151
پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)

وَ إِذْ يَمْكُرُ بِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِيُثْبِتُوكَ أَوْ يَقْتُلُوكَ أَوْ يُخْرِجُوكَ وَ يَمْكُرُونَ وَ يَمْكُرُ اللَّهُ وَ اللَّهُ خَيْرُ الْماكِرِينَ؛۱

هنگامى كه كافران نقشه مى‌كشيدند تو را به زندان بيفكنند يا به قتل برسانند و يا از مكّه خارج سازند، آن‌ها چاره مى‌انديشيدند و خداوند نيز تدبير مى‌كرد و خدا بهترين چاره‌جويان است.

با اين‌كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم يقين كامل داشت امدادهاى غيبى او را تأييد و گام‌هايش را استوار مى‌گرداند، در حركت خويش شتابزده عمل نكرد و بى انديشه قدمى برنداشت، بلكه با دورانديشى و تدبير و كاملا پنهانى به اداره امور پرداخت.

پيمان برادرى پيش از هجرت‌

رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم براى نقطه آغازين حركت به سوى تأسيس جامعه اسلامى يكپارچه، ميان مهاجران پيمان برادرى بست تا بسان يك پيكر، در جهت مصلحت اسلام و اعتلاى كلمه حق با يكديگر همكارى داشته باشند، زيرا مسلمانان با مشكلات و دشوارى‌هاى فراوانى روبرو مى‌شدند كه پشت سر نهادن چنين دشوارى‌هايى بستگى به بالاترين مراتب همكارى و كمك يكديگر داشت.

پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم براى برداشتن نخستين گام در مسير هجرت مبارك خود، ميان مهاجران براساس پيوند ايمانى و الهى مبتنى بر حق و همدردى، پيمان برادرى ايجاد كرد؛ پيمانى كه به دور از هرگونه تمايلات نفسانى در روابط

1.( ۱). مناقب ۱/ ۱۸۲- ۱۸۳؛ انفال ۳.


پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)
150

قدرت بزرگى را تشكيل مى‌دهند و پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم، كه به استقامت و پايدارى و دورانديشى و تدبير و قدرت و شجاعت معروف است، اگر در چنين موقعيتى به آن‌ها بپيوندد، بلا و مصيبت بزرگى بر مشركان به‌طور عموم و بر قريش به ويژه وارد خواهد شد.

سران قريش براى يافتن راه چاره‌اى براى مقابله با خطرى كه آن‌ها را احاطه كرده بود، به سرعت در دار الندوه گردهمايى تشكيل دادند و در آن‌جا آراء گوناگونى ردوبدل شد. از جمله راه‌حل‌هاى پيشنهادى اين بود كه پيامبر را با غل و زنجير به زندان افكنند يا او را به صحرا و بيابانى دور از مكّه تبعيد كنند. ولى نظريه‌اى كه پيشنهاد كشتن پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم و تقسيم مسئوليّت خون وى را بين قبايل- جهت ناتوان ساختن بنى هاشم از خون‌خواهى آن حضرت- مطرح كرد با موافقت و پذيرش همه آنان روبرو شد۱؛ زيرا مى‌پنداشتند با كشتن رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم، رسالت اسلامى را در خاستگاه آن نابود خواهند ساخت.

پروردگار دستور حركت و هجرت به مدينه را به رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم داد.

رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم با اشتياق غيرقابل بيانى در انتظار چنين فرمانى به سر مى‌برد تا قدم به سرزمينى بنهد كه بتواند در آن، دولتى براساس تقوا و تعاليم الهى ايجاد نمايد و جامعه شايسته انسانى تشكيل دهد.

پس از آن‌كه مشركان نقشه خود را طراحى كردند، امين وحى «جبرئيل» بر رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم نازل شد و وى را از توطئه‌هايى كه مشركان بر ضد او چيده بودند، آگاه ساخت و اين آيه را برايش تلاوت كرد:

1.( ۱). سيره نبوى ۱/ ۴۸۰؛ طبقات كبرى ۱/ ۲۲۷؛ تفسير عياشى ۲/ ۵۴.

  • نام منبع :
    پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    مجمع جهانی اهل البیت (ع)
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1427 ه ق
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 19459
صفحه از 346
پرینت  ارسال به