195
پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)

در اين غزوه رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم با مسلمانان نماز خوف به‌جا آورد، زيرا نمى‌توانستند لحظه‌اى از دشمن غفلت ورزند و مسلمانان بدون درگيرى، به مدينه بازگشتند و اين غزوه، «ذات الرقاع» ناميده شد.

وعده‌گاه در بدر

مسلمانان روزهاى دشوار را به‌سرعت پشت‌سر نهادند و بر مهارت و تجربه جنگى خود افزودند و احكام دين بر آن‌ها نازل گشت و ارتباطاتشان سازمان يافت و امور زندگى آنان در تمام زمينه‌ها سروسامان گرفت و ايمان در دلشان محكم و استوار گرديد و نمونه‌هاى برجسته‌اى از پايدارى و جان‌فشانى و ازخودگذشتگى و اخلاص در راه اسلام و امت اسلامى به ظهور رسيد؛ چيزى نمانده بود كه آثار شكست احد از بين برود و محو شود. زمان تهديدى كه ابو سفيان، سركرده كفر آن را در احد بر زبان آورده بود، فرارسيد. او در آن روز گفته بود: وعده ما و شما در بدر، منظور وى از اين سخن اين بود كه انتقام كشته‌هاى روز بدر را بازستاند. رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم به اتفاق 1500 تن از ياران رزمنده خود رهسپار آن منطقه گرديد و مدت هشت روز در آن‌جا اردو زد. نه تنها تلاش‌هاى مشركان در راستاى تهديد مسلمانان و انصراف آن‌ها از حضور در كارزار، موفقيّت‌آميز نبود، بلكه وقتى از تصميم پيامبر و مسلمانان آگاه شدند؛ ابو سفيان مجبور شد در موعد معيّن، خود را به آن منطقه برساند ولى به بهانه قحطى و خشكسالى و تأثير آن در آمادگى نظامى، عقب نشست و بازگشت و بدين‌ترتيب، لكه ننگ شكست و ترس بر تارك قريش نقش بست و روحيه مسلمانان بالا رفت و نيرو و قدرت خويش را بازيافتند.

پس از مدتى كوتاه خبر رسيد كه اهالى دومة الجندل، دست به راهزنى زده‌


پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)
194

بدين‌سان، بنى نضير با نافرمانى از دستور رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم در دژهاى خود سنگر گرفتند.

پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم زمانى كه از تصميمات منافقان آگاهى يافت، ابن ام مكتوم را بر مدينه گمارد و براى محاصره بنى نضير از شهر خارج شد. حضرت در برخورد با آنان از شيوه‌اى استفاده كرد كه به‌گونه‌اى ذلّت‌بار و تنها با حق حمل يك بار شتر از اموال خود، آنان را به تسليم و خروج از مدينه مجبور ساخت.۱

مسلمانان اموال و دارايى و اسلحه فراوانى را به غنيمت گرفتند ولى رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم با گردآوردن مسلمانان به آن‌ها پيشنهاد كرد كه غنايم موجود به مهاجران اختصاص يابد، تا بتوانند استقلال اقتصادى خودشان را بازيابند.

بدين‌ترتيب، پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلم تنها به سهل بن حنيف و أبو دجانه دو تن از فقراى انصار، مقدارى از اين غنايم بخشيد۲.

8. درگيرى نظامى بعد از احد

سكون و آرامش بر فضاى مدينه حاكم گشت و منافقان از آشكار شدن نقشه‌هاى خود سخت به هراس افتادند و مطمئن شدند كه مرحله بعدى، نوبت درهم شكستن آن‌ها خواهد بود. در همين شرايط به پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم خبر رسيد كه قبيله غطفان در پى تدارك نيرو براى حمله به مدينه است. رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و سلم و مسلمانان به‌سرعت براى رويارويى با آن‌ها از شهر خارج شدند، ولى ناگاه با دشمنى كه مهياى رويارويى با آن‌ها شده بود روبه‌رو گشتند. هريك از دو سپاه از مشاهده حريف به هراس افتاد و هيچ‌گونه درگيرى ميان آنان به وجود نيامد،

1.( ۱). سوره مبارك حشر جريان بيرون رفتن بنى نضير را توصيف كرده است.

2.( ۲). ارشاد/ ۴۷.

  • نام منبع :
    پیشوایان هدایت (خاتم انبیاء محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    مجمع جهانی اهل البیت (ع)
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1427 ه ق
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 19452
صفحه از 346
پرینت  ارسال به