577
ميزان الحكمه ج 2

ميزان الحكمه ج 2
576

۳۶۹۵.تفسير العيّاشي عن أحمد بن الفضل الخاقاني :قُطِعَ الطَّريقُ بِجَلَوْلاءَ على السَّابِلَةِ مِن الحُجّاجِ و غَيرِهِم ، و أفْلَتَ القُطّاعُ ، فبَلغَ الخَبرُ المُعْتَصِمَ فكَتبَ إلى عاملٍ لَهُ كانَ بِها : تَأمَرُ الطَّريقَ بذلكَ فيُقْطَعُ على طَرَفِ اُذُنِ أميرِ المؤمنينَ ، ثُمَّ انْفَلتَ القُطّاعُ ؟! فإنْ أنتَ طَلَبتَ هؤلاءِ و ظَفِرتَ بِهم ، و إلاّ أمَرتُ بأنْ تُضْرَبَ ألفَ سَوطٍ ، ثمّ تُصْلَبَ بحَيثُ قُطِعَ الطَّريقُ .
قالَ : فطَلَبَهُمُ العامِلُ حتّى ظَفِرَ بهِم ، و اسْتَوْثَقَ مِنهُم ، ثُمَّ كَتبَ بذلكَ إلى المُعْتَصِمِ ، فجَمَعَ الفُقَهاءَ و ابنَ أبي داوودَ ثُمّ سألَ الآخَرينَ عنِ الحُكْمِ فيهِم ، و أبو جعفرٍ محمّدُ بنُ عليٍّ الرِّضا عليه السلام حاضِرٌ .
فقالوا : قد سَبقَ حُكمُ اللّهِ فيهِم في قولهِ : «إنَّما جَزاءُ الّذينَ يُحارِبونَ اللّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَسْعَوْنَ فِى الْأَرْضِ فَسَادًا أَن يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَ أَرْجُلُهُم مِنْ خِلافٍ أَوْ يُنفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ذَلِكَ لَهُمْ خِزْىٌ فِى الدُّنْيَا وَ لَهُمْ فِى الاْخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ » .........
قالَ : فالْتَفَتَ إلى أبي جعفرٍ عليه السلام فقالَ لَهُ : ما تَقولُ فيما أجابوا فيهِ؟ فقالَ : قَد تَكلَّمَ هؤلاءِ الفُقَهاءُ و القاضي بما سَمِعَ أميرُ المؤمنينَ. قالَ : و أخْبِرني بما عِندَكَ . قالَ : إنَّهُم قَد أضَلّوا فيما أفْتَوا بهِ ، و الّذي يَجِبُ في ذلكَ أنْ يَنْظُرَ أميرُ المؤمنينَ في هؤلاء الّذينَ قَطَعوا الطّريقَ ، فإنْ كانوا أخافوا السَّبيلَ فَقَطْ ، و لَم يَقْتُلوا أحَدا و لَم يأخُذوا مالاً ، أمَرَ بإيداعِهِمُ الحَبْسَ ، فإنَّ ذلكَ معنى نَفْيِهِم مِن الأرضِ بإخافَتِهِمُ السّبيلَ . و إنْ كانوا أخافوا السَّبيلَ و قَتَلوا النَّفْسَ أمَرَ بقَتْلِهِم ، و إنْ كانوا أخافوا السَّبيلَ و قَتَلوا النَّفْسَ و أخَذوا المالَ ، أمَرَ بقَطْعِ أيْديهِم و أرْجُلِهِم مِن خِلافٍ و صَلَبَهُم بعدَ ذلكَ . ۱

۳۶۹۵.تفسير العيّاشىـ به نقل از احمد بن فضل خاقانى ـ: در جاده جلولاء، عده اى راهزن به حاجيان و ديگر رهگذران حمله كردند و سپس گريختند. خبر به معتصم رسيد ، به كارگزار خود در جلولاء نوشت : اينچنين امنيت راهها را برقرار مى كنى ؟ كنار گوش امير المؤمنين راهزنى مى شود و راهزنان مى گريزند ؟! آنها را تعقيب و دستگير كن و گرنه دستور مى دهم هزار تازيانه به تو بزنند و سپس در همان جا كه راهزنى شده به دارت آويزند .
كارگزار در تعقيب راهزنان بر آمد و آنها را دستگير كرد و به بند كشيد . سپس موضوع را به اطلاع معتصم رساند. معتصم فقيهان و ابن ابى داوود را جمع كرده درباره حكم راهزنان از آنها پرسيد . امام جواد عليه السلام نيز حضور داشت . آنها در جواب معتصم گفتند : خداوند قبلاً درباره آنها حكم كرده است آن جا كه مى فرمايد : «همانا سزاى كسانى كه با خدا و پيامبر او مى جنگند و در زمين به فساد مى كوشند، جز اين نيست كه كشته شوند يا بر دار آويخته گردند يا دست و پايشان در خلاف جهت يكديگر بريده شود يا از آن سرزمين تبعيد گردند. اين، رسوايى آنان در دنياست و در آخرت عذابى بزرگ خواهند داشت» ......... .
معتصم رو به امام جواد عليه السلام كرد و پرسيد : درباره پاسخى كه اينها دادند چه مى گوييد؟ حضرت فرمود : امير المؤمنين شنيد كه اين فقيهان و قاضى چه گفتند . معتصم گفت : شما هم نظرتان را بگوييد . حضرت فرمود : اينها در فتوايى كه دادند بيراهه رفتند . امير المؤمنين بايد ببيند كه راهزنان مرتكب چه كارى شده اند . اگر فقط راه را نا امن كرده اند و كسى را نكشته و مالى را نبرده اند دستور دهد آنها را به زندان افكنند . اين است معناى تبعيد كردن آنان به علت ايجاد نا امنى در راه. و اگر جاده را نا امن كرده و كسى را نيز كشته اند دستور به قتل آنها بايد داد . و اگر در جاده نا امنى ايجاد كرده و كسى را كشته اند و مالى را برده اند بايد دستور داد دست ها و پاهايشان را يكى از چپ و يكى از راست ببرند و سپس به دارشان آويزند .

1.تفسير العيّاشي : ۱/۳۱۴/۹۱ .

  • نام منبع :
    ميزان الحكمه ج 2
    سایر پدیدآورندگان :
    شیخی، حمید رضا
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
تعداد بازدید : 18222
صفحه از 604
پرینت  ارسال به