115
پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)

4. نخستين رويارويى و بيم دادن خويشان‌

زمانى كه خبر اسلام در تمام نقاط جزيرة العرب انتشار يافت و ايمان‌آورندگان از جهت روحى، شايستگى رويارويى را پيدا كردند، بايد تبليغ رسالت به مرحله اعلان عمومى انتقال مى‌يافت. ازاين‌رو، در جامعه‌اى كه آداب و رسوم قبيله‌اى بر آن حاكم بود، نخستين گام پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم بيم‌دادن نزديكان خويش محسوب مى‌شد و اين كار قبل از بيم‌دادن ساير مردم، سزاوارتر به نظر مى‌رسيد و فرمان الهى با

وَ أَنْذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ؛ ۱ نزديكانت را بيم ده.

نازل شده بود و از همين‌جا رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم با فراخواندن نزديكان خود رسالت الهى و هدف و آينده آن را برايشان تشريح كرد. در برخى افرادى كه در آن جمع حضور داشتند اميد به خير و صلاح و ايمان وجود داشت و اگر ابو لهب به‌پا خاست و آشكارا به مخالفت و دشمنى پرداخت، ابو طالب عليه السّلام نيز اظهار نمود پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم را يارى و از رسالت او حمايت خواهد كرد.

روايت شده به دنبال نزول آيه شريف «إنذار»، رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم به على عليه السّلام دستور تدارك ميهمانى داد. سپس خاندان خويش را كه تعداد مردانشان به چهل تن مى‌رسيد، به ميهمانى دعوت كرد. همين‌كه رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم آماده سخن‌گفتن شد، عمويش عبد العزّى- معروف به ابو لهب- سخن او را قطع كرد و در مورد ادامه تبليغ، هشدار داد و مانع عملى‌شدن هدف پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم در

1.( ۱). شعراء/ ۲۱۴.


پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)
114

اين قضيه از پيشگويى‌ها و پندارهاى ديرينه و كهنه فراتر نمى‌رود، به همين دليل بر مبارزه خود جهت براندازى رسالت در كانون نخستين‌اش، پافشارى چندانى نداشتند.

رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم در اين مدت كوتاه توانست از كسانى كه به رسالت وى ايمان آورده بودند، عناصرى فعّال تربيت كند كه ارزش‌هاى رسالت را با خود برگيرند و به مردم برسانند. و بيش از همه به اسلام علاقه‌مند بوده و به ايمان خويش اطمينان و يقين داشته باشند و از شرك و خصلت‌هاى انحرافى پدرانشان بيزار باشند، آمادگى آن‌ها را به پايه‌اى افزايش داد تا بتوانند پى‌آمدهاى علنى نمودن رسالت را تحمل نمايند.

در اين برهه- نقل شده است كه- هرگاه وقت نماز فرامى‌رسيد، پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم و يارانش جهت برگزارى نماز در درّه‌ها پراكنده مى‌شدند و به تنهايى يا دو نفره نماز را برپا مى‌داشتند. روزى دو تن از مسلمانان در محلى مشغول برگزارى نماز بودند كه دو مشرك نابكار از راه رسيدند و آن‌ها را به خاطر كارى كه انجام مى‌دادند، به فحش و ناسزا گرفتند و پس از زدوخوردى كه ميان آنان رخ داد آن‌جا را ترك كردند.۱

به نظر مى‌رسد اين‌گونه برخوردها با مشركان مكرر اتفاق افتاده است.۲

به‌همين‌دليل پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم خانه‌اى برگزيد كه در آن مخفيانه خدا را پرستش كند و دور از چشم قريش، ارتباط مردمى او منظم باشد و در چنين وضعيتى خانه أرقم بن أبى أرقم بهترين پناهگاه مسلمانان به‌شمار مى‌آمد.۳

1.( ۱). انساب الأشراف ۱/ ۱۱۷؛ سيره حلبى ۱/ ۴۵۶.

2.( ۲). سيره نبوى ۱/ ۲۶۳ و ۲۸۲.

3.( ۳). سيره حلبى ۱/ ۲۸۳؛ اسد الغابه ۴/ ۴۴.

  • نام منبع :
    پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    مجمع جهانی اهل البیت (ع)
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1427 ه ق
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 19756
صفحه از 346
پرینت  ارسال به