3. تربيت افراد، به عنوان مرحله‌اى از مراحل ايجاد دولت و ساختار ادارى آن.
4. ايجاد احساس قدرت در ميان مسلمانان جهت دفاع از خود طبق موازين اسلام، به دور از تعصّبات قبيله‌اى و نژادى.
4. پيمان‌نامه مدينه
رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم براى اين‌كه مسلمانان را از حالت نزاع و كشمكش و مقاومت، به مرحله سازندگى و اجراى آيين اسلام سوق دهد، ناگزير بود فضايى از امنيّت و آرامش- هرچند نسبى- فراهم آورد، چراكه وجود نزاع و درگيرى ميان انبوه مردم، انتشار رسالت الهى را به تأخير مى‌انداخت.
نيروهاى رقيب مسلمانان در مدينه، حضورى جدى داشتند و يهوديان با قدرت اقتصادى و كينه‌توزى سياسى معروف، افزون بر امكانات و جمعيت قابل توجه خود، نيروى بزرگى را تشكيل مى‌دادند و مشركان نيز، قدرت ديگرى به‌شمار مى‌آمدند. هرچند با آمدن پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم و حضور مهاجران، نقش آنان كمرنگ شده بود، ولى به‌طور كامل از بين نرفته بود. ازاين‌رو، پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم با چهره‌اى گشاده و برخوردى مناسب با آنان روبه‌رو گرديد. با اين همه رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم بايد حضور منافقان را نيز تحت كنترل مى‌داشت.
قريش و ديگر قبايل مشرك خارج از مدينه، براى نظام اسلامى نوپا، تهديدى جدّى به‌شمار مى‌آمدند و رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم بايد براى رويارويى و دفع خطر آنان خود را آماده مى‌كرد.
اين‌جا بود كه عظمت رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم و توان سياسى‌اش در رفتار با قدرت‌هاى متعدد جلوه‌گر شد و نسبت به ديگران از خود حسن نيّت خالصانه
