۲۱۵۳.صحيح مسلم عن جابر:كُنّا يومَ الحُدَيبِيَةِ ألْفا وأربَعَ مائةٍ ، فَبايَعْناهُ [ صلى الله عليه و آله ]و عُمَرُ آخِذٌ بِيَدِهِ تَحتَ الشَّجرةِ و هِي سَمُرةٌ . بايَعْناهُ على أنْ لا نَفِرَّ ، و لَم نُبايِعْهُ على المَوتِ . ^۱

۲۱۵۴.صحيح مسلم عن سَلَمةَ بنِ الأكْوَعِـ و قَد سُئل: على أيِّ شَيءٍ بايَعْتُم رسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله يومَ الحُدَيبِيَةِ ؟ ـ: على المَوتِ . ^۲

۲۱۵۵.كنز العمّال عن سهلَ بنِ سعدٍ:بايَعْتُ النَّبيَّ صلى الله عليه و آله أنا و أبو ذَرٍّ و عُبادَةُ بنُ الصّامتِ و أبو سعيدٍ الخُدريُّ و محمّدُ بنُ مَسلمةَ و سادِسٌ على أنْ لا تَأخُذَنا في اللّهِ لَوْمَةُ لائمٍ ، و أمّا السّادِسُ فاسْتَقالَهُ فأقالَهُ . ^۳

(انظر) صحيح مسلم : 2 / 1483 باب 18.

۲۱۵۳.صحيح مسلمـ به نقل از جابر ـ: در روز حديبيّه ، ما هزار و چهارصد نفر بوديم و با پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ، در حالى كه عمر دست ايشان را گرفته بود، زير درخت سَمُره ^۴ بيعت كرديم. با پيامبر بر سر اين موضوع بيعت كرديم كه نگريزيم؛ با او بر سر مرگ بيعت نكرديم.

۲۱۵۴.صحيح مسلمـ به نقل از سلمة بن اكوع ، در پاسخ به اين پرسش كه در روز حديبيّه با پيامبر خدا صلى الله عليه و آله بر سر چه موضوعى بيعت كرديد؟ ـ: بر سر مرگ.

۲۱۵۵.كنز العمّالـ به نقل از سهل بن سعد ـ: من و ابوذر و عبادة بن صامت و ابو سعيد خدرى و محمّد بن مسلمه و نفر ششمى با پيامبر صلى الله عليه و آله بر سر اين موضوع بيعت كرديم كه در راه خدا از سرزنش هيچ سرزنشگرى نهراسيم. اما نفر ششم از پيامبر خواست او را از اين بيعت معاف دارد و پيامبر هم او را معاف داشت.

430

البَيعَةُ

الكتاب:

إِنَّ الَّذِينَ يُبايِعُونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ اللّهَ يَدُ اللّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ فَمَن نَكَثَ فَإِنَّمَا يَنْكُثُ عَلَى نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفَى بِما عاهَدَ عَلَيْهُ اللّهَ فَسَيُؤْتِيهِ أَجْرا عَظِيما» . ^۱

لَقَدْ رَضِيَ اللّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما في قُلُوبِهِمْ فَأَنْزَلَ السَّكِينَةَ عَلَيهِمْ وَ أَثابَهُمْ فَتْحا قَرِيبا» ^۲ .

وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللّهِ إِذَا عاهَدْتُمْ وَ لا تَنْقُضُوا الْأَيْمانَ بَعْدَ تَوْكِيدِها وَ قَدْ جَعَلْتُمُ اللَّهَ عَلَيْكُمْ كَفِيلاً إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا تَفْعَلُونَ» . ^۳

الحديث:

۲۱۵۲.تفسير القمّي:و نَزلَتْ في بَيعةِ الرِّضوانِ : «لقد رضِيَ اللّهُ عن الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما في قُلُوبِهِمْ فَأَنْزَلَ السَّكِينَةَ عَلَيهِمْ وَ أَثابَهُمْ فَتْحا قَرِيبا» و اشْتَرطَ علَيهِم أنْ لا يُنكِروا بعدَ ذلكَ على رسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله شيئا يَفعَلُهُ ، و لا يُخالِفوهُ في شيءٍ يأمُرُهُم بهِ ، فقالَ اللّهُ عزّ و جلّ بعدَ نُزولِ آيةِ الرِّضوانِ : «إنّ الّذينَ يُبايِعونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ اللّهَ» . ^۴

430

بيعت

قرآن :

«آنان كه با تو بيعت مى كنند جز اين نيست كه با خدا بيعت مى كنند. دست خدا بالاى دستهايشان است سپس هر كه بيعت را بشكند به زيان خود شكسته است. و هر كه بدان بيعت كه با خدا بسته است وفادار ماند بزودى او را پاداشى بزرگ دهد».

«هر آينه خدا از مؤمنان آن هنگام كه در زير درخت با تو بيعت كردند خشنود گشت و دانست كه در دلهايشان چه مى گذرد. پس آرامش بر آنان نازل كرد و به فتحى نزديك پاداششان داد».

«و چون با خدا پيمان بستيد بدان وفا كنيد و سوگندهاى خود را پس از بستن مشكنيد با اينكه خدا را بر خود ضامن قرار داده ايد ؛ زيرا خداوند آنچه را انجام مى دهيد ، مى داند».

حديث :

۲۱۵۲.تفسير القمّى :آيه «هر آينه خداوند از مؤمنان آن هنگام كه در زير درخت با تو بيعت كردند خشنود گشت و دانست كه در دلهايشان چه مى گذرد . پس آرامش بر آنان نازل كرد و به فتحى نزديك پاداششان داد» درباره بيعت رضوان (خشنودى) نازل گشت و با بيعت كنندگان شرط كرد كه زان پس از كارهاى پيامبر ايراد نگيرند و از فرمانهاى او سرپيچى نكنند. خداوند عزّ و جلّ پس از نزول آيه رضوان فرمود: «آنان كه با تو بيعت مى كنند جز اين نيست كه با خدا بيعت مى كنند».