۴۹۸.هركه نبخشيدن را نداند ، عطا كردن را هم نداند.

۴۹۹.نيك تر از نيكى نيكوكار است ، و زيباتر از زيبا گوينده آن است ، و برتر از دانش بر دوش كشنده آن ، و بدتر از شرارت كشاننده آن ، و ترسناك تر از ترس ترسان است.

۵۰۰.مبادا حسد ورزى كه در تو اثر مى نهد و در دشمنت نمى نهد.

۵۰۱.هر گاه در روزگارى عدالت بيش از ظلم باشد ، نارواست كه به كسى گمان بد برى تا آن گاه كه بدى اش معلوم گردد و هر گاه در روزگارى ظلم بيش از عدالت باشد ، كسى را ياراى آن نباشد كه به كسى گمان خوب ببرد تا آن گاه كه خوبى او آشكار شود.

۵۰۲.امام هادى عليه السلام در پاسخ سخنى با متوكل به او فرمود : صفا و صميميّت را از كسى كه با او كدورت دارى و خيرخواهى را از كسى كه به او بدگمان هستى مجوى كه دل غير تو براى تو ، مانند دل تو براى اوست.

۵۰۳.متوكلّ از امام هادى عليه السلام پرسيد : فرزندان پدرت در باره عبّاس (جدّ اعلاى خلفاى عباسى) چه مى گويند ؟ امام فرمود : آنچه در باره مردى گويند كه خدا اطاعت از او را بر مردم و اطاعت از عبّاس را بر او واجب كرد. ^۱

۵۰۴.با نعمت ها نيك همراهى كنيد و فزونى آنها را با سپاسگزارى بجوييد و بدانيد كه چون به نفس عطا شود ، بهترين روى آورنده و چون از آن خواسته شود ، بخيل ترين چيز است، پس آن را بر مركبى سوار كنيد كه چون سوارش شوند، كند و آهسته نگردد و چون پيش افتد ، كسى از آن سبقت نگيرد. هر كس به سوى بهشت پيشى جويد بدان رسد و هر كس از دوزخ بگريزد نجات يابد.

۴۹۸.مَن لَم يُحسِن أن يَمنَعَ ، لَم يُحسِن أن يُعطي. ^۱

۴۹۹.خَيرٌ مِنَ الخَيرِ فاعِلُهُ ، وأجمَلُ مِنَ الجَميلِ قائلُهُ ، وأرجَحُ مِنَ العِلمِ حامِلُهُ ، وشَرٌّ مِنَ الشَّرِّ جالِبُهُ ، وأهوَلُ مِنَ الهَولِ راكِبُهُ. ^۲

۵۰۰.إيّاكَ والحَسَدَ! فَإنَّهُ يَبينُ فيكَ ، ولا يَبينُ في عَدُوِّك. ^۳

۵۰۱.إذا كانَ زَمانٌ العَدلُ فيهِ أغلَبُ مِنَ الجَورِ ، فَحَرامٌ أن تَظُنَّ بِأَحَدٍ سوءاً حَتّى تَعلَمَ ذلِكَ مِنهُ ؛ وإذا كانَ زَمانٌ الجَورُ أغلَبُ فيهِ مِنَ العَدلِ ، فَلَيسَ لِأحَدٍ أن يَظُنَّ بِأحَدٍ خَيراً حَتّى يَبدُوَ ذلِكَ مِنهُ. ^۴

۵۰۲.وقالَ عليه السلام لِلمُتَوَكِّلِ في جَوابِ كلامٍ بينهما : لا تَطلُبِ الصَّفا مِمَّن كَدِرتَ عَلَيهِ ، وَلَا النُّصحَ مِمَّن صَرَفتَ سوءَ ظَنِّكَ إلَيهِ ؛ فَإِنَّما قَلبُ غَيرِكَ لَكَ كَقَلبِكَ لَهُ. ^۵

۵۰۳.وقالَ عليه السلام لمّا سألَهُ المُتَوَكِّلّ ، فَقالَ لَهُ : ما يقولُ بَنو أبيكَ في العبّاسِ؟ قالَ: ما يَقولونَ في رَجُلٍ فَرَضَ اللّهُ طاعَتَهُ على الخَلقِ، وفَرَضَ طاعةَ العَبّاسِ عَلَيهِ. ^۶

۵۰۴.القَوُا النِّعَمَ بِحُسنِ مُجاوَرَتِها ، والتَمِسوا الزِّيادةَ مِنها بِالشُّكرِ عَلَيها ، واعلَموا أنَّ النَّفسَ أقبلُ شَيءٍ لِما أُعطِيَت ، وأمنَعُ شَيءٍ لِما سُئلَت؛ فاحمِلوها على مَطِيَّةٍ لا تُبطئُ إذا رُكِبَت ، ولا تُسبَقُ إذا تَقَدَّمَت ، أدرَكَ مَن سَبَقَ إلَى الجَنَّةِ ، ونَجا مَن هَرَبَ إلى النارِ. ^۷