149
پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)

شكايت بردند و از او اجازه خروج از مكّه را خواستند. رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم براى صدور فرمان هجرت چند روز از آنان مهلت خواست و سپس فرمود:

به من خبر داده شد كه سرزمين هجرت شما مدينه است، اكنون كسانى كه قصد هجرت دارند مى‌توانند به آن ديار مهاجرت نمايند.۱

در روايت ديگرى آمده است:

خداوند سرزمينى برايتان مقرر ساخته كه در آن از آسايش و امنيت برخوردار بوده و از وجود برادرانى كه در كنار آنان زندگى كنيد، بهره‌مند باشيد.۲

برخى از مسلمانان، هجرت خود را نهانى به مدينه آغاز كردند تا نگرانى و انديشه پليد قريش را برنينگيزند. رفته‌رفته كوچه‌ها و خيابان‌ها و خانه‌ها و محل تجمع مردم مكّه با عدم حضور ياران رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم خلوت‌تر مى‌شد و خود حضرت براى آغاز هجرت منتظر وحى الهى و در انديشه هجرت مسلمانان بود كه در كمال سلامت و دقت انجام پذيرد. قريش با پى‌بردن به نقشه و هدف رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم تلاش كرد تا از خروج مسلمانان از مكّه جلوگيرى به عمل آورده و مسلمانان را تحت پيگرد قرار دهد و با شيوه‌هاى فريبكارانه و آزار و شكنجه، آنان را به مكّه بازگرداند. دشمن پافشارى داشت كه همواره امنيّت و آرامش در مكّه حاكم باشد و همين قضيه سبب شد كه به جهت بيم از وقوع جنگ بين خود و مهاجران، از فرجام كشتار آنان، به هراس افتد، ازاين‌رو، به شكنجه و زندانى كردن مسلمانان اكتفا نمود.

آرى، قريشيان براى خروج رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم به سمت مدينه، حساب زيادى بازكرده بودند، زيرا به‌خوبى مى‌دانستند كه مسلمانان در آن سامان‌

1.( ۱). طبقات كبرى ۱/ ۲۲۶.

2.( ۲). مناقب ۱/ ۱۸۲؛ سيره نبوى ۱/ ۴۶۸.


پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)
148

سپس فرمود: «دوازده نماينده از ميان خود برگزينيد تا به امور مربوط به مردم رسيدگى كنند» آنان نيز 9 تن از خزرج و سه تن از أوس، انتخاب كردند، حضرت به آنان فرمود:

شما همان‌گونه كه حواريون در قبال عيسى بن مريم مسئوليت قوم خود را برعهده داشتند نسبت به امور مربوط به قوم خود مسئول هستيد و من نيز در برابر قوم خود مسئولم.۱

رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم با رهنمودهاى حكيمانه و به كارگيرى كليه امكانات و با دورانديشى و آگاهى سياسى فوق العاده، رسالت خويش را به پيش برد و در همه اين موارد، از حمايت وحى الهى نيز برخوردار بود. اكنون بايد كسانى كه با آن حضرت بيعت كرده بودند بى‌آن‌كه با مشركين درگير شوند به ديار خود باز مى‌گشتند، زيرا خداوند اجازه جنگ به آن‌ها نداده بود.

قريش از گردهمايى اهل مدينه با پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم، احساس خطر نمود از اين رو به‌سرعت به‌خود آمد تا از تماس آن‌ها با پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم جلوگيرى كند، ولى هنگام ورود، با حضرت حمزه و على عليه السّلام، كه نگهبانى و حراست اجتماع عقبه را برعهده داشتند، روبرو شده و با شكست و ناكامى بازگشتند.۲

آمادگى هجرت به مدينه‌

قريش با آگاهى از ماجرا از خواب غفلت بيدار شد، و با به كارگيرى خشونت و آزار و شكنجه و ستم و بيداد، سعى كرد قبل از قدرت‌گرفتن اسلام، مسلمانان را به نابودى بكشاند. مردم از اين اوضاع نزد پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم‌

1.( ۱). تاريخ طبرى ۲/ ۴۴۲؛ سيره نبوى ۱/ ۴۴۳؛ مناقب ۱/ ۱۸۲.

2.( ۲). تفسير قمى ۱/ ۲۷۲.

  • نام منبع :
    پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    مجمع جهانی اهل البیت (ع)
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1427 ه ق
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 19533
صفحه از 346
پرینت  ارسال به