه هيچ تحفه اى از آسمان به زمين نمى فرستد، مگر اين كه آن تحفه را نصيب ديگران و نه آنان مى كند و هيچ بلايى نمى فرستد، مگر اين كه آن را متوجّه ايشان مى گرداند.

411

بلا و تنبّه

قرآن :

«قوم فرعون را به قحط و نقصان محصول مبتلا كرده بوديم تا شايد متنبّه شوند».

«آيا نمى بينند كه در هر سال يك يا دوبار آزمايش مى شوند؟ ولى نه توبه مى كنند و نه متنبّه مى شوند».

«هر آينه عذاب كمتر [ در دنيا ] را پيش از آن عذاب بزرگتر، به ايشان بچشانيم، باشد كه بازگردند».

حديث :

۲۰۸۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اگر سه [نقطه ضعف] در آدمى نبود، چيزى سر او را فرود نمى آورد: بيمارى، مرگ و فقر. اين هر سه را دارد و با اين حال چموشى مى كند!

۲۰۸۵.امام على عليه السلام :هرگاه ديدى خداوند سبحان پياپى بر تو بلا نازل مى كند هر آينه تو را بيدار باش داده است. و چون ديدى خداوند سبحان، با وجود آن كه گناه مى كنى، پياپى به تو نعمت مى دهد، اين، براى غافلگير كردن [و به دام انداختن ]توست.