۳۴۳۲.الأمالي للصدوق عن الفضلِ بن يونس :أتى [ابنُ أبي العَوْجاءِ] الصّادقَ عليه السلام ، فجلَسَ إلَيهِ في جَماعةٍ من نُظَرائهِ ، ثُمَّ قالَ لَهُ: يا أبا عبدِ اللّهِ، إنَّ المَجالِسَ أماناتٌ ، و لا بدَّ لكلِّ مَن كانَ بهِ سُعالٌ أنْ يَسْعُلَ ، فتَأذَنُ لي في الكلامِ ؟ فقالَ الصّادقُ عليه السلام : تَكلَّمْ بما شِئتَ .
فقال ابنُ أبي العَوجاءِ : إلى كَمْ تَدوسونَ هذا البَيْدَرَ ، و تَلوذونَ بهذا الحَجَر ، و تَعبُدونَ هذا البَيتَ المَرفوعَ بالطُّوبِ و المَدَرِ ، و تُهَرْوِلونَ حَولَهُ هَرْوَلةَ البَعيرِ إذا نَفَرَ ؟! مَن فَكّرَ في هذا أو قَدّرَ عَلِمَ أنَّ هذا فِعلٌ أسّسَهُ غَيرُ حَكيمٍ و لا ذي نَظَرٍ ، فقُلْ فإنَّكَ رأسُ هذا الأمرِ و سَنامُهُ و أبوكَ اُسُّهُ و نِظامُهُ .
فقال الصّادقُ عليه السلام : إنّ مَن أضَلَّهُ اللّهُ و أعْمى قَلبَهُ اسْتَوْخَمَ الحَقَّ فلَم يَسْتَعذِبْهُ ، و صارَ الشّيطانُ وَليَّهُ يُورِدُهُ مَناهِلَ الهَلَكَةِ ثُمَّ لا يُصْدِرُهُ.
و هذا بَيتٌ اسْتَعبَدَ اللّهُ بهِ خَلقَهُ ليَخْتَبِرَ طاعَتَهُم في إتْيانِهِ ، فحَثَّهُـم على تَعْظيمِـهِ و زيارَتـهِ ، و قـد جَعلَهُ مَحـلَّ الأنبياءِ و قِبْلَةً للمُصَلّينَ لَهُ ، و هُـو شُعْبَـةٌ مِن رِضْوانِـهِ ، و طريـقٌ يـؤَدّي إلى غُفْـرانِهِ ، مَنْصوبٌ على اسْتِـواءِ الكَمـالِ ، و مُجْتَمَعِ العَظَمَةِ . ^۱

۳۴۳۲.الأمالى للصدوقـ به نقل از فضل بن يونس ـ: ابن ابى العوجاء خدمت امام صادق عليه السلام آمد و با جمعى از هم مسلكانش نزد آن حضرت نشست و آن گاه گفت: اى ابا عبد اللّه ! مجلسها در حكم امانتند، و هر كه سرفه اى دارد بايد سرفه كند. آيا اجازه مى دهى سخن بگويم؟ امام صادق عليه السلام فرمود: هر چه مى خواهى بگو.
ابن ابى العوجاء گفت: تا كى اين خرمن را مى كوبيد و به اين سنگ پناه مى بريد و اين خانه برافراشته با خشت و كلوخ را مى پرستيد و چون شتر رميده بر گرد آن مى دويد و هروله مى كنيد؟ هر كه در اين كار بينديشد و ارزيابى كند، پى مى برد كه اين كار را يك آدم غير حكيم و خام انديش پايه گذارى كرده است . تو كه سردمدار و قله نشين اين امرى و پدرت بنياد و نظام آن بوده جوابم را بده.
امام صادق عليه السلام فرمود : هر كه خدا گمراهش كند و ديده دلش را كور سازد، حقّ را ناگوار يابد و طعم شيرين آن را نچشد و شيطان دوستش گردد و او را به آبشخورهاى هلاكت برد و ديگر بازش نگرداند.
اين خانه اى است كه خداوند خلق خود را به وسيله آن به پرستش وا داشته، تا با حضور در آن، فرمانبرى آنان را بيازمايد. از اين رو آنها را به بزرگداشت و زيارت آن تشويق فرموده و آن را جايگاه پيامبران و قبله نماز گزارانش كرده است. اين خانه، شاخه اى از رضوان و خشنودى خداست و راهى است كه به آمرزش او مى انجامد و بر بنياد كمال ، استوار ، و مركز عظمت است.

۳۴۲۷.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام :حِجّوا و اعْتَمِروا ، تَصِحَّ أجْسامُكُم ، و تَتّسِعْ أرْزاقُكُم ، و يَصْلُحْ إيمانُكُم، و تُكْفَوا مؤونَةَ النّاسِ و مؤونَةَ عِيالاتِكُم . ^۱

۳۴۲۸.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :الحَجُّ تَسْكينُ القُلوبِ . ^۲

۳۴۲۹.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :ما مِن بُقْعَةٍ أحَبَّ إلى اللّهِ تعالى مِن المَسْعى ؛ لأنّه يَذِلُّ فيهِ كُلُّ جَبّارٍ . ^۳

۳۴۳۰.عنه عليه السلام :علَيكمُ بحَجِّ هذا البَيتِ فأدْمِنوهُ ، فإنَّ في إدْمانِكُمُ الحَجَّ دَفْعَ مَكارِهِ الدُّنيا عَنكُم ، و أهْوالِ يَومِ القِيامَةِ . ^۴

۳۴۳۱.عنه عليه السلامـ و قد سألَهُ هِشامُ بنُ الحَكَمِ عن علّةِ الحَجِّ و الطَّوافِ بالبيتِ ـ: إنَّ اللّهَ تعالى خَلقَ الخَلْقَ ......... و أمَرهُم وَ نَهاهُم ما يكونُ مِن أمرِ الطّاعَةِ في الدِّينِ ، و مَصْلَحتِهِم مِن أمرِ دُنياهُم ، فجَعلَ فيهِ الاجْتِماعَ مِن المَشرِقِ و المَغرِبِ لِيَتعارَفوا ، و لِيَتَربَّحَ كلُّ قَومٍ مِن التِّجاراتِ مِن بَلدٍ إلى بَلدٍ ، و لِيَنْتفِعَ بذلكَ المُكاري و الجَمّالُ ، و لتُعْرَفَ آثارُ رسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله أخْبارُهُ و يُذْكَرَ و لا يُنْسى .
و لَو كانَ كُلُّ قومٍ إنَّما يَتَّكِلونَ على بِلادِهِم و ما فيها هَلَكوا ، و خَرِبَتِ البِلادُ ، و سَقَط الجَلَبُ و الأرْباحُ ، و عُمِّيتِ الأخْبارُ ، و لَم يَقِفوا على ذلكَ ، فذلكَ عِلّةُ الحَجِّ . ^۵

۳۴۲۷.امام سجاد عليه السلام :حجّ و عمره به جاى آوريد تا بدنهايتان سالم بماند و روزيها (درآمدهايتان) زياد شود و ايمانتان استوار گردد و هزينه مردم و خانه خود را تأمين كنيد.

۳۴۲۸.امام باقر عليه السلام :حجّ، آرامش بخش دلهاست.

۳۴۲۹.امام صادق عليه السلام :هيچ جايى نزد خداوند متعال محبوبتر از مسعى ^۶ نيست؛ زيرا كه هر گردن كش و متكبّرى در آن جا خوار و ذليل شود.

۳۴۳۰.امام صادق عليه السلام :اين خانه را زيارت كنيد و مداومت ورزيد، كه حجّ رفتن پيوسته شما، نا خوشيهاى دنيا و سختيها و هراسهاى روز رستاخيز را از شما دور مى كند.

۳۴۳۱.امام صادق عليه السلامـ در پاسخ به سؤال هشام بن حَكَمْ از حكمت حجّ و طواف كعبه ـفرمود : خداوند متعال مردمان را بيافريد ......... و آنها را به پيروى از دين و آنچه مصلحت دنياشان در آن است، فرمان داد و نهى نمود، و حجّ را مايه فراهم آمدن مردم از شرق و غرب عالم و آشنا شدن آنها با هم (آگاه شدنشان از حال و روز يكديگر) قرار داد و تا بازرگانانى كه از شهرى به شهرى كالا مى برند، سود برند و كرايه دهندگان و شتر داران به فايده اى رسند و تا آثار پيامبر خدا صلى الله عليه و آله شناخته شود و خبرهاى آن حضرت نقل و بازگو شود و از يادها نرود.
اگر هر قومى و مردمى، فقط به شهر و سرزمين خود بسنده مى كردند، نابود مى شدند و شهرها ويران مى گشت و درآمدها و سودها كاهش مى يافت و خبرها پوشيده مى ماند و كسى از آنها آگاه نمى شد. اين است حكمت حجّ.