۲۲۸۴.عنه عليه السلامـ أيضا ـ: و اجْعَلْنا مِن الّذينَ ......... قَطَعوا أسْتارَ نارِ الشَّهَواتِ بنَضْحِ ماءِ التَّوبَةِ ، و غَسَلوا أوْعِيَةَ الجَهلِ بِصَفْوِ ماءِ الحَياةِ . ^۱

462

حَثُّ الجَميعِ عَلَى التَّوبَةِ

الكتاب:

وَ تُوبُوا إِلَى اللّهِ جَمِيعا أيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ» . ^۲

الحديث:

۲۲۸۵.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :تُوبُوا إلى اللّهِ ، فإنّي أتُوبُ إلى اللّهِ في كُلِّ يومٍ مائةَ مَرّةٍ . ^۳

۲۲۸۶.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :التَّوبَةُ حَبْلُ اللّهِ و مَدَدُ عِنايَتِهِ ، و لا بُدَّ للعبدِ مِن مُداوَمةِ التّوبَةِ على كُلِّ حالٍ . و كلُّ فِرقَةٍ مِن العِبادِ لَهُم تَوبَةٌ، فتَوبَةُ الأنبياءِ مِنِ اضْطِرابِ السِّرِّ ، و تَوبَةُ الأصْفياءِ مِن التَّنفُّسِ، و تَوبَةُ الأولياءِ مِن تَلْوِينِ الخَطَراتِ ، و تَوبَةُ الخاصِّ مِن الاشْتِغالِ بِغَيرِ اللّهِ ، و تَوبَةُ العامِّ مِن الذُّنوبِ . ^۴

۲۲۸۴.امام زين العابدين عليه السلامـ در مناجات ـگفت : و ما را از آنان قرار ده كه ......... پرده هاى آتشِ خواهشهاى نفس را با ريختن آب توبه گسستند و ظرفهاى نادانى را با زلال آب زندگى شستند.

462

تشويق همگان به توبه

قرآن :

«اى مؤمنان! همگى به درگاه خدا توبه كنيد باشد كه رستگار شويد».

حديث :

۲۲۸۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :به درگاه خدا توبه بريد كه من روزى صد بار به درگاه او توبه مى كنم.

۲۲۸۶.امام صادق عليه السلام :توبه، ريسمان خدا و لشكر عنايت اوست. بنده بايد در هر حال بر توبه مداومت ورزد. هر گروهى از بندگان را توبه اى است: توبه انبيا از اضطراب درون و توبه اصفيا از نَفَس كشيدن [بدون ياد خدا ]و توبه اوليا از وارد شدن خطورات گوناگون به دل و توبه خاصّان از پرداختن به غير خدا و توبه عوام از گناهان است .

(انظر) المحبّة (حبّ اللّه ) : باب 668.

461

التّائِبونَ

الكتاب:

التَّائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ» . ^۱

الحديث:

۲۲۸۰.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :أمَّا عَلامةُ التّائبِ فأربَعةٌ : النَّصيحةُ للّهِ في عَمَلِهِ، و تَرْكُ الباطِلِ ، و لُزومُ الحَقِّ ، و الحِرْصُ على الخَيرِ . ^۲

۲۲۸۱.الإمامُ عليٌّ عليه السلامـ في وَصفِ التّائبينَ ـ: غَرَسُوا أشْجَارَ ذُنوبِهِم نُصْبَ عُيونِهِم و قُلوبِهِم و سَقَوها بمِياهِ النَّدَمِ، فأثْمَرَتْ لهُمُ السَّلامةَ ، و أعْقَبَتْهُمُ الرِّضا و الكَرامَةَ . ^۳

۲۲۸۲.عنه عليه السلام :التَنَزُّهُ عنِ المَعاصي عِبادَةُ التَّوّابينَ . ^۴

۲۲۸۳.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلامـ في مُناجاتِه ـ: و اجعَلْنا مِن الّذينَ غَرَسُوا أشْجَارَ الخَطايا نُصْبَ رَوامِقِ القلوبِ ، و سَقَوها مِن ماءِ التّوبَةِ ، حتّى أثْمَرَتْ لَهُم ثَمَرَ النَّدامَةِ ، فأطْلَعْتَهُم على سُتورِ خَفِيّاتِ العُلى ، و أرْوَيْتَهم (آمَنْتَهم) المَخاوِفَ و الأحْزانَ ......... فأبْصَروا جَسِيمَ الفِطْنَةِ ، و لَبِسُوا ثَوبَ الخِدْمَةِ . ^۵

461

توبه گران

قرآن :

«توبه كنندگانند، پرستندگانند، ستايندگانند، روزه دارانند، ركوع كنندگانند، سجده كنندگانند».

حديث :

۲۲۸۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :نشانه توبه گر چهار است: اخلاص عمل براى خدا، فرو گذاشتن باطل، پايبندى به حق و آزمندى به نيكى.

۲۲۸۱.امام على عليه السلامـ در توصيف توبه گران ـفرمود : درختهاى گناهان خود را در برابر ديدگان و دلهاى خويش نشانده اند و آنها را با آب پشيمانى آبيارى كرده اند. اين درختها براى آنان ميوه سلامت داده و خشنودى و كرامت در پى آورده است.

۲۲۸۲.امام على عليه السلام :دورى كردن از گناهان، عبادت توبه گران است.

۲۲۸۳.امام زين العابدين عليه السلامـ در مناجاتش ـگفت : بار خدايا ! بر محمّد و دودمانش درود فرست و ما را از كسانى قرار ده كه درختهاى گناهان را در برابر ديدگان دل خود نشاندند و با آب توبه آبيارى شان كردند، تا آن كه ميوه پشيمانى برايشان به بار آورْد. در نتيجه ، ايشان را از نهان هاى عالم بالا آگاه ساختى و از ترسها و اندوهها ايمنشان گردانيدى ......... پس، به هوشيارى بزرگى دست يافتند و جامه خدمت گزارى به تن كردند.